Ички ва халқаро юк ташишларга харажатларни пасайтиришнинг 5 усули

 

Қандай қилиб юк ташиш харажатларини камайтириш, юкнинг йўқолиб қолиш хавфидан ўзини ҳимоялаш, воситачиларсиз ишлаш, ҳайдовчиларнинг бензин билан ҳийла-найрангларининг олдини олиш ва юкни ўз вақтида етказиб беришни таъминлаш мумкин.

Ўзбекистонда автомобилда юк ташишларга эҳтиёж тобора ортмоқда. АТИ.СУ юк ташишлар бўйича биржасининг маълумотларига кўра 2022 йилнинг 3 чорагида маҳаллий юк ташишларга эҳтиёж 2 мартага, халқаро юк ташишларга эса 1,5 мартага ошди.

Лекин юк жўнатувчилар — ишлаб чиқарувчилар, ритейлерлар, дистрибюторлар ва товар етказиб берувчилар — бир қатор хавф-хатарларга дуч келадилар:

•  ҳар доим ҳам пудратчини ўз вақтида топиб ва юкни жўнатиб бўлмайди;
• эски ҳамкорлар юқори юкланишни баҳона қилиб нархларни ошириши мумкин;
•  бозорда янги юк ташувчилар пайдо бўлади ва уларнинг барчаси ҳам ҳалол ва шаффоф ишламайди.

Янги шароитларда самарали ишлашга рақамли инструментлар ёрдам беради. АТИ.СУ халқаро юк ташиш биржасининг мутахассислари қандай қилиб юк жўнатувчи компания мураккаб лойиҳаларни жорий қилмасдан ва катта инвестицияларсиз ўзининг логистик жараёнларини яхшилаши мумкинлиги ҳақида гапириб бердилар.

1. Нархларни оширмайдиган юк ташувчини танлаймиз

Илгари компаниялар рўйхати Excel сақланадиган ҳамкорларнинг чекланган доираси билан ишлаганлар. Бугунги кунда бизнес рақамли майдончалардан фойдаланишга ўтмоқда, у ерда бажарувчиларнинг кенг доираси учун юкни ташиб беришга буюртмалар жойлаштирилади. Юқори рақобат юк ташишларга нархларнинг пасайишига ёрдам беради.

Рақамли майдончалар жараёндан воситачиларни чиқариб ташлаш имконини беради – булар ўзининг автопаркига эга бўлмаган, лекин юк жўнатувчидан тўғридан-тўғри буюртмаларни оладиган ва ўзининг фоизи ҳисобига уларни ҳақиқий юк ташувчиларда жойлаштирадиган компаниялар ва одамлар. Бундай «ортиқча бўғин» юк ташишлар қийматининг 20% гачасини ўзига олиб қолиши мумкин.

2. Юк ташувчининг ишончлилигини текширамиз: фирма бўйича тўлиқ ахборот

Рақамли майдончалар юк ташувчининг ҳалоллигини баҳолаш имконини беради. Масалан, АТИ.СУ юк ташишлар биржасида рўйхатга олинган компаниялар улар бўйича билдирилган фикрлар ва тавсияномалар билан ўртоқлашадилар, ҳар бир иштирокчи ўз рейтингига эга.

Бундан ташқари, биржада контрагентларни текширишнинг қўшимча сервислари ишлайди. Юк жўнатуви юк ташувчининг банкрот эмаслиги, қарзлари йўқлиги ва унга нисбатан даъво аризалари берилмаганлигини текшириши мумкин. Ҳайдовчининг ишончли эканлигини текшириш имконияти ҳам мавжуд.

