• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12676.11
    • RUB161.56
    • EUR14975.56
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +26°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Реклама

    Ўзбекистонда узумчилик тарихи: Кеча ва бугун

    Бугун юртимиз сарҳадларининг каттагина қисмига экиш ишлари авж олган узумзорларнинг, тўғрироғи, узумнинг узоқ йиллик тарихидан хабардормисиз?

    Тарихга мурожаат қиладиган бўлсак, геопалентологик ва ампелографик тадқиқотлар шуни кўрсатмоқдаки, узумчилик билан бизнинг ҳудудимизда боболаримиз 6 минг йил аввал шуғулланишган, узумзорлар ташкил қилибгина қолмасдан, балки ўша даврлардаёқ узумни қайта ишлаб чиқариш, яъни вино маҳсулотини тайёрлашни ҳам қойилмақом бажаришган.

    Қадимги Зардуштийлик динининг муқаддас китоби «Авесто»да ҳам деҳқончилик маданиятининг шаклланиши ва ривожланиши суғорма деҳқончиликка асосланганлиги, бошқа экинлар ва мевалар қатори узумчиликка ҳам катта эътибор берилганлигини кўришимиз мумкин. Хусусан, «Авесто»да шароб, май ишлаб чиқариш эзгу иш ҳисобланиб, маросимларда, кундалик ҳаётда уларни истеъмол қилиш кенг қўлланилгани таъкидланган. Демак, узумнинг тарихи қадимийлиги ва у ўз даврининг муҳим маҳсулоти эканлиги билан ҳам ажралиб турганлигига шубҳа йўқ.

    Қадимги Тупроққалъадан топилган археологик топилмалар — хумхона, эгасининг номи битилмаган тоштахта тарапанлар, узум сувини чиқаришга мосланган идиш, узун жўмракли кўплаб катта-кичик кўзалар, винони юк ҳайвонларида ташиш учун мослаштирилган, ён юзаси безатилган мустахора сопол идишлар, шароб, май ичиш учун махсус идиш, энг муҳими, қисман сақланиб қолган бўлсада, юксак санъат намунаси эканлиги билан ажралиб турувчи узум тераётган аёл сурати ҳам бу соҳанинг ўз даврида эътиборга моликлигидан ва ўз даври маданиятининг юксаклигидан ҳам далолат беради.

    Ўрта асрларда яшаган венециялик зодагон, саёҳатчи Марко Поло ўзининг кундаликларида: «Самарқанд, Бухоро ва бошқа машҳур шаҳарлар атрофлари боғлар ва токзорлар билан ўралган. Бу ерларда маҳаллий халқлар томонидан тайёрланган майларни ичиб кўрдим. Бу майларнинг тайёрланганлигига ўн йиллар бўлган бўлсада, уларнинг сифати мени лол қолдирди. Бундай майларни мен олдин ҳеч қаерда ичмаганман», — деб ёзиб қолдирган.

    Собиқ Иттифоқ даврида республикада пахта яккаҳокимлиги узумчиликнинг жадал ривожланишига салбий таъсир кўрсатди. Ўзбекистондаги токзорлар майдони қисқартирилиб, (1985—1986 йилларда) каттагина қисми йўқ қилиб юборилган. Натижада республиканинг қатор ҳудудларида саноат аҳамиятига эга бўлган узумчилик ва виночилик тармоқлари жиддий зарар кўрган.

    Бугун мамлакатимизда соҳа ривожи учун қабул қилинаётган қатор қарор ва фармойишлар ўз маҳсулини берди, десак асло муболаға бўлмайди. Мустақилликдан кейин ҳозирги вақтга қадар 30-40 минг гектардан ортиқ, асосан лалми ва фойдаланишдан чиққан ер майдонларда янги токзорлар барпо этилди. Шуни таъкидлаш керакки, кейинги 3-4 йил соҳа учун жуда самарали келди. Ўтган 2020 йилнинг ўзидагина республикамизда фермер хўжаликлари ва бошқа корхоналари томонидан 22,6 минг гектар майдонда янги токзорлар барпо этилди. Шунингдек, 4,3 минг гектар майдондаги токзорлар реконструкция қилинди.

    Жорий йилда республикамизнинг лалми ва фойдаланишдан чиққан 40 минг гектардан ортиқ майдонларда янги токзорлар барпо этилиб, 6,2 минг гектар майдондаги эски иқтисодий самарасиз токзорлар реконструкция қилинади.

    Ҳеч қандай муболағасиз фахрланиб айтишимиз мумкинки, бизнинг ҳудудда етиштирилаётган, иқлим, сув ва ҳаво, серқуёш юрт тафтини олган хўраки ва кишмишбоп узумлар дунёнинг бошқа минтақаларида йўқ. Кейинги йилларда республиканинг соҳамизга тааллуқли илмий тадқиқот муассасалари томонидан маҳаллий шароитларга мос, ҳосилдор, юқори сифатли маҳсулот етиштириш имконини берувчи «Гўзал қора», «Ризамат», «Кишмиш вира», «Кишмиш Сўғдиёна», «Кишмиш Хишрау», «Тарнау» ва бошқа хўраки-кишмишбоп навлар, «Магарачский», «Мускат Узбекистанский», «Ташкентский», «Рангдор», «Олтиндай» навли техник узум навлари яратилди. Бу навлар ҳозирги кунда соҳибкорлар томонидан катта майдонларда экилмоқда.

