2010 йилда АҚШда ажабтовур миллионер, собиқ арт-дилер ва коллексионер Форрест Фенн Қояли тоғларга хазина яшириб, ўзига хос ўйин ташкил қилган эди, деб ёзади Meduza. Ўзининг The Thrill of the Chase («Хазина қидириш завқи») автобиографиясида Фенн ўзи яшайдиган Ню-Мексико штатидаги Санта-Фе шаҳридан шимолда, Қояли тоғларнинг қаеридадир жойлашган саҳрога қадимий бронза сандиқ яшириб қўйгани ҳақида ёзган. Сандиқда соф ҳолдаги тиллалар, ноёб тангалар, заргарлик буюмлари ва бошқа артефактлар бўлган, уларнинг жами қиймати бир миллион долларга тенг бўлган (2013 йилда хазина беш миллион долларга баҳоланган).
Миллионер ўз китобида эълон қилган шеърда хазина яшириб қўйилган жойга ишора қилувчи тўққизта шифрли калит сўзлар бўлган. Китоб чоп этилганидан кейин Фенн яна бир неча марта ёрдамчи кўрсатмаларни эълон қилган. Яъни хазина денгиз сатҳидан икки минг метрдан зиёд баландликда жойлашган, уни Айдахо ва Ютадан, шунингдек, қабристон ва харобалардан қидирмаслик маслаҳат берилган.
Фенн хазинани ўзи ўлим топишни истаган жойга яширган. Сирли хазина ҳақидаги ғоялар миллионерда 1988 йилдаёқ — унда онкологик касаллик аниқланган вақтда пайдо бўлган. Ўшанда у ўзи ҳақида алоҳида хотира қолдириш учун хазина яшириб, уни қаердан қидириш бўйича калит сўзлар қолдиришга қарор қилган. Касалликни тўхтатишга эришилган, аммо Фенн ўзининг хазина билан боғлиқ ғоясини барибир амалга оширишга бел боғлади.
Қиймати бир миллион долларга тенг қимматбаҳо буюмлардан иборат хазинани минглаб одамлар қидирди. Уларнинг баъзилари пулидан, баъзилари эса ҳаётидан айрилди. 2016—2020 йиллар мобайнида хазина қидириш вақтида камида беш киши ҳалок бўлгани маълум, уларнинг барчаси Колорадода яшаган. Айни пайтда хазина кетидан қуваётган одамлар Фенни ҳам таъқиб қилиб, унга таҳдидлар уюштирган, ҳатто уйига ҳам бостириб кирган.
Хазина кетидан қувиш 2020 йил 6 июнида Американинг Ваёминг штатида якунига етди. Форрест Фенн миллионернинг шеърида келтирилган калит сўзлар ёрдамида, яшириб қўйилган сандиқни қидириб топган одам у билан боғланганини эълон қилди. Ўшанда хазина қидирувчиси ўз шахсини ошкор қилмасликка қарор қилди, бу яна қанчадир вақт шундай давом этиши мумкин эди, аммо 7 сентябрь куни Форрест Фенн 90 ёшида вафот этди.
Унинг ўлимидан кейин Medium сайтида Форрест Фенн хотирасига бағишланган аноним мақола пайдо бўлди, унинг муаллифи даъво қилишича, Қояли тоғлардаги хазинани айнан у топган. Унинг сўзларига кўра, 2018 йилдаёқ миллионер хазинани қаерга яширганлигини тушуниб етган, бироқ аниқ жойни қидириб топиш учун унга икки йил ва Қояли тоғларда ўтказилган 25 кеча-кундуз керак бўлган. У хазинанинг 2010 йилда Фленн яшириб қўйган жойда олинган суратини эълон қилди. Бундан ташқари, мақола муаллифи Фенн билан учрашгани ва у билан хазина қидириш ҳақидаги суҳбатлашганини гапириб берди.
«Мен ўтган июнь ойигача ҳеч қачон Форрест билан кўришмагандим ва бизнинг учрашувимиз биринчи ва охиргиси бўлди. Форрестни кўрганимда унга у билан қачондир учраша олишимга ишончим комил бўлмаганини айтдим. Хазинани топиш жуда қийин бўлди. У эса юзида табассум билан уни топиш қийинлиги лекин бунинг иложи борлиги ҳақида ҳар доим айтиб келганини ва мен унинг ҳақлигини исботлаганлигимни айтди».Яна икки ярим ойдан кейин мақола муаллифи ўз шахсини ошкор қилди, бу муваффақиятга эриша олмаган бошқа хазина қидирувчилар у билан судлашишга қарор қилганидан кейин юз берди. Хазинани топган одам Мичиган штатидан тиббиёт факультети талабаси 32 ёшли Жек Стюф бўлиб чиқди. Унинг исм-шарифини Фенн хазинасини қидиришга бағишланган китоб тайёрлаётган журналист ва ёзувчи Дениел Барбариси Оуциде журналида биринчилардан бўлиб эълон қилди. Барбариси таъкидлашича, Феннинг оиласи Стюфга боғлиқ бўлмаган ҳолда, унинг ҳақиқатан ҳам хазинани топганини тасдиқлаган. Жек Стюфнинг ўзи 7 декабрь куни Medium’да баёнот эълон қилиб, ўз шахсини ошкор қилишга қарор қилгани, акс ҳолда буни суд амалга оширишини айтди.
