Tanzila Narbayeva: Bugun faqat hisobot tuzish yo‘li bilan ishlab bo‘lmaydi

“Xalq so‘zi” muxbiri Respublika Xotin-qizlar qo‘mitasi oldida turgan eng dolzarb vazifalar nimalardan iborat ekanligi, tashkilot faoliyatining qaysi jihatlarini davr talabidan kelib chiqqan holda yangilash, rivojlantirish zarurligi xususida O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari, qo‘mita raisi Tanzila Narbayeva bilan suhbatlashdi.

— Tanzila Kamalovna, Respublika Xotin-qizlar qo‘mitasi raisi ayni paytda mamlakat Bosh vazirining o‘rinbosari hisoblanishi davlat tomonidan xotin-qizlar masalasiga e’tibor namunasi bo‘lishi bilan birga, albatta, mazkur tashkilotga bo‘lgan katta ishonch hamdir. Hozirgi vaqtda mamlakat va jamiyat hayotida bo‘layotgan islohot va o‘zgarishlarda oldingizda turgan asosiy vazifalar haqida to‘xtalib o‘tsangiz.

— 2017-yilning “Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari yili” deb e’lon qilinishi barchamizga birdek mas’uliyat yuklaydi. Bugun raqam yig‘ib, faqat hisobot tuzish yo‘li bilan ishlab bo‘lmaydi. Har birimiz fuqarolarning o‘zi tanlagan sohadan mamnun bo‘lib ishlashi, uyiga ham xuddi shu kayfiyatda qaytishi, sirasini aytganda, har bir insonning ham moddiy, ham ma’naviy ehtiyojlarining ta’minlanishi uchun zarur sharoitlarni yaratishda o‘z hissamizni qo‘shishimiz darkor.

Ushbu maqsadlarda oilalarga kirib borgan holda ular turmushi darajasini kompleks o‘rganishning tizimli mexanizmini yaratish asosiy maqsadlarimizdan biridir. Bu orqali har bir oila a’zosining ijtimoiy holati, salomatligi, o‘z vaqtida tibbiy ko‘rikdan o‘tishi, bolalar tarbiyasining to‘g‘ri yo‘lga qo‘yilishi, oila budjetini ko‘paytirish masalalari, bunda mazkur oila istiqomat qilayotgan hududdagi mahalla, ta’lim-tarbiya muassasasi, xotin-qizlar qo‘mitasi, banklar va boshqa tashkilotlar hamkorligini chuqur o‘rganish ishlarini amalga oshirishni maqsad qilganmiz. Eng muhimi, odamlar bilan muloqot intensiv va keng qamrovli bo‘lishi lozim.

— Sizningcha, oilalar daromadlarini oshirishda qaysi sohalarga e’tiborni kuchaytirish kerak?

— Avvalo, joylarda oilaviy tadbirkorlikni rivojlantirish, kasanachilik asosidagi ish o‘rinlarini yaratish, kollej bitiruvchilarining o‘z ishini boshlashida ko‘maklashish masalalarida amaliy yordam ko‘rsatilishi zarur. Bunda tegishli davlat va nodavlat notijorat tashkilotlari, fuqarolik jamiyati institutlari faoliyati uyg‘unligining ta’minlanishi maqsadga muvofiqdir. Binobarin, mamlakatimizda qabul qilingan “Ijtimoiy sheriklik to‘g‘risida”gi Qonun ham jamiyatda mavjud ijtimoiy masalalarni hal etishda samaradorlikka erishish, uning barqarorligi, rivojlanishi, unumli ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotini ta’minlashga yo‘naltirilgani bilan yanada ahamiyatlidir.

— Ma’lumki, xotin-qizlar salomatligini muhofaza qilish davlat siyosati darajasiga ko‘tarilgan. Mazkur jarayonda Xotin-qizlar qo‘mitasining o‘rni qanday?

— Haqiqatan ham, ushbu masala davlat siyosatining eng ustuvor yo‘nalishlaridan biriga aylangan. Xotin-qizlar qo‘mitasi bu borada, eng avvalo, sog‘lom turmush tarzini qaror toptirishda yetakchi kuch bo‘lishi kerak. Chunki qaysiki oilada sog‘lom muhit shakllangan bo‘lsa, bu maskanda, albatta, ijtimoiy, iqtisodiy va ma’naviy barqarorlik ham bo‘ladi. Bu jarayonda “Ta’lim muassasasi — oila — mahalla” hamkorligini tubdan qayta ko‘rib chiqishimiz va talab darajasida ishlovchi hamkorlik mexanizmini yaratishimiz bugungi kun talabidir.

Sog‘lom turmush tarzini qaror toptirishning yana bir muhim omili — xotin-qizlar o‘rtasida sportning ommaviyligini oshirish hisoblanadi. Bu borada ham birgina tadbir o‘tkazish bilan cheklanmasdan, mahallalarda, oilalarda jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanish masalasini kundalik ehtiyojga aylantirish chora-tadbirlarini ko‘rishimiz lozim. Bunda ko‘proq chekka qishloqlarda istiqomat qilayotgan opa-singillarimiz, uyushmagan aholi vakillariga e’tiborni kuchaytirsak, yanada maqsadga muvofiq bo‘ladi.

