Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти инфляцияга таъсир қилувчи омиллар ва уларнинг динамикасини ўрганди.
Инфляция кўрсаткичини паст даражада таъминлаш макроиқтисодий барқарорликнинг муҳим омили ҳисобланади.
Бу ўз навбатида, ижтимоий ривожланиш, инвестиция фаоллигини ошириш, мамлакат иқтисодиётини ривожлантиришга хизмат қилувчи таркибий ўзгаришларни давом эттириш учун зарур шарт-шароитларни яратади.
2022 йил май ойида йиллик Истеъмол нархлари индекси (ИНИ) 11 фоизни ташкил этди. Бунда:
- озиқ-овқат маҳсулотлари инфляцияси — 6 фоиз;
- ноозиқ-овқат маҳсулотлари — 3,6;
- хизматлар инфляцияси — 1,4 фоиз бўлди.
Ҳисоб-китоблар савдо ҳамкори бўлган мамлакатлардаги инфляция Ўзбекистондаги инфляцияга таъсир қилувчи асосий омиллардан бири эканлигини кўрсатди.
Чунки импорт инфляциясининг ўсиши асосий инфляциянинг тахминан 38 фоизини ифодалайди.
Ўзбекистонда пул массаси, фоиз ставкаси ва ЯИМ каби талаб омилларининг инфляцияга қўшган ҳиссаси 29 фоизни ташкил этади.
Нархга таъсир этувчи омилларидаги ўзгаришлар Ўзбекистонда истеъмол нархлари индексининг 33 фоизга ўсишига туртки бўлмоқда.
Импорт инфляцияси 2022 йилнинг 5 ойида умумий 11 фоиз инфляциянинг 4,18 фоизини ташкил қилди.
Унда Ўзбекистоннинг Россия, Хитой, Қозоғистон, Жанубий Корея ва Туркия каби асосий савдо ҳамкорларининг улуши 2,73 фоизга етди.
Импорт инфляциясига Россия ва Хитой энг катта ҳисса қўшган. Бу давлатларнинг Ўзбекистон умумий импортидаги салмоқли улуши мос равишда 21 фоиз ва 19 фоиз.
Импорт инфляциянинг таъсири давлатлар кесимида қуйидагича бўлди:
- Россия — 0,90 фоиз;
- Хитой — 0,81 фоиз;
- Қозоғистон — 0,45 фоиз;
- Жанубий Корея — 0,30 фоиз;
- Туркия — 0,28 фоиз.
Россиядан инфляция таъсири асосан саноат товарлари, машина ва транспорт ускуналарида кузатилади.
Худди шундай, Хитой импорт инфляцияси асосан машина ва транспорт ускуналари, ишлаб чиқарилган маҳсулотлар ва кимёвий маҳсулотларга таъсир кўрсатди.
Қозоғистондан импорт инфляцияси асосан озиқ-овқат ва саноат товарларида кузатилди.
Жанубий Корея ва Туркиядан импорт қилинган инфляция машина ва транспорт ускуналари нархларига таъсир кўрсатди.
Изоҳ (0)