Facebook ижтимоий тармоғи ва Telegram мессенжерининг ўзбекистонлик фойдаланувчилари орасида совет даврида тайёрланган 16 ва 32 килограммлик гиря (полвонтош)ларни бир неча юз АҚШ долларидан бир неча минг АҚШ долларигача бўлган нархда сотиб олишга тайёр харидорларнинг эълонлари оммалашиб кетди.
Ижтимоий тармоқларда тарқалган эълонлар орасида 16 килограммлик гиряга Chevrolet Captiva автомобилини алмаштиришга тайёрлигини билдирганлар, гиря учун iPhone смартфонини алмаштирмоқчи бўлаётганлар ҳам бор. Харидорга совет даврида ишлаб чиқарилган бундай гирялар нима учун кераклиги, тошнинг бу қадар қиммат баҳоланиши сабаби маълум эмас.
«Гиря васваси»нинг дастлабки даври якунига етганидан сўнг, ижтимоий тармоқларда гиря харидорлари аслида фирибгарлар экани ҳақидаги хабарлар, тарғибот материаллари (инфографикалар) пайдо бўлди. Шундай инфографикаларнинг энг оммалашган бирида, жумладан, шундай дейилади:
«Фирибгарлар интернет орқали: ‘500 долларга гиря сотиб оламан’, деб эълон беради. Қисқа вақт ичида гиря нархи бир неча баробар ўсади. Одамлар васвасага тушиб, ‘тош’ қидиришга тушади. Охирида айнан фирибгарлар қиммат нархда ‘тошлар’ни сотишга киришади ва ўйиндан чиқиб, мамлакатни тарк этади (ёки қочади)».
Хабар беришларича, аввалроқ шундай «гиря васвасаси» Россия, Қозоғистон ва Тожикистонда ҳам кузатилган. Хусусан, Россияда содда одамларни қуйидаги йўл билан чув туширишгани ҳақида форумларда хабарлар ёзиб қолдирилган:
«Харидор гиряни кўриб, 2000 доллар тўлашга розилигини, фақат аввал, гирянинг ичида харидорга керакли металлар бор-йўқлигини аниқлаш учун, тошни экспертизадан ўтказиш кераклигини айтади. Экспертиза нархи 250—300 доллар, экспертиза ҳақини тошни сотувчи тўлайди. Экспертиза, турган гапки, гиря ичида ҳеч қандай қимматбаҳо металл йўқлигини кўрсатади, шундан сўнг харидор узр сўраб, тош эгаси билан хайрлашади, 250—300 доллар эса ‘қулоғини ушлаб’ кетади».
Ўзбекистонлик ижтимоий тармоқ фойдаланувчилари орасида тарқалган «гиря васвасаси»га қарши тарғибот материалларида фирибгарлар бунгача совет тангалари, ўша даврда ишлаб чиқарилган «ЗиЛ» музлатгичлари, «Зингер» тикув машиналари билан ҳам шундай васваса уйғотишга ҳаракат қилгани ҳақида ёзилган. Хабарларга кўра, Қозоғистондаги шундай васваса вақтида битта полвонтош учун квартира беришга тайёрлар ҳам топилган.
Изоҳ (0)