Бундан 45 йил олдин 1975 йилнинг бешинчидан олтинчичи мартга ўтар кечаси Исроилнинг Тель-Авив шаҳрида жойлашган «Савой» меҳмонхонасига қуролли ҳужум уйиштирилган эди. Исроил тарихидаги энг шов-шувли терактлардан бири ҳақида «Дарё» колумнисти Нурбек Алимов ҳикоя қилади.
Кутилмаган «меҳмон»лар
Тель-Авив шаҳрининг Герберт Самюэль трассаси бўйлаб ҳаракатланаётган полиция патрули иккита резина қайиқда қирғоққа сузиб келаётган шубҳали балиқчилар гуруҳини пайқаб қолди. Балиқчилар нима учун жамоат тартибини бузиб Яффа портига эмас, балки шаҳар пляжига сузиб келганини билиш учун полициячи уларга яқинлашди.
Автоматдан узилган ўқлар ёмғири ва улар томонга ташланган гранаталар гап нимада эканини ҳар қандай сўзлардан кўра яхшироқ тушунтирган эди.
Полициячилардан бири очган жавоб ўти кемага тегди ва у денгиз соҳилида портлаб кетди. Иккинчи қайиқнинг портлашидан қўрқиб, жангарилар деярли барча жиҳозларини кемада қолдириб, денгиз қирғоғидан қуруқликка қараб қочди.
Қонга ботган меҳмонхона
Бир неча дақиқадан сўнг улар йўлни кесиб ўтди ва йўлида учраган кинотеатрга киришга ҳаракат қилди, лекин кинотеатр олд эшикларини очолмай, ён томондаги кўчага ўтиб, «Савой» деб номланган кичик меҳмонхона биносига яширинди.
Террорчилар меҳмонхонада учраганларнинг учтасини, шу қаторда қабулхона ишчисини ҳам отиб ўлдирди (бир неча киши қочишга муваффақ бўлди), қолганларни юқори қаватдаги хонага қамаб қўйиб, эшикларни миналаштирди. Афтидан, жангарилар гаровга олишга одам кўп бўлган бошқа бир бинони эгаллаб олиш учун «Савой»дан чиқиб кетмоқчи бўлган эди.
Бироқ чиқиш пайтида улар меҳмонхона яқинида яшаган ва яқинда армиядан қайтган «Голани» бригадасининг жангчисига дуч келди. Ўқ овозларини эшитиб, воқеа жойига шошилиб етиб келган собиқ аскар, террорчиларга қарата ўт очди. Аскар жиддий жароҳат олди, аммо у террорчиларни «Савой»ни тарк этиш имкониятидан маҳрум қилди.
Улар гаровдагиларни ўлдириш билан қўрқитиб, Исроил қамоқхоналаридаги 20 нафар маҳбусни қўйиб юборишни ва самолёт билан таъминлашни талаб қилди. Музокаралар давом этар экан, парашют десант бригадасининг махсус кучлари бинони штурм қилишга тайёргарлик кўрмоқда эди.
Штурм
Орадан олти соат ўтгач, штурм бошланди. Бир вақтнинг ўзида элликка яқин десантчи тўрт томондан террористларга ҳужум қилди. Жанг қисқа давом этди, аммо босқинчилар гаровга олинган хонани портлатишга муваффақ бўлди – беш киши қутқарилди, яна беш киши ҳалок бўлди. Жами саккиз нафар тинч аҳоли вакили (уларнинг ичида чет эллик сайёҳлар ҳам бор эди) ва босқинчилар билан соҳилда учрашган ва эртаси куни жароҳати туфайли вафот этган полициячини ҳам қўшиб ҳисоблаганда уч нафар Исроил жангчиси ҳалок бўлди.
Операция давомида етти нафар террорчи йўқ қилинди, биттаси қўлга олинди. У ўлимга ҳукм қилинди, аммо кейин ўлим жазоси умрбод қамоқ жазоси билан алмаштирилди ва ўн йилдан сўнг у «Жаброил битими» доирасида озод қилинди.
Тергов жараёнида ҳужумчилар гуруҳи ФАТҲ ташкилотига тегишли экани ва Ливандан кириб келгани аниқланди.
Режага кўра, қирғоққа келиб, жангарилар яқин атрофдаги ёшлар клуби ва «Байт Ха-Опера» биносини эгаллаб олиб, иложи борича кўпроқ одамни гаровга олиши ва кейин Исроил қамоқхоналаридан бир қатор маҳбусларни озод қилиш талабларини илгари суриши керак эди.
Маҳбуслар қўйиб юборилгудай бўлса, жангарилар гаровга олинганлар билан бирга Дамашққа хусусий ҳаво транспорти орқали эвакуация қилиниши, талаблари тўрт соат ичида бажарилмаса, гуруҳ аъзолари гаровга олинганларни йўқ қилиб, ўз жонига қасд қилиши керак эди. Полиция патрули ва аскар билан бўлган тасодифий тўқнашув юз бермаганида, воқеалар янада қонли кечиши мумкин эди.
Қасос
Ҳужум ортида Абу Жиҳод лақабли Маҳмуд ал-Вазир тургани аниқланди. Орадан ўн уч йил ўтгач, 1988 йилнинг баҳорида Исроил махсус операцияси пайтида Абу Жиҳод Тунис пойтахтининг чеккасидаги уйлардан бирида ўлдирилди. Уйда у билан бирга бўлган хотини ва болалари жабрланмади. Ўшандан бери террорчилар ҳеч қачон Тел-Авивга денгиздан кира олмади.
Портлаш натижасида қулаб тушган «Савой» меҳмонхонаси ўрнида вақт ўтиши билан янги бино қурилди.
Изоҳ (0)