Евро—2020 га оз вақт қолмоқда. Қуръагача билишингиз керак бўлган жиҳатлар ҳақида

Футбол бўйича Евро—2020 саралашининг гуруҳ босқичи баҳслари якунига етди.

Мусобақанинг финал босқичида қатнашиши лозим бўлган 24 та жамоадан 20 таси маълум бўлиб улгурди. Сўнгги тўртта йўлланма эгалари эса 2020 йил мартида аниқ бўлади. Бу йўлланма соҳиблари Миллатлар Лигаси плей-офф мусобақаси орқали аниқланади.

Шу ўринда футбол мухлислари эътибор қаратиши лозим бўлган учта пунктга эътибор қаратсак:

• 22 ноябрь, жума куни Миллатлар Лигаси плей-оффига қуръа ташланади (иштирокчилар ҳақида бироз кейинроқ)
• 30 ноябрь куни Бухарест шаҳрида Евро—2020 нинг гуруҳ босқичига қуръа ташланади
• Ҳозир эса фақат саватчаларни ўрганиш мумкин. Боиси УЕФА қуръадан олдин саватчалар таркибини ўзгартириш бўйича ҳуқуққа эга. Шундай экан, барча ҳисоб-китоблар тахминий кўринишга эга.

А гуруҳи

1. Италия
2. ...
3. ...
4. ...
5. Уэльс/Финляндия

1. Бельгия
2. Россия
3. Дания
4. Уэльс/Финляндия

1. Украина
2. Нидерландия
3. ...
4. Миллатлар Лигаси плей-оффи ғолиби

1. Англия
2. ...
3. ...
4. Миллатлар Лигаси плей-оффи ғолиби

1. Испания
2. ...
3. ...
4. Миллатлар Лигаси плей-оффи ғолиби

1. Германия
2. ...
3. ...
4. Миллатлар Лигаси плей-оффи ғолиби

• 1-саватча: Бельгия, Италия, Англия, Германия, Испания, Украина;
• 2-саватча: Франция, Польша, Швейцария, Хорватия, Нидерландия, Россия;
• 3-саватча: Португалия, Туркия, Дания, Австрия, Швеция, Чехия;
• 4-саватча: Уэльс, Финляндия ва Миллатлар Лигаси плей-оффининг тўртта ғолиб терма жамоаси

Евро—2020 формати аввалги йилдагиларидан тубдан фарқ қилади. Боиси мусобақа 11 та давлат ҳудудидаги 12 та шаҳар стадионларида бўлиб ўтади. Бундан кўринадики, бир вақтнинг ўзида бир нечта терма жамоа ўз майдонида ўйин ўтказади. Мусобақа мезбонлари ҳам бир нечта бўлади. Гуруҳ босқичида олтита гуруҳнинг ҳар бирида иккитадан мезбон шаҳарлар ўрин олган. Яъни гуруҳ босқичидаги учала ўйин ҳам ушбу икки мезбон шаҳарда ўтади. Агар мезбон давлатлар Евро—2020 финал босқичига йўл олган бўлса, у ҳолда улар автоматик равишда уй ўйинларини ўтказиш ҳуқуқини қўлга киритади.

Б гуруҳи ўйинлари эса Санкт-Петербург ҳамда Копенгаген шаҳарларида ўтказилади. Россия ва Дания эса Евро йўлланмасини қўлга киритди. Шундай экан, улар B гуруҳидан бошқа гуруҳга туша олмайди. Ҳар бир мезбон давлат ўз майдонида (стадионида) камида иккита ўйин ўтказади. Қайси терма жамоанинг ўз майдонида учта ўйин ўтказиши (Россия ёки Дания) эса 30 ноябрь кунги қуръа орқали аниқланади.

У ҳолда Бельгия қандай қилиб яна Россия билан бир гуруҳдан жой олади дерсиз? Ҳақли савол? Ҳозир тушунтиришга ҳаракат қиламиз. Россия Евро—2020 саралашини гуруҳда иккинчи ўринда якунлади ва қуръадан олдин иккинчи саватчадан ўрин олди. Биринчи ўрин билан биринчи саватчадан ўрин олган жамоалар эса қуйидагилар: Бельгия, Италия, Англия, Германия, Испания ва Украина. Укрaинанинг Россия билан алоқалари яхши эмас. Шу боисдан ҳам иккала терма жамоа хавфсизлик нуқтаи назаридан битта гуруҳга қўйилмайди. Юқоридаги бешта терма жамоадан тўрттаси эса мусобақанинг мезбон давлатларидир. Шундай экан, Россия билан битта гуруҳдан фақатгина Бельгия жой олиши мумкин. Яъни гуруҳ автоматик равишда шаклланиб улгурди.

Худди шундай ҳолат Украина билан ҳам содир бўлиб турибди. C гуруҳи ўйинлари Амстердам ҳамда Бухарест шаҳарлари мезбонлигида ўтади. Нидерландия терма жамоаси автоматик равишда C гуруҳидан ўрин олди. Укарина эса ушбу гуруҳда қандай тушиб қолганини юқорида тушунтирдик.

Финляндия ва Уэльс нима учун Россия билан бир гуруҳда? Бундай чеклов қаердан келди?

