Бокс тарихидаги энг катта сенсациялардан бири ҳисобланадиган Леннокс Луис ва Ҳасим Раҳмон ўртасидаги жанг бундан роппа-роса 22 йил олдин бўлиб ўтганди.
Профессионал бокс олами кўплаб кутилмаган натижаларни кўрган. Аммо энг катта резонансни асосан оғир вазн тоифасидаги апсетлар келтириб чиқаради. Балки бу доминантлик қилаётган ва кучли бўлган оғир вазн тоифаси вакилининг йиқилишига ишониш қийинлиги учундир. Шунга қарамасдан “қироллик дивизиони”да ҳар ўн йилликда бир неча бор даҳшатли сенсациялар қайд этилади ва тарихга афсонавий мақоми билан киради.
1990 йилларда Майк Тайсоннинг Бастер Дугласга мағлуб бўлгани, шунингдек, 2019 йилда Энтони Жошуанинг Энди Руисга, 2015 йилда эса Владимир Кличконинг Тайсон Фьюрига мағлубиятлари эсланади. XXI асрнинг илк ўн йиллиги ҳақида гапирилганда эса бокс тарихидаги энг катта апсетлардан бири ҳисобланадиган Леннокс Луис — Ҳасим Раҳмон жанги айтилади.
Жангдан аввал
Леннокс Луис 1997 йилда фаолиятида иккинчи бор Жаҳон чемпионига айланган. У 1994 йилда Оliveр Макколга мағлуб бўлиб, йўқотган унвонини айнан Макколнинг ўзига қарши жангда қайтариб олганди. Британиялик боксчи қўлга киритиши мумкин бўлган барча камарларни йиғишни бошлаганди. Луис 2001 йилда аллақачон шон-шуҳрат чўққисида эди. Леннокс бунгача Шеннон Бригс, Эвандер Ҳолифилд ва Девид Туаларни мағлуб этганди. Мутлақ чемпион номи учун фақатгина битта камар етишмаётганди.
Умуман олганда Луис шу даражада машҳурликка эришгандики ҳатто рақиб танлаши ҳам мумкин эди. Аввалига у Майк Тайсон билан жанг қилишни режалаштирган, бироқ Тайсон Анжей Голотага қарши жанг олдидан наркотик қабул қилгани учун дисквалификация қилинганди. WBA чемпиони Жон Руис билан камарларни бирлаштирувчи жанг бўйича музокаралар эса қийин кечганди. Боксчи камарларини осон ҳимоя қилиш учун ўша вақтда таниқли бўлмаган Ҳасим Раҳмон билан жанг қилиш вариантини қабул қилди.
Бу вақтга келиб америкалик Ҳасим Раҳмон учта ғалабадан иборат серия қайд этаётганди. Бундан ташқари аллақачон Девид Туа ва Олег Маскаевга қарши жангларда муддатидан олдин мағлубиятга учраганди. Барчада Раҳмон Луиснинг темир зарбаларига дош бера олмайди деган фикр бор эди. Бироқ америкалик боксчи ўзини танитиб олиш имкониятидан воз кечмаган ва жиддий муносабат билан ёндашган.
Томонлар жангни ЖАР давлатида ўтказишга келишиб олганди. Буларнинг барчаси Африкада ўтган Муҳаммад Али ва Жорж Форманн ўртасидаги “Жунглидаги шовқин” (Румбле ин тҳе Жунгле) дея номланган машҳур жангни эслатиб юборарди. Лекин кўпчилик у даражадаги қаршилик бўлмаслигини ва Луис рақибини осонлик билан мағлуб этишини кутганди.
Британиялик боксчининг ўзи ҳам бунга шунчалик ишонганки, тайёргарликка жиддий эътибор қаратмаган. Жанг денгиз сатҳидан 1,5 километр баландликдаги Бракпан шаҳарчасида (Претория яқинида) бўлиб ўтиши керак эди. Луис ЖАРга эртароқ келиши ва иқлимга мослашиш жараёнини ўтказиши керак эди. Бироқ Леннокс бунинг ўрнига эпизод роллардан бирини ижро этиши керак бўлган “Оушеннинг 11 дўсти” фильмининг суратга олиш ишлари билан банд бўлган ва тайёргарлик учун кўп вақт ажратмаган.
Раҳмон эса жангдан 1 ой аввал ЖАРга етиб келган ва ҳаёт-мамот имконияти берилганини билиб, фаолиятидаги энг яхши машғулот лагерларидан бирини ўтказган. Тайёргарликдаги фарққа қарамай букмекерлар Ҳасимга нисбатан шафқатсиз муносабатда бўлиб, уни яққол аутсайдер ҳисоблаган.
