Ayol rahbarlarning xalqaro sammitida Toshkent deklaratsiyasi qabul qilindi
Toshkentda Parlamentlararo ittifoqqa a’zo davlatlar parlamentlari ayol rahbarlarining navbatdagi 14-sammiti o‘z ishini boshlagan edi. Senat axborot xizmatining xabar berishicha, xalqaro sammitda Toshkent deklaratsiyasi qabul qilindi.
Nufuzli tarkib, ya’ni Parlamentlararo ittifoqqa a’zo mamlakatlar parlamentlari palatalarining ayol yetakchilari (spikerlari), deputat ayollar, xalqaro parlamentlararo tashkilotlar vakillari qatnashayotgan sammit o‘z ishini 9-sentabr kuni “Barqarorlik va farovonlikni ta’minlashga qaratilgan gender masalalariga yo‘naltirilgan parlamentlar” mavzusidagi maxsus segment majlisi bilan davom ettirdi. Majlisni Parlamentlararo ittifoq bosh kotibi Martin Chungong kirish so‘zi bilan ochib berdi.
Oliy Majlis Senati raisi Tanzila Norboyeva o‘z so‘zida O‘zbekistonda ham gender tenglikka erishish, xotin-qizlarning huquq va erkinliklarini himoya qilish, qonuniy manfaatlarini ta’minlash yuzasidan amalga oshirilayotgan ishlarga to‘xtalib, mazkur masala davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishi etib belgilangani, bu boradagi ishlar “Hech bir ayol davlat va jamiyat e’tiboridan chetda qolmaydi” degan tamoyil asosida davlat va jamiyat hayotining barcha jabhalarida olib borilayotganini ta’kidlab o‘tdi.
Inqirozlarni hal qilishda gender tenglikni ta’minlashga yo‘naltirilgan parlament ayniqsa muhimdir, buni parlamentlar tomonidan pandemiyaga moslashgan holda erkaklar va ayollar tengligi bo‘yicha qabul qilgan so‘nggi chora-tadbirlari ham dalolat beradi. Shu nuqtayi nazardan kelib chiqib, muhokama shaklida tashkil etilgan segment majlisida to‘rtta asosiy mavzu yuzasidan fikr almashildi.
Xususan, ishtirokchilar gender masalalariga yo‘naltirilgan parlament diplomatiyasini, hamkorlikni rivojlantirish va tinchlikka erishish borasidagi sa’y-harakatlarni faqat ushbu masalalarga yo‘naltirilgan parlament boshqara olishi, bunday parlamentsiz zaruriy qonunlarni qabul qilish mumkin emasligi yuzasidan o‘z fikr-mulohazalarini bildirib o‘tdi.
Shu bilan birga, erkaklar va ayollar tengligi masalalariga yo‘naltirilgan parlament — jamiyat va parlamentda ayollarga nisbatan gender tarafkashlik, ta’qib va zo‘ravonlikning oldi olinishi, jazolanishi va tuzatilishi mumkinligi hamda ayol-spikerlar parlamentni yanada ochiq qilishlari va ayollarning imkoniyatlarini kengaytirishlari mumkinligi borasidagi o‘z qarashlarini bayon qildi.
Anjumanning yakunlovchi sessiyasida esa Tanzila Norboyeva hamda Parlamentlararo ittifoq raisi Duarte Pacheko so‘zga chiqdi. Sammit COVID-19 pandemiyasining iqtisodiy oqibatlariga doir masalalar yuzasidan rahbar ayollar o‘rtasida fikr almashish, raqamli makonda inson huquqlari himoyasini va gender tenglikni ta’minlash uchun tartibga solish usullari va taktikasini ishlab chiqish yoki qayta ko‘rib chiqish uchun o‘ziga xos platforma vazifasini o‘tagani ta’kidlab o‘tildi. Sammit parlamentlarning gender masalalarga javob berishga, xavf-xatarlarni oldindan ko‘ra bilishga, tinchlik, barqarorlik hamda farovonlikni samaraliroq ta’minlashga tayyorligi va bunga qodirligini sarhisob qilish imkoniyatini yaratgani ham qayd etildi.
Sammit yakunlari bo‘yicha Toshkent deklaratsiyasi qabul qilindi.
