Калифорнияда жойлашган АҚШ 9-округ апелляция суди 2 сентябрь куни Миллий хавфсизлик агентлиги (МХА) томониян яратилган қўнғироқлар ва интернет фойдаланувчиларининг ёзишмаларини кузатиш дастурини ноқонуний деб топди. Суд қарорида айтилишича, суд санкциясисиз миллионлаб америкаликларнинг телефон суҳбатларини ёзиб олиш «Ташқи разведка мақсадида яширин кузатиш акти»ни бузиш ҳисобланади ва конституцияга зид бўлиши мумкин, деб хабар беради Meduza.
Суд Калифорнияда яшаган тўрт нафар Сомали фуқаросининг апелляциясини кўриб чиқиб бу каби қарорни қабул қилган. 2013 йилда улар 10,9 минг доллар пул ўтказмаси сабаб Сомалидаги диний мутаассибларни молиялаштиришда айбланган.
Reuters’нинг таъкидлашича, америкалик амалдорлар бунга қадар МХА ҳеч қачон америкаликларга оид маълумотларни қасддан йиғмагани, телефон суҳбатларини кузатиш дастури АҚШда экстремистларга қарши курашда, хусусан, тўрт нафар Сомали фуқароси ишида ёрдам берганини таъкидлаб келган.
Апелляция судининг қарорига кўра, кузатув дастури Сомали фуқароларининг ишида асосий ролни ўйнамаган, америкалик амалдорларнинг баёноти эса «махфий қайдлардаги маълумотларга зид».
Шунга қарамай, апелляция суди сомалилик мигрантлар иши бўйича ҳукмни ўз кучида қолдирган, чунки ноқонуний кузатув суд жараёнида тақдим этилган исботларга таъсир кўрсатмаган.
Суд қарорида 2013 йилда махсус хизматлар америкаликлар ва бошқа давлат фуқароларини оммавий кузатаётгани тўғрисида биринчи бўлиб хабар берган МРБ ва МХА собиқ ходими Эдвард Сноуденнинг роли 6 маротаба тилга олинган. Сноуден суд қарорига изоҳ берар экан, америкалик амалдорларнинг кузатиш дастури зарурлиги тўғрисидаги таъкидларини рад этишини билдирган.
«Бундан 7 йил олдин, янгиликларда мени жиноятда айблашган вақтида судлар МХАнинг ҳаракатларини ноқонуний деб баҳолаши ва қарорда менинг хизматларим тилга олинишини тасаввур ҳам қила олмасдим. Шунга қарамай, бу кун келди», — дейди 2013 йилнинг июнидан бери Россияда яшириниб келаётган Сноуден.
Politico’нинг ёзишича, қўнғироқлар ва ёзишмаларни кузатиш дастури расман 2015 йилда, «Озодлик тўғрисидаги акт» қабул қилинганидан сўнг ёпилган. Бироқ ОАВ маълумотларига кўра, МХАнинг янгиланган версияси 2019 йилга қадар ишлашда давом этган.
Эслатиб ўтамиз, Эдвард Сноуден Америка ҳукумати томонидан америкалик ва чет эл фуқаролари устидан олиб борилган махфий электрон кузатувлар ҳақидаги маълумотларни кенг оммага тарқатганлиги учун қидирилмоқда. Америка раҳбариятининг таъкидлашича, у ушбу маълумотларни матбуотга фош этиб, мамлакат хавфсизлик даражасига етарлича зиён етказган. Сноуденнинг ўзи бу борада, АҚШ рақибларига ҳеч қандай маълумот етказмагани, шунчаки, оммага Америка ҳукумати жуда кўп сонли инсонларни кузатиб, уларнинг руҳияти ва конституцион ҳуқуқларини поймол этаётганини ошкор этган холос.
Изоҳ (0)