Ўзбекистон Марказий банки қайта молиялаш ставкасини йиллик 14 фоиз миқдорида қолдиришга қарор қилди. Бу ҳақда банк матбуот хизматига таяниб, UZ24 хабар бермоқда.
Мазкур қарор мамлакатнинг макроиқтисодий ҳолати, пул-кредит сиёсати, банкларнинг ликвидлигига таъсир қилувчи омиллар, кредитлаш ҳажмлари ва муомаладаги нақд пуллар миқдорининг ўсиши, давлат бюджетининг ҳолати ва инфляция прогнозидан келиб чиқиб қабул қилинди.
Марказий банкка кўра, 2017 йилнинг 9 ойи давомида пул-кредит сиёсати юқори инфляцион босим шароитида амалга оширилди.
«Жорий йилнинг январь июнь ойларида иқтисодиётда пул таклифи ҳажми ва сўм девальвация даражасининг тез суръатларда ўсиши реал фоиз ставкаларининг пасайишига ҳамда тижорат банкларининг кредитларига бўлган талабнинг ошишига, натижада инфляцион босим ва хатарларнинг кучайишига олиб келди.
Иқтисодиёт ва пул-кредит соҳасида шаклланган ушбу вазият, ички бозорда нархларнинг ўсиш суръатларини секинлаштириш ва инфляцион хатарларни чеклаш вазифалари Марказий банкнинг қайта молиялаш ставкасини жорий йилнинг 28 июнидан йиллик ҳисобда 9 фоиздан 14 фоизгача оширишни тақозо этди.
Бу, ўз навбатида, банклараро пул бозорида ўртача фоиз ставкалари январь июнь ойларидаги 8,1-9 фоиздан III чоракда 12-12,2 фоизгача кўтарилишига замин яратди. Шу билан бирга, банклар томонидан иқтисодиётга ажратилган кредитлар бўйича ўртача тортилган фоиз ставкасини ўртача 2 фоиз банддан кўпроққа ошиши кузатилди», — дейилади банк ахборотида.
Сентябрь ва октябрь ойларида валюта сиёсатини либераллаштириш доирасидаги ислоҳотлар амалга оширилганидан сўнг, валюта биржасидаги операциялар ҳажми сентябр ойида биринчи ярим йилликдаги ўртача ойлик ҳажмларга нисбатан қарийб 2 баробар, экспортёрлар томонидан хорижий валютани сотиш ҳажми эса 3,5 баробар кўпайди.
Шу билан бирга, агар Марказий банк жорий йилнинг биринчи ярми давомида корхоналар маблағларини конвертация қилиш учун валюта заҳиралари ҳисобидан маблағларни сарфлаган бўлса, сентябрь ойида валюта курсининг эркинлашуви валюта маблағларини сотиб олиш орқали алмашув курсининг мувозанатини таъминлашни тақозо этди.
Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитасининг маълумотларига кўра, 2017 йилнинг январь—сентябрь ойларида истеъмол баҳолари индекси бўйича ҳисобланган инфляция даражаси ўтган йилнинг мос даврига (2,2 фоиз) нисбатан юқори бўлиб, 7,8 фоизни ташкил этди.
Таҳлиллар шуни кўрсатмоқдаки, кузатилаётган иқтисодий жараёнлар динамикаси давом этган ҳолда қатъий пул-кредит сиёсатининг сақлаб қолиниши жорий йилнинг IV чорагида монетар омилларнинг инфляцияга таъсирини минимал даражага пасайтириб, ушбу давр учун дастлаб прогноз қилинган кўрсаткичларга эришиш учун қулай шароит яратиб беради.
Юқоридагиларни инобатга олган ҳолда ҳамда миллий валютадаги активларнинг даромадлилигини сақлаб қолиш, реал фоиз ставкаларининг ижобийлигини таъминлаш ва иқтисодиётда пул таклифи суръатлари ўсишининг олдини олиш мақсадида қайта молиялаш ставкаси 14 фоиз даражасида ўзгаришсиз қолдирилди.
Изоҳ (0)