«Дарё» сайтида ҳафтанинг энг муҳим ва муҳокамали хабарлари шарҳини бошлаймиз.
Ўзбекистонда яна 20 та давлат фуқаролари учун визасиз режим жорий этилди. Улар асосан Лотин Америкаси ва Кариб ҳавзасидаги кичик давлатлардир. Визасиз режим 2020 йилнинг 1 январидан амал қила бошлайди ва муддати 30 кундир. Бу президент фармонида кўрсатилган бўлиб, мақсад туризмни ривожлантириш. Ўзбекистонга келувчи туристлар ичида карибликлар ҳамда Лотин Америкаси вакиллари қанча – бу номаълум.
Шу тариқа, 13 август куни имзоланган президент фармони билан фуқаролари Ўзбекистонга визасиз кела оладиган давлатлар сони 85 тага етди. Яна 77 давлат фуқаролари эса Ўзбекистонга келиш учун электрон виза олиш имконига эга.
Аммо хорижлик сайёҳлар барибир вақтинчалик рўйхатдан ўтиши зарур ва бу туризм ривожига халақит берувчи омиллардан саналади.
* * *
Бу ҳафта ҳам доллар кўтарилиши давом этди. Фуқаролар орасида доллар васвасаси ҳам давом этмоқда, ҳамма жамғармасини долларга айлантириб қўйиш ташвишида...
Ўтган ҳафта илк марта 8700 сўмлик курсдан ошган долларни бу ҳафта банклар 9100 сўмдан сотишни, 9055 сўмдан сотиб олишни бошлади.
Доллар ошишига кузатувчилар муносабатини билдира бошлаган. Таниқли иқтисодий таҳлилчи Юлий Юсуповнинг мақоласида бу ортиқча пул эмиссияси билан боғлиқлиги изоҳланган. Мусулмонлар идораси ҳам мавзуга аралашиб «доллар ошиши, нархлар қимматлашиши гуноҳларимиз сабаблидир», деб изоҳлади. «Агар махлуқларнинг ризқи долларга боғлиқ бўлганида, доллар ошган пайтда осмонда парвоз қилаётган қушлар, денгизда сузиб юрган балиқлар ва қуруқликдаги барча жонзотлар очликдан ўлиб кетган бўларди», – деб хулоса қилинади баёнотда.
* * *
«Дарё» ҳафтаномаларида мансабдорларнинг қуюшқонга сиғмайдиган хатти-ҳаракатларини кенг ёритиб келаётганимиз барчага аён. Бу ҳафта эстафета байроғини пойтахтнинг Олмазор тумани ҳоким ўринбосари қабул қилиб олди. 14 август куни туман ҳокимининг ўринбосари Абдурасул Ваҳобов суриштириш ишлари олиб бораётган «Kun.uz» ходимларига давлат органи ходимига хос бўлмаган тарзда муомалада бўлди. У видеотасвирга олмасликни талаб қилиб операторга ташланди ва ўзини босиб ололмай, тажовузкорона ҳаракатларини давом эттириб, таҳририят мулки бўлган техника воситасини (штативни) синдириб ташлади. Милиция ва ҳокимликнинг бошқа вакиллари ҳодисага миқ этмай қараб тургани видеотасвирга муҳрланган.
Кўнгилсиз ҳодиса жамоатчиликда қаттиқ резонанс берди. Фаол депутат Расул Кушербоев Олмазор ҳокимининг зўравон ўринбосари маъмурий ва жиноий жавобгарликка тортилиши керак, деди. Журналистлар ижодий уюшмаси кутилмаганда ташаббус кўрсатиб, «Kun.uz»чиларга зўравонлик қилган Олмазор тумани ҳокими ўринбосарининг хатти-ҳаракатлари юзасидан текширув бошлади. Тошкент шаҳри ҳокимлиги Олмазор тумани ҳокими ўринбосари ва «Kun.uz» мухбири ўртасидаги низо сабабларини ўрганишга киришди. Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги мансабдорларнинг ОАВ вакилларига нисбатан номуносиб ҳаракатларини қоралади. «Kun.uz»чиларга қўполлик қилганини тушунтирган ўринбосар Абдурасул Ваҳобов «журналист тамагирлик қилгани учун ўзини боса олмагани» билан изоҳлади. «Kun.uz»нинг жавоб баёноти куттирмади ва ўринбосарнинг иддаолари рад этилиб, журналистга туҳмат қилгани учун Бош прокуратурага шикоят йўллангани маълум қилинди.
Ҳафта сўнгида Абдурасул Ваҳобовни бошқа бир видео янада машҳур қилди. У уйи бузилишига қаршилик қилаётган фуқаронинг қўлини қайириб олиб чиқаётган ходимларга ёрдамлашаётгани видеода акс этган.
