Инновация вазирининг икки монографияси Европанинг етакчи нашриётида чоп этилди

Инновацион ривожланиш вазири, академик Иброҳим Абдураҳмонов таҳрири билан дунё илмий доираларида катта нуфузга эга IntechOpen нашриёти томонидан инглиз тилида икки монография чоп этилди. Бу ҳақда «Дарё»га Геномика ва биоинформатика маркази матбуот хизмати маълум қилди.

Булар Genotyping («Генотиплаш») ва Bioinformatics in the Era of Post Genomics and Big Data («Постгеномика ва йирик маълумотлар даврида биоинформатика») китобларидир. Мазкур монографиялар Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академиясига сайланган янги академиклар «йўл харитаси»да белгиланган вазифалар доирасида нашр қилинди.

«Генотиплаш» деб номланган китоб айрим организмлардаги генотиплаш жараёнининг асослари, мавжуд ёндашувлар ва протоколларни, шунингдек, янги турдаги, арзон нархлардаги бутун геномли генотиплаш воситалари ҳамда генотип маълумотлар ва дастурларини мисоллар билан таништиради.

Генотиплаш жараёни ва воситалари ДНК молекулаларининг тузилиши ва функциясини тушуниш, генетик материалларни таҳлил қилишга қаратилган бўлиб, қишлоқ хўжалиги экинларини етиштириш, ноёб биологик материалларни паспортини яратиш (баркодинг), суд-тиббиёт соҳасидаги муаммоларни ҳал қилиш, эпидемиялар келиб чиқишини кузатиш орқали патогенларнинг тарқалишини назорат қилишда ёрдам беради.

«Постгеномика ва йирик маълумотлар даврида биоинформатика» китобида эса геномика ва катта ҳажмли маълумотлардан сўнг юзага келган янги эрада биоинформатика фанининг сўнгги ютуқлари ўқувчиларга ҳавола қилинган. Дунё миқёсида минтақавий хостинг учун ресурсларни қуриш, кунма-кун келадиган катта ҳажмдаги маълумотларни самарали ва мазмунли таҳлил қилиш учун олдиндан мавжуд бўлган биоинформатик воситаларни такомиллаштириш борасида кенг қамровли ишлар амалга оширилмоқда.

Ушбу мақсадга эришиш учун китобга янги авлод транскрипсия мажмуаси, ген экспрессия таҳлили, геном кенг асоциацияси, генетик маркерларни ўрганиш учун янги ёндошувлар ва биоинформатика бўйича сўнгги ютуқлардан фойдаланиб, биологик кетма-кетликларни аниқ кўрсатиб берувчи мавзуларни ўз ичига олган тўққизта боб киритилди. Биоинформатик усуллардан фойдаланган ҳолда маълумотларни моделлаштириш ва тармоқ тизимларини такомиллаштириш каби мавзулар ҳам муҳокама қилинди.