Амазонкадаги жума қабиласининг энг охирги вакили Арука Жума коронавирусдан вафот этди, дея хабар берди Latin Post.
Жума қабила тилида мустақил гаплаша оладиган энг сўнгги одам эди, энди унинг ўлими жума қабиласининг узоқ йиллар давомида амал қилиб келинган кўплаб урф-одатлари ва маросимларининг йўқолиб кетишига сабаб бўлади.
Маълумотларга кўра, жума қабиласи қачонлардир 15 минг кишини ташкил қилган, лекин ёғоч ва минералларнинг қимматли турларига бой ерлар қабиланинг таназзулига сабаб бўлди. Қабила доимий таъқибда бўлди, аъзолари ўлдирилди ва оқибатда 1940 йилда бор-йўғи 200 нафар, 2002 йилга келиб эса беш киши қолди — Арука Жума, унинг учта қизи ва набираси. Кейин улар ҳам уру-эу-вау-вау қабиласига қўшилишга қарор қилди ва қизлари ҳам шу қабила вакилларига турмушга чиқди.
2012 йилда Жума ўз ерига қайтиб келди, лекин қизларининг турмуш ўртоқлари у ерда яшашдан бош тортди. Соф португал тилида сўзлашадиган неваралари коллежга ўқишга топшириш учун Рондонияга келиши керак эди. Лекин португал тилида сўзлашмайдиган Жуманинг ўзи неваралари билан гаплашолмаслиги ва уларга жума анъаналарини ўргата олмаслигидан умидсизликка тушди.
«Ҳозирги замонда мен ўзимни ёлғиз ҳис қиламан ва қабиламиз кўпчиликни ташкил қилган даврлар ҳақида ўйлайман. Жума одамларини ўлдириш учун резина йиғувчилар ва исковичлар келишидан олдин биз кўп эдик. У пайтлар жума қабиласи бахтиёр эди. Энди фақат мен қолдим», — деган эди у фотограф Габриэль Учиде билан 2016 йилги суҳбатда.
Бразилия Амазонкасининг маҳаллий халқлари ташкилотларини мувофиқлаштирувчи органининг (APIB) маълумотларига кўра, қабилалар орасида ўлим даражаси умумий аҳолига таққослаганда 58 фоизга юқори.
Бразилияда кенг тарқалган штамм узоқ ва алоқасиз қолган қабилаларга йўқолиб кетиш хавфини солмоқда.
Аввалроқ сураткаш Александр Химушин, тахминан, 12 йил аввал йўқолиб кетиш арафасида турган кичик халқлар ва этник қабилаларни излаш учун саёҳатга йўл олганди, унинг мақсади уларни портретларда абадийлаштириш эди. 2019 йил БМТ кўргазмасида The World in Faces лойиҳасида унинг ижод намуналари юқори баҳоланди.
Изоҳ (0)