Сув тананинг ҳамма қисмида мавжуд: энг кўп ўпкада — 90 фоиз, суяк тўқимасида камроқ — 0,2 фоиз. Унинг асосий вазифаси организм ишлашини таъминлашдир. У кўплаб биокимёвий жараёнларда иштирок этади: овқат ҳазм қилишни нормаллаштиришга ёрдам беради, тана ҳароратини сақлайди, қон ёпишқоқлигини камайтиради, мия нормал ишлаши ва бўғинлар кўпроқ ҳаракатчан бўлиши учун керак. Соғлом турмуш тарзи ва спорт соҳасидаги мутахассис Екатерина Давидова сув ҳақида кўплаб маълумотлар беради.
- Сув-туз баланси ёмонлашади: бу буйракда тош ва бўғимларда оғриқ пайдо бўлишига олиб келади.
- Артрознинг ривожланиш эҳтимоли ортади: тўқималарнинг эластиклиги камаяди.
- Қон айланиш тизими бузилади: қон ёпишқоқ ва қуюқ бўлади, тромблар пайдо бўлиб, юрак хуружи ва инсульт эҳтимоли ортади.
- Овқат ҳазм қилиш билан боғлиқ муаммолар пайдо бўлади: ферментлар секин ишлаб чиқарилади, озиқ-овқат ичакларда тўплана бошлайди, ферментация кучаяди ва ич қотиши пайдо бўлади.
- Ошқозон яраси хавфи ортади: сувсиз меъда шираси концентрацияланади.
- Тезроқ қариймиз: тери рангини йўқотади ва ажинлар пайдо бўлади, шунинг учун сув мувозанати бузилганида тери эластиклигини йўқотади.
- Чанқоқ. Бу сув етишмаслигининг асосий белгиси.
- Тери ҳолати. У қурийди, қичишади, тошма ва ажинлар пайдо бўлиши мумкин.
- Оғиз қуриши. Суюқлик етишмаслиги туфайли тупик келиши бузилади, ёқимсиз ҳид пайдо бўлади.
- Вазн ўзгариши. Агар шунга ўхшаш парҳез ва жисмоний фаоллик билан кунига 0,5 кг ёки ҳатто 1 кг йўқотган бўлсангиз, эҳтимол сизда суюқлик танқислиги мавжуд.
- Тирноқлар ва сочлар. Тирноқлар нозиклашади ва синади. Сочлар қуруқ ва мўрт бўлиб тўкилади.
- Чарчоқ. Бундан ташқари, бепарволик, асабийлашиш, бош оғриғи ҳам кузатилади.
Овқатдан кейинми ёки овқат пайтида?
Овқатдан кейин сув ичиш мумкинми? Мумкин, лекин меъёрида. Фақат у илиқ, тана ҳароратида эканлигига ишонч ҳосил қилинг — бу овқат ҳазм қилишга ижобий таъсир қилади.
Овқатланаётганда-чи? Ҳа, айниқса гуруч каби қуруқ овқат истеъмол қилсангиз. Фақат чайнаш пайтида ичманг: бу вақтда маҳсулотлар овқат ҳазм қилиш учун зарур бўлган тупук ва ферментлар билан тўйинади. Овқат билан газланган ёки шакарли ичимликлар ичманг.
Ётишдан олдин сув ичиш мумкинми? Кечаси уйғониб, ҳожатга чиқмаслик ва эрталаб шиш билан уйғонмаслик учун ётишдан олдин суюқлик ичмаслик керак.
Кун давомида сувни қандай ичиш керак? Бир вақтнинг ўзида 1-1,5 литр ичгандан кўра аста-секин, лекин ҳар соат ичган маъқул.
Муҳим қоидалар
Уйғонганингизда оч қоринга бир стакан сув ичинг. Бу тана уйғонишига, муҳим жараёнларни бошлашига, тун давомида ҳосил бўлган суюқлик танқислигини тўлдиришга, шунингдек, қон айланишини яхшилашга ёрдам беради.
Нонушта, тушлик, кечки овқатдан ярим соат олдин бир стакан сув ичинг. Бу очлик туйғусини камайтиради, ошқозонни қисман тўлдиради, суюқлик етишмовчилигида бўладиган очликни йўқ қилади. Ушбу чора овқатни камроқ ейишга ва овқат ҳазм қилишни яхшилашга ёрдам беради.
Агар машқ қилсангиз, кўпроқ ичинг. Машғулот пайтида тана жуда кўп намликни йўқотади, йўқотишни тўлдириш керак. Машғулотдан 1,5-2 соат олдин сув ичинг. Жисмоний машқлар пайтида ҳар 15-20 дақиқада бир қултум, кўп терламаслик учун бир стакан ичиш мумкин, лекин бундан кўп эмас.
Шуни ёдда тутингки, баъзида ҳаёт берувчи намликка бўлган эҳтиёж кескин ошади. Бу иссиқда, самолётда, тана ҳароратининг кўтарилиши, стресс, шунингдек, ҳомиладорлик ва лактация даврида содир бўлади.
Хоҳламаса ҳам сув ичишим керакми?
Илмий нуқтаи назардан, фақат чанқагандагина эмас, балки томоқни ҳўллаш учун кучли истак пайдо бўлишидан анча олдин сув ичиш лозим.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)