БМТнинг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (FAO) мутахассисларининг маълум қилишича, Ер сайёрасидаги жон бошига тўғри келадиган тоза сув захираси сўнгги 20 йил ичида 20 фоиздан кўпроқ камайди. Мутахассислар сув ресурсларини янада самарали бошқариш зарурлигини таъкидламоқда, деб хабар берди Asia Plus.
«FAO ҳисоботи — бу огоҳлантириш. Қишлоқ хўжалигида сув танқислиги муаммосини ҳал қилиш учун иложи борича тезроқ қатъий чоралар кўриш зарур», — деди ташкилот раҳбари Сюй Дунюй.
FAO сув ресурсларини самарали бошқариш, хусусан, қурғоқчиликка чидамли экинларни етиштириш, аграр соҳада энг янги технологиялардан фойдаланиш, суғориш тизимларини модернизация қилиш ва сув квоталарини жорий этишни назарда тутишини таъкидламоқда.
Халқаро экспертларнинг фикрига кўра, Марказий Осиё мамлакатлари сув истеъмол қилиш бўйича дунёда етакчи ўнталикка киради: Туркманистон (5319 куб метр/йил), Қозоғистон (2345 куб метр/йил), Ўзбекистон (2295 куб метр/йил), Қирғизистон (989 куб метр/йил), Тожикистон (1895 куб метр/йил). Россияда худди шу кўрсаткич йилига 0,4 минг куб метрни ташкил қилади.
Қайд этилишича, қайта тикланадиган сув манбаларига нисбатан энг юқори сув истеъмоли Яқин Шарқ мамлакатлари учун одатий ҳол.
Бу борада ҳам Собиқ Иттифоқ ҳудудида яна Марказий Осиё мамлакатлари етакчилар ҳисобланади: Ўзбекистон (115,7 фоиз), Туркманистон (99,59 фоиз), Тожикистон (74,84 фоиз), Қирғизистон (42,37 фоиз), Арманистон (36,39 фоиз) , Озарбайжон (34,75 фоиз), Қозоғистон (30,47 фоиз), Украина (26,88 фоиз), Молдова (19,83 фоиз), Беларусь (4,81 фоиз), Грузия (2,56 фоиз), Россия (1,46 фоиз), Эстония (1,23 фоиз), Литва (1,07 фоиз), Латвия (0,81 фоиз).
Шунингдек, Марказий Осиё мамлакатлари қишлоқ хўжалигида ишлаб чиқариш бирлигини олиш учун ривожланган мамлакатларга қараганда 2,5-3 баробар кўпроқ сув сарфлаши қайд этилган.
Asia Plus’нинг ёзишича, бугунги кунда Тожикистоннинг сув хўжалигида истеъмол қилинадиган сув ҳажмининг 92 фоизи суғориладиган қишлоқ хўжалиги эҳтиёжлари ва энергетика соҳасида, 4 фоизи эса саноат ва коммунал хизматлар учун сарфланади. Тожикистонда ичимлик суви таъминотида ҳам муаммолар мавжуд.
Республика аҳолисининг 58 фоизга яқини марказлашган сув таъминотидан фойдалана олмайди. Мамлакат аҳолисининг айрим қисми ҳали ҳам ташиб келтириладиган сувдан фойдаланади. Республикадаги сув таъминоти тармоқларининг қарийб 30 фоизи турли сабабларга кўра ишламайди. Мамлакат аҳолисини канализация билан таъминлаш тахминан 23 фоизни ташкил этади, шу жумладан шаҳар аҳолисининг 89 фоизи ва қишлоқ аҳоли пунктлари ва туман марказлари 10,1 фоизи.
Изоҳ (0)