Иордания қироллик оиласи аъзолари бир қарашда жуда бахтли, уларнинг ҳаётлари эса ўта хотиржам ва чиройли кўринади. Қирол Абдулла II ва қиролича Раниянинг фарзандлари аллақачон улғайган, тўнғич фарзандлар ўз жуфтларини топиб, оила қуришга ҳам улгурганлар. Қирол эса соҳибжамол ёрини ҳамон қаттиқ севади.
Абдулла II нинг ўтмиши билан кўпроқ қизиқсангиз, нима учун қирол ўз оиласидаги хотиржамлик, рафиқаси Рания ва меросхўрларини бунчалик қадрлашини тушуниб олишингиз мумкин.
2023 йилнинг март ойида Рания ва Абдулла II нинг тўнғич қизи – 26 ёшли малика Имон севган ёри – иқтисодчи Жамил Александр Термиотисга турмушга чиқди. 1 июнь куни эса валиаҳд шаҳзода Ҳусайн ўзи танлаган ёри – мултимиллионерлар ва зодагонлар оиласи фарзанди Ражва ал-Саиф билан никоҳланди.
52 ёшли қиролича Рания ва 61 ёшни қарши олган қирол Абдулла бундан қанчалар бахтли эканликларини яшириб ўтиришмади: улар ўз фарзандларининг танловини тўлиқ қўллаб-қувватладилар. Муҳташам тарзда ўтказилган ҳар икки тўй маросимига жаҳон элитасининг энг таниқли вакиллари ташриф буюрди. Келинчаклар кийган тўй либослари эса мавсум трендларини белгилаб берди.
Аммо Иордания ҳукмдорлари саройида ҳар доим ҳам самимий кулги овози янграб турмаган. Ушбу оила ўтмишда оғир ва фожиавий зарбаларни бошдан кечирган. Уларнинг бир нечтаси ҳақида сизга қуйида сўзлаб берамиз.
Суиқасд, шизофрения ва Ҳошимийлар қироллигига тегишли тахт можароси
1951 йилнинг 20 июль куни 69 ёшли қирол Абдулла I Қуддусдаги Ал-Ақсо масжиди зинапоясида ўлдирилди. У 15 ёшли набираси Ҳусайн ва тансоқчилар ҳамроҳлигида Саудия Арабистонидан қувиб чиқарилган ва 21 ёшли диний ақидапараст тикувчи йигит томонидан отиб ўлдирилган отасининг қабрини зиёрат қилиш учун келганди.
Абдулла I Қуддусга Исроил билан тинчлик битимини тузиш учун ташриф буюрган. Ушбу қарордан норози бўлганлар ҳаддан ташқари кўп эди, бунинг оқибатида Иордания қироли ҳалок бўлди. Бундан ташқари, суиқасддан сўнг қўриқчилар томонидан ўт очилиши натижасида 22 нафар бегуноҳ инсон ҳаёт билан видолашди.
Ёш Ҳусайн мўжиза туфайлигина омон қолди – у томон учиб келган ўқ шаҳзоданинг медалига тегиб ўтди.
Иордан қироли Абдулла I вафотидан сўнг унинг 43 ёшли ўғли Талал тахтни эгаллади. Аммо қирол Талалнинг ҳукмронлиги узоққа чўзилмади. Орадан 11 ой ўтар-ўтмас қирол Талал тахтдан воз кечди.
Бунинг сабаби жуда аянчли эди: қирол шизофрениядан азият чекар, касаллик тобора кучайиб борарди. 1952 йилнинг август ойида парламент Талални ўз ваколатларидан воз кечишга мажбур қилди, тахтни эса унинг 16 ёшли ўғли Ҳусайн эгаллади. Собиқ қирол яна 20 йил умр кўрди ва Истанбул шаҳридаги руҳий хасталар учун мўлжалланган санаторийда вафот этди.