Жанг
Ниҳоят, ўша кун келди. 22 апрель куни икки боксчи Carnival City Casino рингида тўқнаш келди. Биринчи раунднинг катта қисми жеблар алмашинуви билан ўтди. Раҳмон берилган зарбалар сони бўйича рақибидан ортда қолмади, лекин аниқлик бўйича 5 мартага ютқазди. Иккинчи раундда Леннокс фаоллашиб, апперкотлар ва ўнг қўлда тўғридан зарба йўллади. Раҳмоннинг ғалабага бўлган имкониятлари минималлашиб бораётгандек эди.
Учинчи раунд ҳам Луис учун яхши ўтди. Леннокс комбинациялар билан ишлади. Ҳасимни катта муаммолардан тана билан қилган тўғри ҳаракатлари қутқариб қолди. У ҳар қандай ҳолатда ҳам британиялик жангчининг зарбаларига узоқ туриб бера олмайдигандек кўринарди.
Тўртинчи раунднинг охирида эса Луис секинлашаётгани ва оёқ билан ёмон ишлаётгани сезилди. Раҳмон эса аксинча хилма-хилликни сақлаб қолди ва қўшиб борди. Бешинчи раундда Раҳмон жасорат билан тез-тез олдинга борди. Луис Раҳмоннинг ҳужумларига кулиб жавоб берди. Бироқ раунд охирида Леннокснинг функсионал тайёргарлиги яна панд беришни бошлади. Аввалига у жеблар сериясини ўтказиб юборди ва ринг четига бориб қолди. Кейин яна кулги билан Раҳмоннинг зарбаларидан қочишга ҳаракат қилди, бироқ даҳшатли ўнг қўл зарбасига дуч келди ва нокаутга учради.
Шу билан Раҳмон WBC, IBF ва IBO версияларига кўра жаҳон чемпионига айланди. Бешинчи раунднинг сўнгидаги омадли ҳужум уни жаҳон даражасидаги юлдузга айлантирди. Луис эса фаолиятидаги иккинчи мағлубиятни қабул қилиб олди.
Бундай сенсацион мағлубиятдан кейин Муҳаммад Алининг давомчиси бўлиш ва Африкада ғалаба қозониш фикри шунчалик шармандали ҳамда муваффақиятсиз кўриндики, машҳур шарҳловчи Ларри Мёрчент Леннокснинг устидан нозик ҳазил қилди. У жангни “Жунглидаги вайронагарчилик” (Crumble in the Jungle) деб атади.
Реванш
Бу ғалаба Раҳмонга шартномалар, шон-шуҳрат ва машҳурлик келтирди. Ҳасим Дон Кингнинг мижозига айланди. Промоутерлар қиролининг боксчи учун режалари бор эди. У Раҳмон учун бир нечта ҳимоя жанглари ташкиллаштирмоқчи эди. Аввалига америкалик боксчига қарши ўртамиёна жангчи бўлган Брайан Нилсенни қарши қўйишмоқчи эди, аммо жанг барбод бўлди. Кейин Раҳмон Девид Айзонга қарши ҳимоя жангини ўтказишни келишиб олганди, аммо бу сафар ишга Луис аралашди.
Британиялик жангчининг адвокатлари судга мурожаат қилиб, Раҳмон рад этаётган реванш жангини талаб қилди. Қонун Леннокс томонида бўлди ва Раҳмон дарҳол Луисга қарши ҳимоя жангини ўтказишга мажбур бўлди. Бу сафар британиялик жангчи рақибига ҳурмат билан муносабатда бўлди ва классда улар ўртасидаги фарқ қанчалик катта эканини кўрсатди. Леннокс Луис 4-раундда Ҳасим Раҳмонни нокаутга учратди. Ундан кейин эса Майк Тайсон ва Владимир Кличко устидан ғалаба қозониб, қўлқопларини михга илди.
Раҳмон эса рингда кўп вақт ҳаракат қилди, бироқ унинг фаолиятидаги ўша дақиқа асосийси бўлиб қолди. Ҳа, Ҳасим кейинчалик ҳам чемпионлик камарига эгалик қилди, шунингдек, титул учун Владимир Кличко ва Александр Поветкинга қарши ҳам рингга кўтарилди. Лекин у ҳеч қачон ўзининг 2001 йилдаги муваффақиятидан ўзиб кета олмади.
Изоҳ (0)