Тўртинчи саватчага эътибор қаратамиз: ундан олтита жамоа ўрин эгаллаши керак. Ҳозир эса фақатгина уларнинг иккитаси аниқ: Уэльс ҳамда Финляндия.

Бир нарсани ҳисобга олиш керак. Евро—2020 финал босқичига йўлланма берадиган Миллатлар Лигаси плей-оффида бир йўла тўртта мезбон давлат иштирок этади: Венгрия, Шотландия, Руминия ҳамда Ирландия. Евро—2020 регламентига кўра эса мезбон давлат мусобақага тўғридан тўғри йўлланмани қўлга кирита олмаса ва плей-оффда иштирок этадиган бўлса, қуръа жараёнида у мезбон шаҳар мақомини сақлаб қолади. Яъни Руминия агар Миллатлар Лигаси плей-оффидан эсон-омон ўтиб олса, автоматик равишда C гуруҳига бориб қўшилади. Боиси Бухарест ушбу гуруҳнинг мезбон шаҳри ҳисобланади. Бундан келиб чиқилса, агар юқоридаги учта жамоа плей-оффдан ўта олса, Шотландия — D гуруҳи (Глазго), Ирландия — E гуруҳи (Дубльин), Венгрия эса F гуруҳидан (Будапешт) ўрин олади.

Шундай экан, 30 ноябрь кунги қуръа учун фақатгина иккита гуруҳ тайёр — А ва B гуруҳи. Уэльс ва Финляндиянинг имкониятлари эса чегаралангани гувоҳи бўлдик.

Бу ерда Миллатлар Лигаси плей-оффи орқали юқоридаги тўртта мезбон терманинг Евро—2020 га чиқа олмаслигини ҳам ҳисоб олиш керак. Айни дамда УЕФА Венгрия, Ирландия, Руминия ва Шотландияни учта дивизионга ажратган — А, B, C. Аммо буларнинг ҳаммаси қуръа орқали ҳал бўлишини ҳам эсдан чиқармаслик керак бўлади.

Ҳар бир йўлда биттадан ғолиб бўлади. Плей-оффда жамоалар ярим финал схемаси асосида кураш олиб боради.

Агар гуруҳга белгиланган мезбон терма жамоа Милатлар Лигаси плей-оффида омадсизликка учраса, гуруҳдаги бўшаб қолган ўрин қуръа орқали тўлдирилади.

Ҳар бир йўлда ярим финал ва финал учрашувлари бўлиб ўтади. Финалда ғолиб чиққан жамоалар Евро—2020 йўлланмасига эга бўлади.

А йўли

• Исландия — Болгария/Исроил/Венгрия/Руминия
• Болгария/Исроил/Венгрия/Руминия — Болгария/Исроил/Венгрия/Руминия

• Босния ва Герцеговина — Шимолий Ирландия
• Словакия — Ирландия

• Шотландия — Болгария/Исроил/Венгрия/Руминия
• Норвегия — Сербия

• Грузия — Беларусь
• Македония — Косово

20 та терма жамоа Европа чемпионатига тўғридан тўғри йўл олди. Қайсидир терма биринчи, яна қайсидир бири эса иккинчи ўрин билан. Плей-офф орқали йўлланмага даъвогар бўлиб турганларнинг ҳолати эса уларнинг гуруҳ босқичидаги иштирокига эмас, балки аксинча 2018 йил кузида бўлиб ўтган Миллатлар Лигасидаги иштирокига боғлиқ.

А дивизиондан Исландиядан ташқари барча терма жамоалар Евро—2020 йўлланмасига эга чиқди. Аммо қоида шундан иборатки, Исландия шунчаки бўш турган бир йўлланмага эга чиқа олмайди, аксинча ўзидан қуйи дивизиондаги бошқа терма билан курашга киришади.

Бироқ шундай муҳим қоида бор: ўз гуруҳида ғолиб бўлган (Масалан, Босния ва Герсеговина Б дивизионда ғолиб бўлган) жамоа ўзидан кучли дивизиондаги термага рақиб бўлмайди. Агар Босния ва Герцеговина А дивизиондаги Исландия билан тўқнаш келадиган бўлса, у ҳолда гуруҳдаги ғолибликнинг қадр-қиммати қолмаган бўларди. Гуруҳ ғолибларига дивизионларда иккинчи ёки учинчи ўринни эгаллаган термалар ёки даражаси пастроқ бўлган жамоалар рақиб бўлади.

Миллатлар Лигасидаги B дивизионидан Евро—2020 га тўртта терма жамоа чиқа олмади: Босния, Словакия, Ирландия ва Шимолий Ирландия. Босния дивизиондаги ғолиблик сабаб Миллатлар Лигасида бир очко ҳам йиға олмаган Шимолий Ирландия билан ўйнайди. Словакия ва Ирландия эса ўзаро кураш олиб боради.

А дивизиондан Евро—2020 га чиқа олмаган Исландия эса Руминия/Венгрия/Болгария/Исроил термаларидан бири билан тўқнаш келади.

Кучсиз D дивизиондаги ғолиблар — Грузия, Беларусь, Косова ва Шимолий Македония Евро—2020 га тўғридан тўғри чиқа олмади. Энди улар бир-бирига қарши кураш олиб боради.