Мобил қурилмаларнинг IMEI кодларини рўйхатга олиш тизими операторининг ишлаши бўйича қисқа маълумот

Жорий йилнинг бошидан «ЎзТТБРМ» ДУК (мобил қурилмаларнинг IMEI кодларини рўйхатга олиш тизими оператори)га паспорт маълумотлари бегона шахслар томонидан ноқонуний фойдаланилиб келинаётганлиги бўйича кўплаб мурожаатлар келиб тушмоқда. Тизим оператори томонидан оммавий ахборот воситалари орқали огоҳлантирувчи чоралар берилаётганлигига қарамасдан, кўплаб истеъмолчилар мобил қурилмаларни харид қилишда шу жиҳатларга эътибор қаратмади.

Жорий йилнинг биринчи чораги давомида бегона паспорт маълумотларига 200 мингдан кўп мобил қурилмаларнинг рўйхатга олиниш ҳолатлари аниқланганлиги, ўз навбатида бундай қурилмалар белгиланган тартибда тизимдан ўчирилган ҳамда ҳақиқий паспорт эгаларига уларга тегишли бўлган мобил қурилмалар расмийлаштирилган. Бундай тартиб бузилишлар рўйхатга олингандан сўнг аниқланмоқда. Чунки рўйхатга олиш жараёни онлайн режимида амалга оширилади ва тизим оператори жараённинг иккинчи томонида рўйхатдан ўтказувчининг кимлиги, паспорт эгаси ёки қоидабузар бўйича маълумотга эга эмас. Онлайн режимида рўйхатга олишни бекор қилиш истеъмолчилар томонидан янада кўпроқ норозиликларга олиб келади. Ҳозирги вазиятдан келиб чиқиб, фуқароларга уларнинг шахсий маълумотлари (ушбу ҳолатда паспорт) бегона шахслар томонидан фойдаланилишини олдини олишда янада эътиборли бўлишлари мақсадга мувофиқ, деб ҳисобланади.

UZIMEI тизим оператори фуқароларнинг паспорт маълумотларини бегона шахслар томонидан фойдаланилиши бўйича жавобгар ҳисобланмайди. UZIMEI расмий сайти, самарали фойдаланишда қулайликлар яратиш учун, истеъмолчиларнинг таклифларини инобатга олган ҳолда янгиланиб борилишини таъкидлаб ўтмоқчимиз. Янгиликлардан бири, паспорт эгалари огоҳлантирилмасдан, рухсатсиз қайси IMEI кодлар ва мобил қурилмалар унинг маълумоти асосида рўйхатга олинганлиги бўйича ахборот олиш имконияти яратилади.

Шу билан бирга, жорий йилнинг биринчи чораги давомида бажарилган ишларни таъкидлаб ўтмоқчимиз. Мобил қурилмаларни рўйхатга олиш бўйича таҳлил ўтган йилнинг биринчи чорагига нисбатан қурилмаларни расмий равишда олиб кириш кўрсаткичининг ошганлигини кўрсатди. Жумладан, ўтган йилнинг биринчи чорагида расмий олиб кириш кўрсаткичи 30 фоиздан кам бўлган бўлса, жорий йилнинг биринчи чораги бўйича бу кўрсаткич 72 фоизни ташкил этмоқда. Бу ўз навбатида импорт расмий ҳажмининг ошганлиги ва ушбу соҳанинг ривожланишида тадбиркорлик фаолиятининг софлигини кўрсатмоқда. Ушбу тенденциялардан келиб чиқиб, яқин келажакда истеъмолчилар томонидан «IMEIни рўйхатга олиш учун нима сабабдан тўлов қилишимиз керак», — деган эътирозларнинг йўқолишига олиб келишига умид қиламиз. Чунки истеъмолчилар томонидан рўйхатга олиш учун тўлов амалга оширилмайди.

Эслатиб ўтмоқчимизки, мобил қурилмаларни расмий равишда импорт қилишда, уларнинг IMEI кодлари чакана савдо мажмуаларига келиб тушганидан олдин рўйхатга олинади. Нарх сиёсати эса ушбу бозордаги соғлом рақобатдан келиб чиқади. Республикада рақамли иқтисодиётни ривожлантириш бўйича комплекс чоралар амалга оширилмоқда ҳамда замонавий ахборот-коммуникация технологиялари жорий этиб келинмоқда. Шунингдек, ижтимоий лойиҳалар ҳам бир чеккада қолиб кетмаяпти. Ривожланишга ажратилаётган манбалардан «ЎзТТБРМ» ДУК томонидан Ўзбекистон Республикаси мобил алоқа тармоқларида абонент рақамларини кўчириш хизмати жорий қилинмоқда.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 5 октябрдаги ПФ 6079-сон «Рақамли Ўзбекистон — 2030 стратегиясини тасдиқлаш ва уни самарали амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги фармони билан, Ўзбекистон Республикаси мобил алоқа тармоқларида абонент рақамини кўчириш тизими (АРКТ)ни жорий этиш бўйича қарор қабул қилинган (мобил алоқа тармоқларида абонент рақамининг кўчирилиши хизмати — Mobile Number Portability MNP хизмати).

Ўзбекистон Республикасининг мобил алоқа тармоқларида абонент рақамини кўчириш тизимининг яратилишидан мақсадлар:

• АРКТ тизими билан операторлар тармоқларини бирлаштириш;
• MNP хизматини жорий этиш – абонентга бошқа мобил алоқа оператори билан алоқа хизматларини кўрсатиш учун шартнома тузишда, ўз абонент рақамини сақлаб қолиш имкониятини яратиш;
• мобил алоқа операторига абонент рақами тегишлилигини текшириш бўйича электрон хизматини тақдим этиш учун шароитларни таъминлаш;
• мобил алоқа операторлари ўртасида рақобатни ривожлантиришга рағбатлантириш, тақдим этилаётган хизматлар сифатини ошириш.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 30 октябрдаги «Ўзбекистон Республикаси телекоммуникациялар тармоқларини бошқариш тизимини такомиллаштиришга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги 680-сон қарори билан «ЎзТТБРМ» ДУК Республика телекоммуникация тармоқлари ва ресурсларини бошқариш бўйича вазирликнинг ишчи органи деб белгиланган. Ушбу вазифалардан келиб чиқиб, ишчи органга кўчиб ўтган рақамларни йиғиш, сақлаш, қайта ишлаш тўғрисидаги маълумотларнинг марказлаштирилган базасининг шакллантирилиши ва ишлашини ҳамда маълумот, ахборотларни узатишни таъминлаш юклатилганлигини эслатиб ўтмоқдамиз.

Telegram: uzimei_active

Реклама ҳуқуқи асосида.