Ҳозирда кўплаб ишларни онлайн, уйдан чиқмасдан битириш мумкин. Масалан, қоп кўтариб бозор-ўчар қилиш ўрнига онлайн дўкондан буюртма беришни ўрганяпмиз. Яна масофавий меҳнат, онлайн таълим, иловалар орқали тўлов деганидек... Худди шу каби ёзув-чизувли ишларни ҳам югур-югурлар ва оворагарчиликларсиз битиришнинг иложи бор. Бироқ ош-овқату кийим-кечакка интернет орқали буюртма бериб ўтирган бугуннинг айрим кишилари ҳужжат ишларига келганда идорама-идора юриш одатидан воз кечолмаяти.
Албатта, турнақатор навбатлар, эшик тагида сарғайишлар ўзларига ҳам ёқмайди, ҳамма гап уларнинг бундан бошқа йўл йўқ, деб ўйлашларида. Аслида кўплаб давлат хизматларини эшикма-эшик сарсон бўлиш ва қоғозбозликларга кўмилиш билан эмас, Ягона портал (my.gov.uz) орқали осонгина ҳал қилиш мумкин.
Бу имкониятлардан фойдаланиш нафақат ортиқча вақт, балки харажат сарфидан ҳам сақлайди. Зеро, кўплаб хизматларга ариза Ягона портал орқали топширилганида чегирма қўлланилади. Бундан ташқари, давлат идорасига бориб келгунча кетадиган йўл харажатлари ҳам иқтисод қилинади.
Масаланинг яна бир муҳим томони бор – коррупциядан ҳолилик. Яъни ҳамма ишингизни онлайн ариза топшириш орқали битирганингиздан кейин таниш-билиш, қистир-қистирларга ўрин қолмайди. Масалан, бир неча йил олдин боласини боғчага жойлаштираман, деган ота-она мудиранинг оғзини мойлашга мажбур эди. Ҳозир эса онлайн навбатга қўйилади, гали келганда йўлланмани олиб, бемалол мактабгача таълим муассасасига бораверади. Мактабга жойлаш ҳам худди шундай. Инсон омили камайтирилиб, ҳал қилувчи ишлар техникага юклангач, тизимда очиқлик, шаффофлик, ҳаққонийликни таъминлаш осонга кўчяпти, кимнингдир фуқаровий ҳуқуқларидан фойдаланиш кимларнингдир тегирмонига сув қуйиш эвазига амалга ошмаяпти.
Онлайн хизматларнинг ривожланиши порхўрликдек тараққиёт илдизига болта урувчи иллатга қарши курашиш билан бир қаторда фирибгарликни касб қилиб олганларнинг қинғирликларига ғов бўлиши табиий. Жумладан, ҳужжатида муаммоси бор уйни кимгадир ўтказиб, шу йўл билан пул топишга ўрганиб қолганлар бор. My.gov.uz тақдим этадиган “Бино ва иншоотларнинг мансублиги ва таркиби тўғрисида маълумотнома бериш” хизмати сотиб олинажак уй ҳақида барча маълумотлардан воқиф бўлиш, яхшилаб текшириб олгач, ишонч билан харид қилишга йўл очади.
Мақсад – халққа имкон қадар қулайлик туғдириш, одамларни эмас, ҳужжатларни ҳаракатга келтириш экан, бунда ҳар қандай аҳоли қатлами манфаатлари тенг эътиборга олинганини тилга олиш жоиз. Масалан, ёшга доир нафақани Ягона интерактив давлат хизматлари портали орқали расмийлаштириш мумкинлиги кекса ёшдаги отахон ва онахонларга катта ёрдамдир. Ахир ким ҳам қариган чоғида бир халта қоғоз кўтариб, у ёқдан бу ёққа сарсон бўлишни хоҳларди. Имконияти чекланганларга аталган хизматлар (Ногиронлиги бўлган ёшларга асбоб-ускуналар ва меҳнат қуролларини харид қилиш учун субсидия ажратишга ариза юбориш, Ногиронлиги бўлган ёшларга ўқиш даврида яшаш ва транспорт харажатлари учун субсидия ажратиш учун ариза юбориш, Касаначилик ёки ҳунармандчилик билан шуғулланаётган тадбиркорлик субъектларига ногиронлиги бўлган фуқароларнинг иш жойларини мослаштириш учун субсидия, Кексалар ва ногиронлиги бўлган шахсларга санаторийларда даволаниш учун йўлланмалар бериш) кўплиги қаторида уларнинг бари бепул қилинган. Ижтимоий ҳимоя, кам таъминланган, аёллар, ёшлар, темир дафтарларида турувчиларга аталган хизматлар ҳам худди шундай.
Хуллас, ўша гап – интерактив хизматлар ҳақида одамларнинг хабардорлигини ошириш керак. Шунда улар вақт ва меҳнатларини фойдали нарсаларга йўналтирган ҳолда рақамлаштириш замони нафасидан эркин нафас олишга ўрганишади.
Реклама ҳуқуқи асосида.
Изоҳ (0)