Жек Стюф яширадиган нарсаси борлиги учун эмас, балки бошқа хазина қидирувчилар Форрест Фенни таъқиб қилгани, унга таҳдид қилгани ва унга қарши судга даъволар бергани сабабли шахсини ошкор қилишдан бош тортганини таъкидлади. «Бу нарса мен ёки оилам билан ҳам юз беришини истамайман», — деди Стюф. Унинг аниқлик киритишича, чикаголик адвокат Барбара Андерсен хазинани топган одамга нисбатан судга даъво берганидан кейин анонимликдан воз кечишга қарор қилган. Адвокатнинг даъво қилишича, бу одам унинг хазина қаерда жойлашганлиги ҳақидаги тахминларидан иборат ёзишмаларини хакерлик йўли билан қўлга киритган — Андерсен хазина Ню-Мексико штатига яширилганини тахмин қилган эди.
Жек Стюф Дениел Барбарисига гапириб беришича, Ню-Мексикодаги суд Андерсеннинг даъвосини қабул қилган, ўтган ҳафта эса судья Форрест Феннинг меросхўрларидан даъво қилувчига хазинани топган одамнинг шахсий маълумотларини беришни талаб қилган. Стюф даъвони асоссиз деб атади ва Барбара Андерсен ҳақида ва Фенн хазинани Ню-Мексикога яширганлиги ҳақида ҳам ҳеч қачон эшитмаганини таъкидлади. Стюф суд унинг исм-шарифини эълон қилишидан хавфсираб, ўзи баёнот билан чиққанини айтди.
Стюф воқеалар бундай тус олишига тайёр турганини айтди. Ўзини ҳимоя қилиш учун у оиласини соқчилар томонидан қўриқланадиган ва бир неча даражали ҳимояга эга жойга кўчириб ўтказган.
«Мен хазинани топганимдан кейин бутун дунёдаги уни топиш истагида бўлган кўплаб одамларнинг умидлари пучга чиқди. Мен кўпчилик ҳис қилаётган умидсизликни ҳам, ишончсизликни ҳам тушунаман ва ўзим ҳақимдаги ёки баъзилар ўзларини тинчлантириш учун ўйлаб топган фитна назарияси ҳақидаги истеҳзоли изоҳларни эътиборсиз қолдираман. Лекин маълумот учун шуни айтишим керакки, мен ҳеч қачон Форрестнинг қўл остида ишламаганман, у ҳеч қачон мени хазинани «топиш» учун «танлаб олмаган». Мен у учун бир бегона одам эдим. Ва хазинани унинг ўзи ўйлаганидек қилиб топдим».Кўпчилик хазина қидирувчилар, ёзувчи Дениел Барбариси хабар қилишича, Жек Стюф нима сабабдан ўз шахсини ошкор қилишни хоҳламаганини тушунади. Лекин у нима учун хазина топилган жой қаерлигини айтишни истамаётганлигини тушунмаяпти. Стюф бунга жавобан, бу жой Феннинг мухлислари учун зиёратгоҳга айланиб кетишини хоҳламаслигини айтди. «Бу жой сайёҳлик учун мос келмайди. У Форрест учун жуда катта қийматга эга бўлган жой, ва у ерни йўқ қилиб ташлашларини истамайман», — дея изоҳлади у.
Жек Стюфнинг сўзларига кўра, топилган хазина Ню-Мексико штатидаги хавфсиз жойда турибди (бу Феннга тегишли жой эмас). У хазинани Ваёмингдан Санта-Фега олиб келганидан кейин, сандиқни ўша ерга яширган. Стюф хазинани сотмагунича, сандиқ ўша жойда қолади. Ёзувчи Дениел Барбариси билан суҳбатда Стюф хазинани қисмларга бўлиб ёки бутун ҳолида сотиш ҳақида ўйлаётганини айтди. Унинг фикрича, бутун хазинанинг ўзи «Фенн хазинаси» сифатида кўпроқ қийматга эга бўлади, бироқ хазинани бир неча қисмларга бўлса, қидирувларда иштирок этган бошқа хазина қидирувчилар унинг ҳеч бўлмаганда бир қисмини қўлга киритишдан мамнун бўлади.
Хазинани сотганидан кейин Жек Стюф Форрест Феннинг васиятини амалга оширмоқчи — у хазина сақланган сандиқ бошқа хазина қидирувчилар ҳам кўриши мумкин бўлган бирор жойда сақланишини истаган. Бу қандай жой эканлигига у аниқлик киритмади.
Изоҳ (0)