Европа парламенти сунъий интеллект (АI) тўғрисидаги қонунни маъқуллади, унга кўра, қонун хавфсизлик ва фуқароларнинг асосий ҳуқуқларига ҳурматни таъминлаши, шу билан бирга инновацияларни рағбатлантириши керак.
2023 йил декабрида Европарламент ва Европа Иттифоқига аъзо давлатлар ўртасидаги музокаралар чоғида келишилган тегишли резолюция Страсбургдаги ялпи мажлисда 523 овоз билан маъқулланган. 46 киши қарши овоз берди, 49 киши бетараф қолди.
“Ниҳоят биз хавфларни камайтириш, имкониятлар яратиш, камситишларга қарши курашиш ва шаффофликни таъминлаш бўйича дунёдаги биринчи АI бўйича қонунга эга бўлдик. Қабул қилиб бўлмайдиган сунъий интеллект амалиётлари Европада тақиқланади, ишчилар ва фуқароларнинг ҳуқуқлари ҳимоя қилинади”, — деди италиялик депутат Брандо Бенифеи.
Европарламентда таъкидланганидек, регламентнинг мақсади “асосий ҳуқуқлар, демократия, қонун устуворлиги ва экологик барқарорликни юқори хавфли сунъий интеллектдан ҳимоя қилиш, шунингдек, инновацияларни рағбатлантириш ва Европани бу борада етакчи ўринга қўйишдан иборат”.
Янги қоидалар “фуқаролар ҳуқуқларига таҳдид солувчи айрим сунъий интеллект иловаларини, жумладан нозик белгиларга асосланган биометрик тоифалаш тизимларини, шунингдек, юзни таниш маълумотлар базаларини яратиш учун интернет ёки видеокузатув камераларидан юз тасвирларини нотўғри олиш”ни тақиқлайди.
Янги қонунга кўра, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар томонидан биометрик идентификация тизимларидан фойдаланиш принципиал жиҳатдан тақиқланади (тор доирада белгиланган ҳолатлар бундан мустасно).
Бундай “реал вақтда” фойдаланиш фақат вақт ва географик қамров чекловлари каби қатъий хавфсизлик чоралари остида амалга оширилиши мумкин ва “муайян суд ёки маъмурий рухсатномани талаб қилади”.
Бошқа юқори хавфли сунъий интеллект тизимлари учун уларнинг саломатлик, хавфсизлик, асосий ҳуқуқлар, атроф-муҳит, демократия ва қонун устуворлигига жиддий потенциал зарар етказиши сабабли аниқ мажбуриятлар назарда тутилган.
Европа парламенти коммюникесида муҳим инфратузилма, таълим ва ўқитиш, бандлик, соғлиқни сақлаш ва банк иши, ҳуқуқни муҳофаза қилиш тизимининг айрим тизимлари, миграция ва чегараларни бошқариш, адлия ва демократик жараёнлар каби муҳим хусусий ва давлат хизматлари АI тизимларидан фойдаланиш мумкин бўлган соҳалар мисол сифатида келтирилган.
Қонун, техник тушунтиришлардан сўнг Европа Иттифоқи Кенгаши томонидан расман қабул қилиниши керак. У Европа Иттифоқининг расмий журналида чоп этилганидан кейин йигирма кун ўтгач кучга киради ва кучга кирганидан кейин 24 ой ўтгач, баъзи истиснолар билан тўлиқ қўлланилади.
Изоҳ (0)