Navoiy viloyati Karmana tumani hududidan oqib o‘tuvchi Zarafshon daryosi qirg‘oqlarida baliqlar nobud bo‘lishi ortidan “Navoiyazot” AJ mansabdorlariga jinoyat ishi qo‘zg‘atilgandi. Kompaniya baliqlar zaharlanishiga aloqadorligini rad etdi.
Kompaniya bayonotida aytilishicha, “Navoiyazot” AJ oqova suvlari ikki guruhga ajratilishi haqida ko‘p bor ma’lum qilingan. Bular tarkibi zararli bo‘lgan ishlab chiqarish oqova suvi hamda toza hisoblanadigan yomg‘ir va sovituvchi suv tizimlaridan tashlanadigan suvlardir.
“Navoiyazot” AJda ishlab chiqarishda hosil bo‘lgan zararli oqova suvlar alohida biokimyoviy tozalash inshootiga yuboriladi va u yerda talab darajasida ekologik tozalanib, biohavzalarga tashlanadi. Ikkinchi turdagi ishlab chiqarish oqova suvlari shlam yig‘uvchi havzada yig‘ilib quritiladi hamda shlamlari utilizasiyaga yuboriladi. Mazkur ikkala jarayon ham korxonada jiddiy nazoratga olingan bo‘lib, hozirgi kunda ham uzluksiz faoliyati ta’minlangan.
Bugungi kunda tashlanayotgan oqova suvlarning tarkibida ammoniy birikmalari avvalgi yillardagi kabi ko‘rsatkichda va bu Zarafshon daryosidagi baliqlarning nobud bo‘lishiga sabab bo‘ladigan darajada emas. Chunki ammoniy birikmalari bir necha yillardan beri yuqori dinamikani tashkil qilib kelgan, lekin bu holat daryodagi baliqlarga salbiy ta’sir ko‘rsatmagan.
4-sentabr kuni Zarafshon daryosida sodir bo‘lgan, baliqlarning nobud bo‘lishi bilan bog‘liq voqeadan so‘ng darhol korxonaning ekologik tahlil (sanitariya) laboratoriyasi tomonidan daryo suvi va oqova suvlardan namunalar olinib, laboratoriya tahlillari o‘tkazilgan.
“Shuni alohida ta’kidlash kerakki, korxonaning mazkur tahlillar natijalariga ko‘ra, ‘Navoiyazot’ AJdan boshqa manbalar oqova suvlari tarkibida 0,03 mg/l gidrazin moddasi borligi aniqlangan. Gidrazin moddasining baliqlar yashaydigan suv havzasiga tashlanayotgan oqova suvlar tarkibida bo‘lishi taqiqlanadi. ‘Navoiyazot’ AJga qarashli 267-quduqqa tashlanadigan oqova suvlar tushadigan texnologik qurilmalarda gidrazin moddasi ishlatilmaydi.
Zarafshon daryosiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri oqova suvlarning tashlanishi va kelgusida ham kuzatilishi mumkin bo‘lgan bu kabi asossiz ayblovlarning oldini olish maqsadida ‘Navoiyazot’ AJda barcha oqova suvlarni biologik kimyoviy tozalash inshootiga yo‘naltirish bo‘yicha ishlar amalga oshirilmoqda”, — deyiladi bayonotda.
Ayni paytda Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi hamda huquq-tartibot organlari xodimlari bilan birgalikda barcha oqova suvlar tashlanadigan joylardan tahlil uchun namunalar olingan bo‘lib, sodir bo‘lgan hodisa yuzasidan hozirda tekshiruv ishlari davom etmoqda.
Viloyat prokuraturasi bergan ma’lumotga ko‘ra, Zarafshon daryosiga me’yoridan ortiq darajada ifloslangan suvlar oqizishi oqibatida 2 milliard 613 million 510 ming so‘mlik jami 4204 dona turli xildagi baliqlar nobud bo‘lgan. Holat yuzasidan 8-oktabr kuni Jinoyat kodeksining 196-moddasi 1-qismi (atrof tabiiy muhitni ifloslantirish) bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan.
Izoh (0)