БМТнинг Аҳолишунослик жамғармаси (UNFPA) Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги билан ҳамкорликда жорий йилнинг 21 декабрида Тошкент шаҳрида 2018 йилги жаҳон аҳолисининг ҳолати ҳақидаги энг муҳим йиллик ҳисоботига бағишланган давра суҳбати ташкил этди. Бу ҳақда БМТнинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси ахборот хизмати хабар берди.
Ҳисоботга кўра, кичик оилаларга нисбатан глобал тенденция қанча хоҳласалар шунча фарзанд кўриш ёки қачон фарзандли бўлиш борасида репродуктив танловни амалга ошираётган инсонларнинг тажассуми (акс этиши) ҳисобланади. Инсонларда танлов бўлмаганида, аксарият ҳолларда, уларни кўпчилик инсонларнинг хоҳишидан юқори ёки паст ҳолатга олиб келиб, туғилиш даражасига узоқ муддатга таъсир кўрсатади.
Жаҳон аҳолисининг ҳолати ҳақидаги 2018 йилги ҳисобот «Танлов кучи: репродуктив ҳуқуқлар ва демографик ўтиш» деб номланди.
Ҳисоботга кўра, оила ҳажми репродуктив ҳуқуқлар билан чамбарчас боғлиқ бўлиб, бу ўз навбатида кўплаб бошқа ҳуқуқлар, жумладан, соғлиқни сақлаш, таълим ва иш жойларига эга бўлиш каби бошқа кўплаб ҳуқуқларга ҳам боғлиқ.
Одамлар ўз ҳуқуқларидан фойдалана оладиган жойларда фаровонликка интилади. Бу ҳуқуқлар бузилган ҳолларда, одамлар иқтисодий ва ижтимоий тараққиётга тўсқинлик қилиб, ўзларининг салоҳиятларига тўлиқ эриша олмайди.
UNFPA ижрочи директори доктор Наталья Канем «Танлов дунёни ўзгартириши мумкин. Бу хотин-қизларнинг фаровонлигини тезда яхшилайди, оилаларни ўзгартиради ва глобал ривожланишни жадаллаштиради» , — деб ёзади ҳисоботнинг муқаддимасида.
Ҳисоботда дунёнинг барча мамлакатларида уларнинг аҳоли унумдорлиги динамикаси таснифланади. Унда ҳар бир мамлакат учун репродуктив танловларни кенгайтиришга ёрдам берадиган сиёсат ва дастурлар учун аниқ тавсиялар мавжуд.
Ҳисоботда айтилишича, ҳақиқатан танлов эркинлигини таъминлаш учун мамлакатлар, биринчи ўринда, замонавий контрасептивларни ҳам инобатга олган ҳолда, сифатли репродуктив саломатликдан барчанинг бирдек фойдалана олишига; яхши таълим, шу жумладан, жинсий ёшга мос таълим олишни таъминлаш; аёллар ва қизларнинг ҳуқуқ ва истакларини қўллаб-қувватлашга оид эркакларнинг нуқтаи назарини ўзгартириш учун интилиш ва болаларга эркин равишда муносиб ғамхўрлик кўрсатиш сингари чоралар ҳамда усуллар орқали иш ва шахсий ҳаёт ўртасидаги мувозанатни кўпроқ таъминлаган ҳолда, ўзлари хоҳласалар жуфтлар учун кўпроқ фарзанд кўриш имкониятини соддалаштиришга эътибор қаратилиши зарур.
Изоҳ (0)