Заҳарвандлик — янги сўз, аввал бу ҳақида эшитмаган бўлишингиз ҳам мумкин. Аммо уни ҳам қарамликнинг бир тури дейиш мумкин. Илгари хориж давлатларида ўткир ҳидли кимёвий моддаларни ҳидлаш орқали кайф олиш авжига чиққан. Тасаввур қиляпсизми, “уни фойдаланишдан аввал ниқоб тақинг, ҳидламанг соғлиғингга зарар келтиради”, дейдиган елим, бензин ёки бўёқларни баъзилар атайин ҳидлаб, қандайдир ҳузур олишади. Ҳозир эса заҳарвандларнинг сафи кенгайиб, унга психотроп ва кучли таъсир қилувчи дорилар ҳам қўшилган. “Дарё”нинг YouTube’даги каналида бир гуруҳ мутахассислар иштирокида “Эҳтиёт бўлинг, токсикомания” номли кўрсатув эълон қилинди. Унда заҳарвандликнинг зарари, нега айнан болалар ва ўсмирлар орасида кенгаяётгани ҳақида маълумотлар берилди.
— Кўпчилик наркотиклар деганда фақатгина классик гиёҳванд моддаларни тушунади. Афсуски, кейинги вақтларда яширин лабораторияларда кимёвий усуллар билан синтетик кўринишдаги гиёҳвандлик моддаларини олиш ҳолатлари кўпайиб кетди. Энг ёмони, уларнинг нархи арзонлашяпти, аммо таъсир кучи янада ортяпти. Улар қаторига кучли таъсир қилувчи ва психотроп моддаларининг кириб келгани ҳам хавф доирасини янада орттирди. Баъзи инсонлар, айниқса ёшлар дорихоналарда сотиладиган таблеткалардан даволаниш эмас, ҳузур олиш мақсадида фойдаланишаётгани ҳам ҳеч кимга сир эмас. Бу қарамликнинг янги тури бўлгани учун 2019 йили бир нечта дорилар алоҳида назоратга олинди. Улар дорихоналарда бор, аммо қатъий рецепт асосида сотилади. Амал қилмаганлар эса жиноий жавобгарликка тортилади, дейди Ўзбекистон Республикаси президенти администрацияси ҳузуридаги Наркотикларни назорат қилиш миллий маркази мутахассиси Жонибек Юнусов.
Кўрсатувда нарколог, тиббий психолог Муқаддас Рустамова ҳам иштирок этиб, беморлардаги руҳий ва ахлоқий ўзгаришлар ҳақида гапирди.
— Бемор психотроп дориларни қабул қилган вақтида буни атрофдагиларга сездирмаслиги мумкин. Чунки кайфияти яхши бўлиши, ўзини тетик ҳис қилиши мумкин. Фақатгина дори қабул қилмаган вақтида агрессивлиги ошади, ўзини ҳолсиз ҳис қилади, уйқуси келади ёки умуман ухлолмайди. Амалиётимда бир бемор билан ишлаганман. У 10 йил мобайнида психотроп дориларни истеъмол қилиб, буни оиласига сездирмаган. Ҳатто аёли ҳам унинг бунга қарам бўлиб қолганини сезмаган. Аммо катта ёшли инсонларга нисбатан болаларда уларни пайқаш жараёни енгилроқ кечади. Чунки бу ёшда киши пул тополмайди ва дориларни олиш учун ҳамиша пул излайди. Ёлғон гапиради, масъулиятсиз бўлиб қолади, ўзидаги бор нарсани сотишга тайёр бўлади. Бир сўз билан айтганда, тонгда ҳам фақатгина дорини қандай сотиб олиш ҳақида ўйлаб уйғонади, дейди Муқаддас Рустамова.
Кўрсатувда соҳа мутахассислари билан бирга токсикомания сабаб гулдек умрини панжара ортида ўтказаётган йигит билан ҳам суҳбат берилган. Оиланинг ёлғиз ўғли бўлган 25 ёшли талаба психотроп моддалар сабаб жуда кўп нарсаларни йўқотгани ҳақида куюниб гапирди.
Кўрсатувни тўлиқ ҳолда қуйидаги ҳавола орқали томоша қилишингиз мумкин.
Изоҳ (0)