Санъат оламида ўз ўрни ва овозига эга бўлган хонанда Ўлмас Оллоберганов сўнгги вақтларда камнамо. Унинг ижодий фаолиятидаги янгиликлар, режалари билан танишиш мақсадида журналист Феруз Муҳаммад хонанда билан суҳбат уюштирди.
— Эшитишимизча, бу йил хорижда гастрол концертлари ўтказибсиз. Мухлислар қандай кутиб олишди?— Чет элда яшаётган юртдошларимиздан жуда кўп таклифлар тушади. Биз ҳам уларнинг таклифларини имкон қадар ерда қолдирмасликка ҳаракат қиламиз. Бундан 7—8 ой илгари АҚШнинг Нью-Йорк шаҳрида икки марта гастрол концертлари уюштирдик. Мухлислар жуда ҳам яхши кутиб олишди.
— Нега ижодда камнамосиз: янги қўшиқлар яратяпсизми-йўқми, мухлисларингиз бутунлай бехабар?— Ҳақиқатан ҳам, ижодимда катта лирик чекиниш бўлди. Бунинг сабаблари кўп, айтаман десам, оғриқли сўзлар ҳам талайгина. Биринчи сабаби — яхши қўшиқ йўқ. Ўзи азалдан шундайку-я, баъзи санъаткорларга ўхшаб бугун битта қўшиқ ёзиб, эртага унинг унутилиб кетишини истаймайман. Икки йилда 20 та эмас, битта қўшиқ айтиб, реклама қилмасак ҳам, мухлислар ўша қўшиқни ўзи топиб, тингламоқда. Ҳатто яқинда бир гуруҳ мухлислар «Ота» номли қўшиғимга клип ишлаб бериш таклифи билан келди ва ҳозирда клип олинмоқда. Ҳозир продюсерим Давлатбек Йўлдошев билан яна қизғин ижод билан бандмиз.
— Баъзи санъаткорларнинг айтишича, сиз икки марта жонли ижрода концерт бериб, катта молиявий зарар кўрган экансиз. Шу ростми?— 2012—2013 йилларда кетма-кет икки марта жонли ижрода концерт бердим. Ҳар иккала дастурга икки ойдан ортиқ, дам олмай, 30 та мусиқачи билан тинимсиз ишлаганмиз, шунинг учун ҳам бу концертларни жаҳон стандартларига тўла жавоб бера оладиган даражада ўтган, деб бемалол айта оламан. Жонли ижродаги бугунги концертларни ҳам кўряпман, эшитяпман, лекин нокамтарлик бўлса ҳам айтишим керак — менинг концертларим профессионализм жиҳатидан буларга нисбатан анча юқори даражада ўтган, профессионал ижроимга ҳам мутахассислар жуда юқори баҳо берган эди. Лекин концертларимдан сўнг, бизнинг мухлисларга бундай профессионал, жони ижродаги концертлар керак эмас экан, улар барибир бундай ижрочиларни қўллаб-қувватлай олмас экан, деган хулосага келганман. Тўғри, ўзимиздан ҳам камчиликлар ўтган — концерт арафасида рекламага етарлича эътибор қарата олмаганмиз. Хуллас, концертларим оқибатида келиб чиққан катта молиявий зарар ижодимдаги танаффусга ҳам сабаб бўлди.
— Жонли ижрода концерт бериш учун жуда катта маблағ керакми?— 100 фоиз жонли ижрода концерт бериш учун қанча кўп маблағ бўлса шунча яхши. Бундай концерт учун тахминан 200 миллион сўмча пул сарфланади.
— Бунча маблағ нимага керак?— Аввало 30 дан зиёд созандалар гуруҳи билан икки ой мунтазам ишлайсиз — уларга маош, йўл пули бериш, овқат билан таъминлаш керак. Ҳар бир қўшиқ учун алоҳида ишлайдиган профессионал созандалар жамоасини тўплаш ҳам осон эмас, ахир. Бундан ташқари, концерт рекламаси, саройнинг ижара ҳақи, хуллас, анча-мунча харажат бўлади.
— Концертингиз учун барча маблағни ўзингиз тикканмидингиз?— Йўқ, моддий томонини ҳомийларимиз кўтарган. Улар катта зарар кўрган бўлса ҳам, менга «Камомадни тўлдирасан», дейишмади. Вазиятга, концерт қанчалик яхши ўтгани ва ижодий жамоа қанчалик сидқидилдан меҳнат қилгани ўзлари гувоҳ бўлиб турган эди. Келишувнинг бошида ҳам: «Сиз чипталарга, концертнинг моддий томонига аралашмайсиз», дейилган эди.
— Бугун Жаҳонгир Отажонов, Озодбек Назарбеков, Отабек Муҳаммадзоҳид, Гулсанам Мамазоитова, Рустам Ғойипов, Фарҳод Саидов сингари хонандалар жонли ижрода концерт бермоқда. Уларнинг концерт дастурларига муносабатингиз қандай?— Тўғриси, бу хонандаларнинг концерти ҳақида фикр билдириб, уларга ёмон кўриниб қолишни хоҳламайман. Улардан фақат бирининг концертига кирганман, унда ҳам, тўғриси, хонанданинг рэпертуарига тушунмай, концерт охиригача ўтира олмай, чиқиб кетганман. Ҳар нима бўлганда ҳам, хонанда саҳнада маданиятли бўлиши керак, деб ўйлайман. Қўшиқ айтишдан ташқари, саҳнада туриш, куйлаш, гаплашиш маданияти бор. Шунга қарамай, жонли ижрода концерт бераётган, шунга жазм қилган санъаткорларни қўллаб-қувватлаш керак, деб ҳисоблайман. Чунки бу жуда катта меҳнат, уйқусиз тунларни талаб қилади. Одамлар фонограмма-концертларни қандай эшитиб ўтиришади, ҳайрон қоламан. Фонограмма — бу мухлисларни алдашдан бошқа нарса эмас. Бугун тўйларда ҳам жонли ижрода куйлаганингизга қарашмаяпти, жонли ижрода куйлаб тўйни ҳам қиздира олмайсиз — одамларнинг қулоғи фонограммага ўрганиб бўлган. Сўнгги вақтларда тўйини жонли ижрода ўтказиб қайтган хонандалар ҳақида тўй эгалари: «Тўйни яхши ўтказа олмади», дея гапириб юргани ҳақида кўп эшитяпмиз. Агар яна концерт берсам фонограммада бераман, деган қарорга келдим.
Диққат, диққат! «Дарё»нинг Telegram’даги расмий канали — «Toshqin ‘Daryo’»га обуна бўлиб, янгиликлардан овозли кўринишда баҳраманд бўлишингиз мумкин.