Европа Иттифоқи молиявий ва технологик ёрдамни оширади, Жаҳон банки минтақада йирик лойиҳа бошлайди. Самарқанд халқаро иқлим форумининг иккинчи куни қандай ўтди?

Самарқанд халқаро иқлим форуми минтақа юзлашаётган экологик муаммоларни муҳокама қилиш учун платформа вазифасини бажарди. Шу билан бирга, бу борадаги миллий стратегияларни минтақавий манфаатлар билан мувофиқлаштириш, уни эса ўз навбатида, глобал саъй-ҳаракатлар билан уйғунлаштириш имконини берди.

Форумда минтақанинг бешта давлати ҳамда Мўғулистоннинг экология ва сув хўжалиги вазирлари, шунингдек, Европа Иттифоқи, Жаҳон банки каби халқаро институтларнинг юқори даражали расмийлари иштирок этди.

Тадбирнинг иккинчи куни расмийлар ҳамда экспертлар атроф-муҳит муаммолари билан боғлиқ мавзуларда панел муҳокамаларини олиб борди. “Марказий Осиёда иқлим ўзгариши шароитида сув ресурсларини интеграциялашган ҳолда бошқариш” мавзусидаги сессия шулар жумласидан.

Унда Ўзбекистон томонидан сув хўжалиги вазири Шавкат Хамраев қатнашди. Вазир тежамкор технологиялардан кенгроқ фойдаланиш, суғориш инфратузилмасини яхшилаш зарурлигини таъкидлади. Туркманистон сув хўжалиги давлат қўмитаси раиси Дурди Генджиев эса Ўзбекистон тажрибасидан намуна олиниб, Қорақум канали бетонлаштирилишини маълум қилди. “Дарё” сессияда қатнашган иқлимшунос Эркин Абдулаҳатовнинг Қўштепа канали ва бошқа мавзулардаги фикрларига қизиқди.

Иқлимшунос, шунингдек, канал ва ариқларни бетонлаштиришнинг ерости сувлари, флора ва фаунага таъсири ҳақидаги саволга жавоб берди.

Шу куни “Марказий Осиё уч томонлама сайёра инқирози қаршисида” мавзусидаги панел муҳокамаси ҳам бўлиб ўтди. Сессияда нутқ сўзлаган Ўзбекистон Республикаси экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазири Азиз Абдуҳакимов минтақа юзлашаётган экологик муаммоларга тўхталди.

Вазир, шунингдек, мамлакат Европа Иттифоқининг илғор технологияларидан кенгроқ фойдаланиш имконига эга бўлаётганини айтиб, Жаҳон банки томонидан Ўзбекистонда ўрмон майдонларини кенгайтириш учун 142 млн АҚШ доллари ажратилишини маълум қилди.

Жаҳон банкининг Марказий Осиё бўйича минтақавий директори Татьяна Проскурякова ташкилот Ўзбекистон ҳукумати томонидан форум доирасида илгари сурилган ташаббусларни қўллаб-қувватлашга тайёрлигини билдирди.

Азиз Абдуҳакимов, ўз навбатида, иқтисодий лойиҳалар экологик экспертизадан ўтказилишини қўшимча қилди.

Вазир, шунингдек, Жаҳон банки маблағлари ҳисобидан экилган кўчатлар қаровсиз қолиб кетмайдими деган саволга жавоб қайтарди. Азиз Абдуҳакимовга кўра, уларнинг парвариши билан Ўрмон хўжалиги агентлиги шуғулланади.

“Иқтисодий омил муҳим”

“Дарё” форумда қатнашган экспертларга ҳам микрофон тутди. 2019 йилдан буён Орол денгизининг суви чекинган ҳудудларда саксовул экиш билан шуғулланаётган япониялик мутахассис шулар жумласидан. OISCА ташкилоти ижрочи вице-президенти Нагаиши Ясуаки атроф-муҳит муаммоси ўткир ҳудудларда иш ўринларини яратиш муҳим деб ҳисоблайди. Унинг фикрича, аҳоли бўлмаса, экологик муаммоларни бартараф этиш ҳаракатлари ҳам ўз аҳамиятини йўқотади.

Шу куни бир неча сессия доирасида иқлим ўзгаришининг экотизимларга таъсирини юмшатиш, йўқолиб кетиш хавфи остида турган турлар ва яшаш жойларини сақлаш, ҳаво, сув ва тупроқ ифлосланишининг экотизимларга салбий таъсирининг олдини олиш, табиий ресурсларни барқарор бошқариш, муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларни ташкил этиш каби мавзуларда муҳокамалар бўлиб ўтди. Томонлар халқаро ва минтақавий ҳамкорликни мустаҳкамлашга келишди.