Ўзбекистондаги биринчи атом электр станцияси (АЭС) Навоий ва Бухоро вилоятлари чегарасида жойлашган Тўдакўл сув омбори яқинида қурилади. Бу ҳақда бугун, 9 октябрь куни Hyatt Regency меҳмонхонасида бўлиб ўтган семинарда маълум қилинди, деб хабар беради «Дарё» мухбири Севара Нишонова.
Мамлакат ҳудудидаги илк АЭС Россиянинг «Росатом» корпорацияси билан ҳамкорликда барпо этилади. Нима учун ушбу йўналишда айнан Россия билан ҳамкорлик қилинмоқда? Ушбу саволга Ўзбекистон Фанлар академияси ядровий физика институти директори ўринбосари Илҳом Содиқов қуйидагича жавоб берди:
«АЭС қуриш масаласи кўтарилганида биз бир қанча мамлакатлардаги атом электр станцияси қуриш билан шуғулланувчи компаниялар фаолиятини ўргандик. Улардан бири, масалан, Хитой ва Канада. Шулар қаторида Россиянинг ‘Росатом’ корпорацияси иш жараёни ҳам ўрганилди. Биз АЭС қуриш учун ҳамкор сифатида ‘Росатом’ компаниясини танлашимизга сабаб — ҳозирги кундаги энг ривожланган, энг хавфсиз деб ҳисобланган 3+ авлодидаги ядро реакторлари асосида қурилган атом электр станцияларини фақат ‘Росатом’ корпорацияси барпо этмоқда. Бу компания бутун дунё бўйича ягона ҳисобланади. Бундан ташқари, Россиянинг таклифи Канадага нисбатан анча арзонлиги билан ажралиб турди».
Илҳом Содиқовнинг маълум қилишича, дастлаб АЭС учун Ўзбекистон бўйлаб 70 та майдон, Бухоро ва Навоий вилоятларидан ташқари Фарғона водийси ҳамда Сурхондарё вилоятидаги нуқталар ўрганилган, шу йилнинг март ойида 10 та ҳудуд танлаб олинган. Шундан сўнг мутахассислар Тўдакўл кўли вариантида тўхташга қарор қилган.
«Тўдакўл АЭС қурилиши учун зарур ресурслар етказиб берилишига энг қулай, хавфсизлик жиҳатидан энг маъқул жой», — дейди Илҳом Содиқов.
Илҳом Содиқов шунингдек, Ўзбекистонда АЭС қуриш учун туртки бўлаётган омилларга ҳам тўхталиб ўтди:
- 2000-2017 йилларда мамлакат ялпи ички маҳсулотида саноатнинг улуши 2,4 бараварга ортиб, 14,1 фоиздан 33,5 фоизга ўсган.
- 1991 йилдан аҳоли кўпайиши 64,7 фоизни ташкил этиб, бунда киши бошига электр энергияси ишлаб чиқариш ҳажми 74,8 фоизга камайди.
- Ўзбекистондаги 87 фоиз электр энергияси иссиқлик электр станциялари ҳисобига ишлаб чиқарилади.
- Қайта тикланувчи электр манбаларидан фойдаланиш юз бериш эҳтимоли юқори бўлган электр тақчиллиги муаммосига барҳам бера олмаслиги мумкин.
2018 йилнинг 7 сентябрь куни Москвада Ўзбекистон Республикаси ва Россия федерацияси ўртасида Россия лойиҳаси бўйича АЭС қуришда ҳамкорлик тўғрисида ҳукуматлараро битим имзоланди.
«Ўзбекистонда биринчи атом электр станциясининг қурилиши: Россия тажрибаси ва илғор технолигиялар» деб номланган семинар уч кун 9—11 октябрь кунлари ўтказилади. Унда Атом энергияси бўйича халқаро агентлик ва Россия «Росатом» давлат корпорацияси вакиллари соҳа юзасидан ўзбекистонлик мутахассислар билан ўзаро фикр алмашади.
Изоҳ (0)