Европа Иттифоқи дипломатияси раҳбари Жозеп Боррел Россия империявий амбициялари сабабли уруш бошлаганини айтиб, Москванинг ўт очишни тўхтатиш таклифини қабул қилмаслик сабабини тушунтирди. Боррел ҳафта охирида Швейцарияда бўлиб ўтадиган Украинадаги тинчлик саммити олдидан тегишли баёнотини эълон қилди.
Дипломат саммит иштирокчилар учун халқаро ҳуқуқ ҳамда БМТ низоми асосида тинчликнинг умумий параметрларини ишлаб чиқиш имкониятини беришини айтди.
Саммитда Россия билан ўзаро ҳамкорликнинг бир қатор амалий масалалар: ядровий хавфсизликни қандай ошириш, асирларни алмашишни ҳал этиш, Россияга ўғирлаб кетилган минглаб украиналик болаларнинг ватанига қайтишини таъминлаш ҳам муҳокама қилинади. Узоқ давом этган ёки музлатилган можаро бутун дунёда озиқ-овқат хавфсизлиги ва иқтисодий барқарорликка таҳдид соладиган сурункали беқарорликни келтириб чиқаради, — дейди сиёсатчи.
У уруш ва унинг натижалари нафақат Украина, балки Европа хавфсизлиги учун ҳам аҳамиятли эканини таъкидлаб, Россиянинг шартлари асосида урушни тўхтатмаслик сабабини тушунтирди.
“Путин охиригача курашиш ниятида”
Россиянинг босиб олинган ҳудудларда репрессив режимини сақлаб қолишга имкон берадиган шартлар асосида ўт очишни тўхтатиш унинг тажовузкорлигини рағбатлантиради, халқаро ҳуқуққа путур етказади ва Россиянинг ҳудудий кенгайишига туртки бўлади. 2022 йилдан бери БМТнинг ҳар бир ҳисоботида Украинанинг босиб олинган ҳудудларида украиналикларга нисбатан шафқатсиз репрессиялар ва инсон ҳуқуқларининг мунтазам равишда бузилиши ҳақида кўплаб далиллар келтирилган.
Россия бу асоссиз урушни ўз хоҳиши билан, империявий амбициялари учун, Украина эса заруратдан, ўзининг яшаш ҳуқуқини ҳимоя қилиш учун уруш олиб бормоқда. Путин охиригача курашиш ниятида ва урушни тугатишга шошилмаяпти, — таъкидлади Боррел.
Сиёсатчи Путиннинг элчилари дунё бўйлаб саёҳат қилиб, мамлакатларни Швейцариядаги Тинчлик саммитида қатнашмасликка ишонтираётганини айтди.
Россия виждонан музокаралар олиб боришга тайёр эмаслиги ва сулҳнинг ҳар бир давридан қайта қуролланиш ва яна ҳужум қилиш имконияти сифатида фойдаланиши аниқ. Россиянинг тинчлик ҳақидаги баёнотлари шунчаки ўзининг бегона ҳудудларни босиб олиш учун урушини қонунийлаштиришга қаратилган яширин уринишлардир, — дея таъкидлади у.
Украинадаги урушни тўхтатишда нималарга эътибор қаратилади?
Швейцария саммитига Яқин Шарқ, Африка ва Лотин Америкасидан 100 га яқин давлат ва ташкилотлар иштирок этади, улар турли тинчликка эришиш таклифларини кўриб чиқади.
Бўлажак тинчлик музокаралари учун энг реал асос Украина таклиф қилган 10 банддан иборат Тинчлик формуласи бўлиб қолади. БМТ Низомига ҳавола қилинмаган, Украинанинг сиёсий суверенитети, ҳудудий яхлитлиги ва ўзини-ўзи мудофаа қилиш ҳуқуқини ҳисобга олмаган ҳар қандай таклифлар аслида агрессорни рағбатлантиради ва Россиянинг давлатлар чегараларини куч билан ўзгартиришга уринишларини қонунийлаштиради. Бундай таклифлар узоқ муддатли тинчликка олиб келмайди. Путин виждонан музокаралар олиб боришга тайёр эмас экан, — дейди Боррел.
У Европанинг Украинага ҳарбий ёрдамини давом эттириш тинчликка эришиш учун дипломатик саъй-ҳаракатлар каби муҳим бўлиб қолишини хулоса қилди.
Изоҳ (0)