Хитой ҳукумати мамлакат шимолидаги Нинся автоном ҳудуди ва Гансу провинциясидаги юзлаб масжидларни ёпиб қўйди. Бу ҳақда Human Rights Watch (HRW) инсон ҳуқуқлари ташкилоти янги ҳисоботида маълум қилди.
Бу ҳудуд мусулмонлар сони бўйича Шинжон вилоятидан кейин иккинчи ўринда туради. Хитойда жами 20 миллионга яқин мусулмон истиқомат қилади.
“Хитой ҳукуматининг масжидларни ёпиши, вайрон қилиши ва фаолиятини ўзгартириши Хитойда ислом амалиётини чеклашга қаратилган тизимли саъй-ҳаракатларнинг бир қисмидир”, — деди Human Rights Watch’нинг Хитой бўйича директори вазифасини бажарувчи Майа Вонг.
Хитой расмийлари “масжидларни бирлаштириш” сиёсатини олиб бориш ҳақида гапирмоқда, Human Rights Watch буни диний эркинлик ҳуқуқларининг бузилиши деб атайди.
Ҳуқуқ ҳимоячилари Нинся автоном ҳудудидаги икки қишлоқнинг сунъий йўлдошдан олинган суратларини таҳлил қилди. Улар 2019 йилдан 2021 йилгача маҳаллий ҳокимият еттита масжиддан гумбаз ва минораларни олиб ташлаганини аниқлади. Тўртта масжид жиддий ўзгаришларга учраган: учта асосий бино бутунлай бузиб ташланган, яна бирининг таҳорат зали шикастланган.
“2020 йилдан бери Нинсяда жами 1300 га яқин масжидлар ёпилган ёки ўзгартирилган”, — деди Хитой мусулмонлари бўйича эксперт Ханна Тикер.
Бу минтақадаги умумий масжидлар сонининг учдан бир қисмини ташкил этади.
“Хитой ҳукумати ислом динини чеклаш ҳаракатлари доирасида масжидларни эксплуатациядан чиқармоқда, ёпмоқда, бузиб ташламоқда ва дунёвий мақсадларга айлантирмоқда. Бошқа кўплаб масжидларда расмийлар исломий меъморий элементларни, жумладан гумбаз ва минораларни олиб ташлаган”, — деб ёзади HRW ўз ҳисоботида.
Хитой ҳукуматининг таъкидлашича, масжидларни бирлаштириш сиёсати кўпинча қишлоқлар кўчирилганда рўй беради ва мусулмонлар зиммасига тушадиган иқтисодий юкни камайтиришга ёрдам беради. Бироқ баъзи мусулмонлар буни коммунистик партияга содиқликларини ўзгартириш ҳаракатларининг бир қисми деб ҳисоблайди.
Изоҳ (0)