Ўзбекистон аҳолиси томонидан 2019 йилда амалга оширилган тўловларда нақд пулнинг улуши банк карталари орқали амалга оширилган тўловлар улушидан юқори бўлди. Бу ҳақда Марказий банк томонидан нақд пул муомаласи бўйича берилган шарҳда маълум қилинган.
Қайд этилишича, 2019 йилда банк карталари орқали ҳисоб-китоблар ҳажмининг ўсиш суръати 11,7 фоизни ташкил этиб, нақд пулдаги тўловлар ҳажмининг ўсиш суръатларига нисбатан паст бўлган. Нақд пул орқали тўловлар ҳажми 71,6 фоизга ошган.
Натижада аҳоли томонидан товар ва хизматлар хариди учун амалга оширилган тўловлар таркибида банк карталари орқали ҳисоб-китоблар улуши 2019 йилда ўтган йилга нисбатан камайиб, 43,2 фоизни ташкил этди. 2018 йилда бу кўрсаткич 53,1 фоизга тенг бўлган.
Мазкур ҳолат бугунги кунда иқтисодиётнинг чакана сегментида нақд пулдаги ҳисоб-китоблар кўпроқ маъқул кўрилаётганлигидан далолат беради, дейилади Марказий банк шарҳида.
Шунингдек, аҳоли ва хўжалик субъектлари томонидан банклардан нақд пулларни олиш жараёнларининг эркинлаштириб борилиши ушбу маблағларни чиқим қилиш мақсадлари таркибидаги ўзгаришларда ҳам ўз аксини топди.
2017 йилда нақд пулга талаб, асосан, пенсия, нафақа (33,1 фоиз) ва иш ҳақи (33 фоиз) тўловлари ҳисобига шаклланган бўлса, 2019 йилга келиб нақд маблағлар асосан банк карталаридан нақдлаштириш ва жисмоний шахслардан чет эл валютасини сотиб олиш операциялари салмоқли улушларга эга бўлди.
Жумладан, хорижий валютани сотиб олиш учун нақд пул чиқимлари улуши 2019 йилда 2017 йилга нисбатан 7,9 фоизли бандга ошиб, 22,8 фоизга; банк карталаридан ечилган нақд пуллар улуши эса 18,5 фоизли бандга ошиб, 25,3 фоизга етди.
2019 йилда банк карталарига келиб тушган 112,7 триллион сўмлик маблағларнинг нақдлаштирилган қисми 36,6 триллион сўм ёки 32,4 фоизни ташкил этиб, 2017 (6,1%) ва 2018 йилга (17,4%) нисбатан сезиларли даражада ошди.
2019 йилда банк карталаридан ечиб олинаётган нақд пулларнинг асосий қисми — 68,6 фоизи (2017 йилда — 3,1 фоизи, 2018 йилда — 40 фоизи) банкоматлар ҳиссасига тўғри келди.
Изоҳ (0)