    Ўзининг узоқ йиллик босиб ўтган йўли, асрлар силсиласидан омон қолган ва бугунги кунда ҳам тилёрар мазаси, шифобахшлиги ва гўзаллиги билан қалблардан бозор расталари, супалар ва сўрилардан ўрин олган узумни севиб истеъмол қилишингизни, узумзорлар барпо қилишда давом этишингизни, сиздан келажак авлод учун яхши боғ ва яхши ном қолишини истаймиз!

    Реклама ҳуқуқи асосида.

    04.04.2021, 12:00   Изоҳ (0)   42589
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    «Агробанк»дан навбатдаги ажойиб янгилик!

    04.04.2021, 09:00

    «Агробанк» истиқболли лойиҳаларни қўллаб-қувватлашдан манфаатдор

    03.04.2021, 18:00

    Promeat маҳсулотларида генетик жиҳатдан ўзгартирилган таркибий қисмлар мавжуд эмас!

    03.04.2021, 15:00

    Mobiuz кўпроқ интернет трафик тақдим эта бошлади

    03.04.2021, 12:00

    Manzara турар жой мажмуаси: сифатли, қулай, эстетик ва экологик тоза

    03.04.2021, 09:00

    «Халқ банки» «UzPay» фойдали хизматини тақдим этади!

    02.04.2021, 18:00
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    NRG Uzbekistan замонавий ва кенг мажмуа — Мафтун Макон турар жой мавзесини қуриш бўйича улкан лойиҳани амалга оширмоқда


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    Қаерга инвестиция киритиш мумкин? Қандай актив турлари мавжуд? 


    Қашқадарёнинг Чимёни – Мираки ҳақида сиз билмаган фактлар


    Ёз осмоннинг ўзидаёқ бошланади: Silk Avia Тошкентдан Иссиқкўлга кунлик авиақатновларни йўлга қўймоқда


    Қашқадарё ва Бухорода амалга оширилган қуёш энергияси лойиҳаларига 1 йил тўлиши муносабати билан расмий тадбир бўлиб ўтди


    “АлоқаБанк” ёшлар билан ишлашга оид дастурларни кенгайтирмоқда


    Fitch Kapitalbankнинг рейтингини "Ижобий" прогноз билан тасдиқлади


    Fitch Ratings “Бизнесни ривожлантириш банки” АТБ кредит рейтингини оширди 


    Kapitalbank инвестициялари – Ўзбекистон ёшлари келажагига сармоя


    BI Group ва Асакабанк Ўзбекистонда тижорат кўчмас мулки учун бизнес ипотекасини ишга туширди


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    Тошкентда Стинг бренди ҳомийлигида "Формула-1" фильмининг премераси бўлиб ўтди


     Навоий инновациялар университети: замонавий билим сари ишончли қадам 


    Фақат текширилган фойдаланувчилар: нима учун тўлов иловалари  шахсни тасдиқлашни сўрайди

     

    Тавсия этамиз

    НАТО тарихи – дунёдаги энг қудратли ҳарбий ташкилотнинг обрўси пасаймоқдами?

    26 июн, 20:31
    Audio Icon

    Жой ҳаммага етарди: Жеймс Кемеронга кўра, “Титаник” йўловчиларининг омон қолиш имконияти бўлган

    25 июн, 23:50

    “Трампнинг Титаниги тўхтайди” — Эрон элчиси

    25 июн, 13:39

    АҚШнинг Яқин Шарқдаги ҳарбий базалари сони нечта ва қаерда жойлашган?

    24 июн, 19:05
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Ўзбекистонда энди 7-9-синф ўқувчилари университетда ҳам ўқитилади 

    Ўзбекистон | 1 июл, 23:15

    “Дарё” дайжести: 1 июлнинг энг муҳим хабарлари

    Ўзбекистон | 1 июл, 23:00

    Уоррен Баффет 6 млрд долларлик Berkshire акцияларини хайрия қилди

    Дунё | 1 июл, 22:40

    Тошкент архитектура-қурилиш университетида дуал таълим жорий этилади 

    Ўзбекистон | 1 июл, 22:25

    3 йил давомида уйдан чиқмаган эркак ахлат ва чиқиндилар уюми орасидан топилди

    Дунё | 1 июл, 22:14

    “Куннинг камида 2-3 соатини салқин хонада ўтказинг”. ЖССТ аномал иссиқда аҳолига зарур бўлган тавсиялар берди

    Ўзбекистон | 1 июл, 21:55

    АҚШ соғлиқни сақлаш вазири америкаликларни дунёдаги энг касал миллат деб атади

    Дунё | 1 июл, 21:45

    “Ёшлар Иттифоқи” қуриб битказган “Аср қурилиши” — БАМ тарихи

    Дунё | 1 июл, 21:35

    WP: Маск рақобатчиларнинг махфий маълумотларига кириш имкониятига эга бўлган

    Дунё | 1 июл, 21:25
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.