* * *
15 август куни АОКА директори Комил Алламжонов ҳар бир ОАВ, блогер, ижтимоий тармоқлар ва мобил мессенжерлардаги гуруҳлар модератори ўзлари ёзган маълумотлар остида фойдаланувчилар ёзган ҳар қандай изоҳлар учун ҳам жавобгар бўлади, деб чиқди.
Жаҳон тажрибасида мавжуд бўлмаган бу қоида жамоатчиликда таажжуб уйғотгани учун шу куни кечқурун АОКА директори ҳамда журналист ва блогерлар ўртасида мулоқот ўтказилди. Мулоқотнинг асосий нуқтаси изоҳлар учун пост эгасини жавобгарликка тортиш масаласи бўлди. Юрист Хушнудбек Худойбердиев жавобгарликка тортишнинг ўз босқичлари борлигини, аввал унинг қонунга зидлигини исботлаш ҳамда бундан ОАВ ва блогерни хабардор қилиш лозимлигини таъкидлади. Шу тариқа «ҳамма бир-бирини тушунди».
* * *
Давлат раҳбари аҳолини қийнаётган муаммони эътироф этмаслиги у билан халқ ўртасида кўринмас масофа яратади, тез-тез муаммоларни тилга олиши эса ушбу муаммоларга бефарқ эмаслиги ва чора кўраётганини англатади. Президент Шавкат Мирзиёев 14 август куни ўтказилган мажлисида Ўзбекистон учун энг оғир масалага аниқлик киритди. Давлат раҳбарининг айтишича, энг катта хавф — кадрлар савияси, билими, илми ва фидойилигида. Шунингдек президент, ўнлаб йиллар давомида аҳолини қийнаб келган мавзуда гапириб «Сув йўқлиги, газ йўқлиги, электр йўқлиги… алам қилмайдими бизга?» деди.
Август бошида Шавкат Мирзиёев «Фарғона, Қашқадарё ва Хоразм вилоятлари ҳокимларининг ҳаракатлари сиёсатимга душманлик, хиёнат», деб айтган эди. Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистонда вилоят ҳокимлари президент томонидан тайинланади.
* * *
Гўшт баҳоси тобора ошиб кетаётгани аҳолини жиддий ташвишлантирмоқда. Бу хусусда россиялик эксперт Дмитрий Гордеев сўз олиб, «Ўзбекистонда бозорларга гўштни асосан фермерлар етказиб беради. Фермерлик хўжалик маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажми унча катта эмас, нархлар, масалан, дон, энергия ресурсларига кўтарилиши маҳсулот таннархига боғлиқ», деди. Мамлакатимиз қорамол импорт қилаётгани учун қўшни Қозоғистонда гўшт нархи ошиб кетди. Қозоқ акимати аввало ўз фуқаросини таъминлаш мақсадида мол гўшти экспортини чеклаши мумкин.
Аввалроқ учта корхонага Мўғулистондан гўшт импорт қилиш ҳуқуқи тақдим этилиши айтилган эди. Қарийб 95 фоизи мусулмон бўлган юртимизда мўғулларнинг гўшти ҳалоллиги юзасидан саволлар юзага чиқди. «Ўзстандарт» агентлиги бош директори ўринбосари Жасур Шукуров «Мўғулистондан кириб келувчи гўшт маҳсулотида ‘Ҳалол’ сертификати йўқ ва бундай талаб ҳам қўйилмаган. Чунки барча харидорлар ҳам бу жиҳатга эътибор бермайди. Лекин бу истеъмолга яроқсиз дегани эмас. Агар маҳсулот санитария-гигиеник талабларга мос келса, у сотувга чиқарилаверади», деб аниқлик киритди.
* * *
Ўзбекистонда никоҳ ёши аёллар учун 18 ёш этиб белгиланмоқда. Бу ҳақдаги қонуннинг қабул қилиниши хотин-қизларни эрта никоҳини ва эрта туғруғини олдини олишга хизмат қилади. Қонун лойиҳасини ишлаб чиқиш жараёнида хорижий мамлакатларда никоҳ ёшини белгилангани ҳолати ҳам ўрганилган. Жумладан, Россия, Арманистон, Тожикистон, Озарбайжон, Украина, Молдова, Франция, Германия ва Филиппин Республикасида никоҳ ёши эркаклар ва аёллар учун 18 ёш этиб белгиланган. Аёллар учун никоҳланишнинг энг кам ёши турли мамлакатларда турлича бўлиб, 15 ёшдан 21 ёшгачадир. Бироқ никоҳ ёши паст бўлган мамлакатларнинг аксарияти кам тараққий этган ва аёллар саломатлиги борасида оқсайди.
«Дарё» янгиликларини кузатиб боринг. Ўзбекистон ва дунё хабарларидан энг биринчи хабардор бўлинг.
Изоҳ (0)