AQSH Xalqaro jinoiy sudning 4 nafar amaldorini qora ro‘yxatga kiritdi

AQSH prezidenti Donald Tramp ma’muriyati Xalqaro jinoiy sud (XJS)ga bosimni kuchaytirmoqda. Xususan, Davlat departamenti 20-avgust kuni sudning 2 nafar sudya va 2 nafar prokuroriga qarshi sanksiyalar joriy etganini ma’lum qildi. Bu haqda The Guardian xabar berdi.

Ta’kidlanishicha, ular amerikaliklar hamda isroilliklarga nisbatan tergov va jinoiy ish ochish jarayonlarida faol ishtirok etganlikda ayblanmoqda. Sanksiyalar doirasida sud rasmiylari AQSH hududidagi aktivlaridan mahrum qilingan. XJS bu qarorni “sud mustaqilligiga ochiq hujum” deya qoralamoqda. Bu paytda, BMT ham Qo‘shma Shtatlarning ushbu harakatlaridan xavotir bildirgan. Isroil esa qarorni olqishlamoqda.

Sanksiya qilinganlar orasida kanadalik sudya Kimberli Prost va fransuz sudyasi Nikolya Gyiyo, shuningdek, fijilik prokuror Nazhat Shameem Xon va senegallik prokuror Mame Mandiaye Niang bor. Qo‘shma Shtatlar davlat kotibi Marko Rubio ularni AQSH yoki Isroil roziligisiz tergov qilishda va hibsga olishga uringanlikda ayblamoqda.

“Bu shaxslar — chet elliklar. Ular AQSH yoki Isroil roziligisiz, Xalqaro jinoiy sud orqali amerikalik va isroilliklarni tergov qilish, hibsga olish yoki sudlashga uringan. Biz o‘z askarlarimiz, suverenitetimiz va ittifoqchilarimizni XJSning noqonuniy va asossiz harakatlaridan himoya qilish uchun zarur bo‘lgan barcha choralarni ko‘ramiz”, dedi Rubio.

Fransiya prezidenti Emmanuel Makronning AQSHga tashrifidan 2 kun o‘tib e’lon qilinayotgan sanksiyalar Parijda keskin norozilik uyg‘otmoqda. Fransiya TIV bayonotida bu qaror “mustaqil sud prinsiplariga zid” ekani qayd etilgan. Isroil bosh vaziri Benyamin Netanyaxu esa AQSH qarorini olqishlab shunday dedi:

“Bu Isroil va armiyaga qarshi bo‘htonlarga berilgan qat’iy javobdir”.

Tramp ma’muriyati XJSga qarshi chora-tadbirlarni o‘zining ilk prezidentlik davrida ham qo‘llab kelgan. Avvalgi sanksiyalar Jo Bayden hukumat tepasiga kelgach bekor qilingan edi. Inson huquqlari bo‘yicha xalqaro federatsiya vakili Danya Chaykel esa yangi sanksiyalarni xalqaro huquqiy tizimga hujum va adolat izlayotganlarni qo‘rqitishga urinish, deb atamoqda. Uning fikricha, bu qaror XJSning 125 nafar a’zo davlatlari uchun sinov bo‘lib, ular sud mustaqilligini himoya qiladimi yoki qudratli davlatlarning bosimiga yon beradimi – vaqt ko‘rsatadi.