«Сиз ўзингизни жуда яхши кўрасиз!», «Ўзингиз учун жуда кўп қайғурасиз», «Фақат ўзингиз ҳақида ўйлайсиз!» – қисқа қилиб айтганда, «эгоист» сўзи кўпчиликка таниш. Аёл киши табиатан шундай яратилганми: фарзандларидан тортиб кўчадаги бошпанасиз мушуккача ғамхўрлик қилиши, рўзғор ташвишларини ўз бўйнига олиши, ўзидан ташқари ҳаммани ўйлаши. Балки 40 ёшдан кейин ҳар қандай аёл учун бу етарлидир. Энди ўзингизга ғамхўрлик қилишнинг вақти келди, аёллар.
Ниқоб тақиш керак
Ўзига ғамхўрлик қилиш – бу худбинлик, ўзини севиш эса кўпикли ванна ёки кечаси ширинлик истеъмол қилиш, деган нотўғри тушунча мавжуд. Лекин айрим аёллар қачон ўзи учун либос сотиб олади? Қачонки, барчага совға сотиб олингандан кейин ортиб қолган пулга.
Шунингдек, болалар, турмуш ўртоқ ва ҳаттоки уй ҳайвонларининг тўлиқ овқатланиши, соғлом бўлиши ва хотиржам ухлаши учун қўлдан келган барчаси қилинади. Уларни қандай спорт турига қизиқтиришни, агар бирор нарса нотўғри бўлса, қўллаб-қувватлаш, эркалиги, инжиқлик ёки қайғусини ҳам ўз зиммасига олади ... Аммо аёл киши учун ким шундай ғамхўрлик қила олади?
Самолётда шундай қоида бор: «Аввал ўзингиз кислород ниқобини кийинг ва шундан кейингина бошқаларга ёрдам беринг». Ушбу қоидани ҳаётга ҳам татбиқ қилиш лозим. Шунингдек, яшашдан тўлиқ завқ олиш учун инсон ўзини севиши ва ғамхўрликни ўзидан бошлаши керак. Вақтида дам олиш, шифокор кўригидан ўтиш, жисмоний фаол бўлиш – буларнинг барчаси меъёрида бўлиши керак.
Меъёрий уйқу
Ҳар кеча саккиз соат узлуксиз ухлаш зарурий бўлиб, ундан маҳрум бўлиш шунчаки фожиадир. Уйқусизлик, ҳатто бир неча кун давомида ҳам саломатликка салбий таъсир қилади: стресс гормони – кортизол даражаси ортади, ҳужайраларнинг глюкозага чидамлилиги ошади, организмда яллиғланиш жараёнлари фаоллашади, саратон ва юрак касалликлари хавфи ривожланади. Бундан ташқари, уйқунинг қанчалик соғлом бўлиши жуда муҳим: тана ҳақиқатан ҳам узоқ, чуқур уйқу босқичида қайта ишга тушади ва тикланади. Мумкин бўлган вақтни узайтириш учун қоронғи, салқин хонада ухлаш, ётишдан икки соат олдин гаджетлардан воз кечиш ва қаҳва ичмасликка ҳаракат қилиш керак.
Соғлом ва хилма-хил рацион
Шунингдек, саломатлик овқатланиш билан ҳам чамбарчас боғлиқ. 40 ёшдан кейин аёл организмига кўпроқ оқсил, сут маҳсулотлари – кальций ва Д витамини суякларнинг мустаҳкамлиги учун, тўйинмаган ёғлар керак. Бундан ташқари, ҳар куни янги сабзавот ва меваларни истеъмол қилишга ҳаракат қилиш лозим. Аммо қайта ишланган колбаса, шакар ва туз қўшилган маҳсулотлар, ширин ва спиртли ичимликларни рациондан чиқариш керак. Улар йилдан йилга соғлиққа кўпроқ зарар етказади.
Суюқлик
Сув қанчалик арзимас туюлмасин, унинг аҳамияти жуда катта. Чарчоқ, шиш, овқат ҳазм қилиш муаммолари, уйқусизлик, ортиқча вазн – буларнинг барчаси ва бошқа кўплаб муаммолар танада суюқликнинг етишмаслиги туфайли юзага келиши мумкин. Шифокорларнинг таъкидлашича, чанқоқ аниқ ҳис қилинганда тана аллақачон 30 фоизга сувсизланган бўлади. Энг яхши ечим – доимо тоза сув олиб юриш ва ҳар соатда оз-оздан ичиш. Аммо шишишга мойил бўлганлар ётишдан икки соат олдин суюқлик ичмасликка ҳаракат қилиши керак.
Ҳаракат
Инсон учун йилдан йилга жисмоний фаоллик кўпроқ керак бўлади. Минимал талаб – ҳафтада 150 дақиқа аэробик машғулот ва камида иккита кучли машғулот. 40 ёшдан кейин мушак тўқимасини йўқотиш жараёни бошланади ва уларни сақлаб қолиш учун мунтазам равишда машқлар бажариш керак – у заифлашган умуртқа поғонасини қўллаб-қувватлайди ва бўғимлардаги стрессни камайтиради. Шунинг учун завқ бағишлайдиган ва имкон қадар кўпроқ вақт ажратишга ундайдиган қизиқарли спорт тури билан шуғулланиш керак.
Тоза ҳаво
Атиги 15 дақиқа очиқ қуёш нурида туриш метаболизмни тезлаштиради, Д витаминига бўлган кунлик эҳтиёжни қондиради, қондаги қанд миқдорини нормаллаштиришга ёрдам беради ва стресс гормони — кортизолни камайтиради. Иложи бўлса, сайр қилиш, табиат қўйнида кўпроқ вақт ўтказиш лозим: стресс энг маккор душманлардан бири бўлиб, табиат билан мулоқот унинг оқибатларини камайтиришга ёрдам беради.
Тиббий текширувлар
Касалликнинг олдини олиш уни даволашдан кўра осон ва агар уни олдини олишнинг иложи бўлмаса, уни имкон қадар эртароқ аниқлаш яхшироқдир. Йилига бир марта шифокорлар томонидан кўрикдан ўтишга ҳаракат қилиш лозим, қорин бўшлиғи, тос аъзолари, қалқонсимон без ва юрак, керак бўлса, ультратовуш текширувидан ўтказилади. Стоматолог ва офталмологга ташриф буюриш, албатта, гинеколог ва маммолог текширувини ҳам унутмаслик керак. Аҳамиятсиз туюлган аломатлар борасида ҳам шифокор билан маслаҳатлашиш зарур, уларнинг ўз-ўзидан ўтиб кетишини кутмаслик керак.
Изоҳ (0)