— Bugun mamlakatimizda xotin-qizlar masalalari bo‘yicha ish olib boruvchi nodavlat notijorat tashkilotlari soni ko‘payib bormoqda. Bu tobora rivoj topayotgan fuqarolik jamiyatiga xos xususiyat, albatta. Biroq yana bir muhim jihat borki, bu ular faoliyatining sifati va samaradorligi masalasidir.

— “Kuchli davlatdan — kuchli fuqarolik jamiyati sari” tamoyilining hayotga tatbiq etilishi natijasida bugun ijtimoiy masalalar, shu jumladan, xotin-qizlar masalalarida faoliyat yuritadigan nodavlat notijorat tashkilotlari soni ham ortib bormoqda. 2016-yilda bunday tashkilotlar soni 295 taga yetdi. Ularga davlat budjetidan muntazam grantlar ajratib kelinmoqda.

Respublika Xotin-qizlar qo‘mitasi xotin-qizlar va oila masalalari bo‘yicha faoliyat olib borayotgan nodavlat notijorat tashkilotlari faoliyatini to‘g‘ri yo‘naltirishi, ularga davlat tomonidan keng imkoniyatlar yaratgan holda ajratilayotgan grant mablag‘larining maqsadli va samarali sarflanishini ta’minlashi, joylardagi muammolarni hal etishda ular imkoniyatlaridan samarali foydalanish ishlarini muvofiqlashtirishi juda muhim.

— Bugun davlat rahbari tomonidan qo‘yilgan talablar davlat va jamiyat boshqaruvida xotin-qizlar faolligini oshirishni ham taqozo etadi. Shu xususda ham to‘xtalib o‘tsangiz.

— Prezident tomonidan har bir tashkilot oldiga qo‘yilayotgan talablar ijrosida xotin-qizlar faolligi ham muhimdir. Chunki bugun iqtisodiyotning turli tarmoqlarida va ijtimoiy sohalarda mehnat qilayotgan aholining yarmini xotin-qizlar tashkil etadi.

Shu bilan birga, davlat va jamiyat boshqaruvida xotin-qizlarning ulushini oshirish ham dolzarb ahamiyatga egadir. Xususan, deputatlikka nomzodlar ko‘rsatishda davlat tomonidan xotin-qizlar uchun belgilangan 30 foizlik kvotani bevosita salohiyatli rahbar ayollarni tayyorlash, jamiyat hayotida ular faolligini oshirish masalasiga ham tatbiq etilishi maqsadga muvofiq. Buning uchun zarur sharoitlarni yaratish, turli sohalarda mehnat qilayotgan xotin-qizlar salohiyatini kuchaytirishda bevosita qo‘mita faolligini kuchaytirish zarur.

— Jamiyatimizda ko‘zga ko‘ringan taniqli ayollar, xususan, olima va ijodkor ayollarni qo‘llab-quvvatlash masalasi ham rejangizdan o‘rin olganmi?

— Bugungi kunda mamlakatimizda fan doktori ilmiy unvoniga ega bo‘lgan xotin-qizlar soni 510 dan ziyodni, fan nomzodlari — qariyb 5 ming nafarni, akademik ayollar soni 6 nafarni tashkil etmoqda. 15 nafar faol va ibratli ayollarimiz davlatimizning eng nufuzli mukofoti — “O‘zbekiston qahramoni” unvoniga sazovor bo‘lgan.

Shuningdek, Zulfiya nomidagi Davlat mukofotiga sazovor bo‘lgan qizlarimizning keyingi faoliyatini kuchaytirish, mamlakat kadrlar zaxirasini malakali mutaxassislar bilan boyitish ham diqqat markazimizda bo‘ladi. Ayni kunda bunday yuksak mukofotga sazovor bo‘lgan qizlarimiz soni 240 nafarga yetdi. Sovrindorlar orasida fan nomzodlari, turli sohalarda yetakchilik qilayotgan qizlar ham bor. Ularning 20 nafarga yaqini Prezident, Navoiy, Ibn Sino stipendiyalari sovrindorlari, 44 nafari sportning turli yo‘nalishlari bo‘yicha O‘zbekiston, Osiyo va jahon chempionlaridir.

Umuman aytganda, oqila, mehribon, fidoyi opa-singillarimizning og‘irini yengil qilish, hayotdan mamnun bo‘lib yashashlarini kafolatlash, ularning oiladagi o‘rni, jamiyatdagi mavqeini mustahkamlashga qaratilgan sa’y-harakatlarni yanada kuchaytirish borasida Prezident tomonidan bizning oldimizga qo‘yilgan vazifalarni bajarish, bunda davlat idoralari, jamoat tashkilotlari, fuqarolik jamiyati institutlari bilan birgalikda ijtimoiy sheriklik munosabatlariga tayangan holda faol ish olib borishimiz maqsadga muvofiqdir.

Ayniqsa, qizlar — bo‘lg‘usi onalarning yuksak ma’naviyatga, yetarli bilim va ko‘nikmaga ega bo‘lishlarini ta’minlash, kasb-hunar egallashlariga ko‘maklashish ishlariga yanada jiddiyroq yondashishimiz zarur.

Diqqat, diqqat! “Daryo”ning Telegram’dagi rasmiy kanali — “Toshqin ‘Daryo’” (@toshqindaryo)ga obuna bo‘lib, yangiliklardan ovozli ko‘rinishda bahramand bo‘lishingiz mumkin.