3. Буюртмаларни автомат тарзида тақсимлаймиз: меҳнат харажатлари ва коррупция хавфини пасайтирамиз

Буюртмаларни автомат тарзида тақсимлаш - меҳнат харажатларини, айниқса товар айланмаси катта ва бир кунда ўнлаб юк жўнатишларни амалга оширадиган йирик компаниялар фаолиятини анча осонлаштиради. Бунинг учун ишончли юк ташувчилар рўйхатини яратиш керак, тизим эса ушбу рўйхатдан параметрларни созлай оладиган маълум бир бажарувчини тайинлайди.

Шунингдек логистика соҳасида ҳалол бўлмаган схемалар ҳам мавжуд, бунда буюртма бажарувчиси бирор-бир мукофот эвазига танланади ёки унга устунлик берилади. Бу юк ташиш нархига қўшилади ва уни сезиларли ошириб юборади. «Рақамли логист» юк ташувчиларни бетарафлик асосида танлайди, тез, танаффусларсиз ва дам олиш кунларисиз ишлайди.

4. Юк ташишларни мониторинг қиламиз: юкнинг йўқолиб қолиш ва ҳайдовчиларнинг ҳийла-найранглари хавфини пасайтирамиз

Навигациянинг йўлдошли тизимлари ва ҳайдовчилар учун мобил иловалар логистларни машаққатли ишлардан озод қилади. Энди йўналишни қўлда тузиб ўтиришга ҳожат йўқ. У йўлдаги вазиятларни ва рухсат этилган тезликни ҳисобга олган ҳолда автомат тарзида қурилади, ҳаракатланиш ва кечикишлар эса тизимдан кўриниб туради. Бу юкнинг йўқолиб қолиши ёки ўғирлаб кетилиши, шунингдек ҳайдовчининг йўл ҳаракати қоидаларини бузишлари – тезликни ошириш ёки йўналишдан четга чиқиш хавфини пасайтиради.

Босиб ўтилган йўлнинг ёнилғи ўртача сарфига нисбати ҳийла-найрангларнинг (масалан, бензиннинг бакдан тўкилиши ёки ёнилғининг бак ёнидан қуйилиши) олдини олишга ёрдам беради. Бундан ташқари, мобил иловадан фойдаланиш логистика хизматларининг сифатини оширган ҳолда юкни етказиб бериш муддатини янада аниқроқ белгилашга ёрдам беради.

5. Ҳисоботларни таҳлил қиламиз: энг яхши юк ташувчилар ва ходимларни аниқлаймиз

Рақамли майдонлардан фойдаланувчилар кенгайтирилган таҳлилий маълумотлардан фойдаланишлари мумкин. Ходимларнинг энди ахборот тўплаш ва унга ишлов беришга вақт сарфлашига ҳожат йўқ — ҳисоботлар юклар билан ишлашни тушунарли ва шаффоф қилади.

•  Юк ташишлар бўйича ҳисобот ҳар бир бажарувчи бўйича ўз буюртмаларини, юкни ташишга қабул қилишга жавоб беришнинг ўртача вақтини, юкни ташиб беришни рад қилишларни, юк ташишларнинг умумий ва ўртача қийматини таҳлил қилиш имконини беради.
• Йўналишлар бўйича ҳисобот компания юкларни кўпроқ қайси жойларга жўнатганлиги, бу қанчага тушганлигини ва буюртмани қайси юк ташувчилар бажарганлигини таҳлил қилишга ёрдам беради.
• Менежерлар бўйича ҳисобот ходимларнинг умуман буюртмалар ва ҳар бир буюртма бўйича натижаларини кўрсатади.

Жорий йилнинг октябрида Ўзбекистондаги юк жўнатувчилар ва юк ташувчилар АТИ.СУ халқаро юк ташишлар биржасининг хизматларидан бевосита фойдаланиш имкониятига эга бўлдилар. Энди улар жараёнларни мақбуллаштирадиган ва иш самарадорлигини оширадиган замонавий рақамли инструментлардан бемалол фойдалана оладилар.

Сайтга ҳавола.

Телефон: +9988 90-821-00-52  фаридун.в@ати.су

Реклама ҳуқуқи асосида.