Қирол Ҳусайннинг фожиали муҳаббати
Келишган ва ўқимишли қирол Ҳусайн I нинг бўйи бор-йўғи 155 сантиметрга тенг эканлиги ҳам унинг хушбичим кўринишига таъсир қилмасди. Ҳусайн I ҳақиқий муҳаббат нима эканлигини учинчи марта – келиб чиқиши зодагонлардан бўлган Алия Баҳовуддин Тукан билан оила қурганда тушуниб кетди. Жуфтлик тез орада бир ўғил, бир қиз (Ҳайя бинти ал-Ҳусайн, шайх ал-Мактумнинг собиқ рафиқаси) фарзандли бўлдилар. Улар, шунингдек, Абир исмли фаластинлик етим қизалоқни ўз тарбияларига олдилар. Абир саройда шаҳзода ва маликалар билан бирга вояга етди. Алияни саройдаги ҳар бир одам, ҳаттоки турмуш ўртоғининг аввалги рафиқаларидан туғилган фарзандлари ҳам яхши кўрарди. Айтганча, Иорданиянинг бўлғуси қироли Абдулла II қирол Ҳусайннинг иккинчи турмуши – англиялик рафиқаси Антуанетта Аврил Гардинердан дунёга келган эди.
Барчаси жуда чиройли ва мукаммал кўринарди, аммо кўп ўтмай уларнинг ҳаётида фожиа содир бўлди. Тўйдан 5 йил ўтгач, 28 ёшли Алия Уммон ҳудудида авиаҳалокат натижасида дунёни тарк этди.
1983 йили Уммондаги янги аэропортга унинг исми берилди. Қирол Ҳусайн эса келиб чиқиши араблардан бўлган америкалик Лиза Нажиб Ҳалабийга тўртинчи бор уйланиб, яна тўрт марта ота бўлганига қарамай, йўқотишдан сўнг ўзига кела олмади.
Абдулла II ва шаҳзода Ҳамза можароси
Кейинчалик малика Нур исми билан машҳурликка эришган Лиза Нажиб Ҳалабийнинг ўғли Ҳамза ўгай акаси Абдулла II билан жуда яхши муносабатда эди. Аммо 1999 йилда Абдулла кутилмаганда Иордания қиролига айланганидан кейин (бу эса бутунлай бошқа ҳикоя – у мамлакат тахтини кутилмаган вақтда эгаллаганди) отаси Ҳусайннинг ундови билан Ҳамзани валиаҳд деб эълон қилди.
Бироқ 2004 йилда юзага келган муаммолар туфайли унинг валиаҳдлиги бекор қилинди: бунга Ҳамзанинг давлат тўнтаришини амалга оширишга урингани сабаб бўлди.
Шунга қарамай, Абдулла II узоқ йиллар давомида укасига тегишли бўлган имтиёзларни чекламади, ўзаро муносабатларни яхшилаш умидидан ҳам воз кечмади. Афсуски, ушбу можаронинг илдизи жуда чуқур эди: 2022 йилда элита вакилларини бош кўтаришга ундаган 42 ёшли шаҳзода Ҳамза омадсиз уринишдан сўнг барча унвонларидан воз кечишга тайёр эканлигини билдирди. Бунга “унинг шахсий қадриятлари Иордания қироллик оиласининг қадриятларига мос келмаслиги”ни сабаб сифатида кўрсатди.
Абдулла II бундай кескин баёнотга қатъият билан жавоб қайтарди, Ҳамза уй қамоғига олинди ва унинг мамлакатни тарк этиши тақиқланди. “Сени бир вақтнинг ўзида ҳам қаҳрамон, ҳам қурбон деб биладиган одам билан мулоқот қилиш қийин, – деб ёзган эди қирол халқ томон йўлланган мурожаатида. – Биз Ҳамзага унинг қулай ҳаёт кечириши учун керакли барча шароитларни яратамиз, бироқ энди унда ўзи бир вақтлар қадрига ета билмаган, миллатни, унинг институтларини, ўз оиласини ҳақорат қилиш, Иордания барқарорлигига путур етказиш учун суиистеъмол қилинган аввалги имкониятлар бўлмайди”.
Айни вақтда қиролнинг тўнғич ўғли Ҳусайн тахт вориси ҳисобланади. Абдулла II катта эҳтимол билан бу масалани иккинчи бор ўйлаб кўрмайди...
Изоҳ (0)