“Migrantlarimizga yangi mehnat bozorini topishimiz kerak” — Rasul Kusherbayev Rossiyada qiynalayotgan hamyurtlarimiz haqida gapirdi (video)

^{“Rakurs” podkastining yangi sonida O‘zbekiston ekologiya vazirining maslahatchisi va jamoat faoli Rasul Kusherbayev ishtirok etdi. Jurnalist Erkin Hasanning Rossiyada qiyinchiliklarga uchrayotgan o‘zbek migrantlari haqidagi savoliga quyidagicha javob berdi.}

^{— Ukraina masalasida muvaffaqiyatli qadamlar kuzatilmayapti, shu bois Rossiya aybdor tomonni topishi kerak. Siyosatda qaysidir zaif qatlamni aybdor qilish odatiy hol. Nazarimda, migrantlar Rossiyada hozir xuddi shunday vaziyatga tushib qolishgan. Yaʼniki barcha muammolarning sababchisi mana bular degandek qilib ko‘rsatishyapti. Odamlar orasida Kremlga bo‘lgan norozilik kuchayib boryapti, demak, u vaziyatdan chiqish uchun aybni kimgadir bog‘lab qo‘yishi kerak. Rossiya huquqni muhofaza qiluvchi organlari (OMON)ning migrantlarga bunday munosabatda bo‘lishi o‘z-o‘zidan sodir bo‘lmaydi. Yuqoridan unga signal berilyapti va ular ijro etyapti. Tizimli amalga oshirilayotgan bunday munosabatlarga bizning elchixonamiz yuborgan bitta nota hech narsani hal qilmaydi.}

^{Rossiyada faqat markaziy osiyoliklar emas, Yevropa mamlakatlari va Yaponiyadan ham kelib ishlaydiganlar bor. Nima uchun rossiyaliklar bu davlatlarning fuqarolariga bunday munosabatda bo‘lishmaydi? Chunki u davlatlar fuqarolariga bo‘lgan munosabat uchun yaxshigina so‘roq-javob qiladi. Qo‘polroq qilib aytganda, u davlatlar Rossiyaning tomorqasi emas. Shu bois rossiyaliklar ham kuchi yetganiga mushtumini ko‘rsatyapti.}

^{Hayron qolganim, siyosiy darajadagi munosabatlar kuchayib boryapti, rahbarlar o‘rtasida kelishuvlar imzolanyapti. Ammo baribir yashirin strategik rejalardan voz kechmayapti. Oynayi jahonda vaziyat chiroyli ko‘ringani bilan kadr ortida mensimaslik, millatga nisbatan past nazar bilan qarash va shovinistik harakatlar yo‘qolgani yo‘q. Bu ishni OMONlar emas, 5-6 ta ko‘cha bezorilari amalga oshiribdi, deyilganida to‘g‘ri tushunish mumkin. Bu ishni davlat xodimlari amalga oshirayotgani juda achinarli. Mariya Zaxarovaning “Biz achinish bilan qabul qildik”, degan gaplari ham ikkiyuzlamachilikdan boshqa narsa emas. Ular migrantlarga qanday munosabat bo‘layotgani juda yaxshi bilib turibdi. Tan olish kerak, Rossiyaga bizning kuchimiz yetmaydi. Chunki mamlakat savdo-iqtisodiy yo‘nalishda unga bog‘liq. Keskinlashsak, ular kislorodni bo‘g‘ib qo‘yishi va vaziyat yanada og‘irlashishi mumkin. Tarixda birinchi marta fuqarolarini himoya qilib, nota berdi. Bu ham aslida katta ish, deydi Rasul Kusherbayev.}

^{Jamoat faolining fikricha, o‘zbek migrantlarini Rossiyadan olib chiqish va qo‘shimcha mehnat bozorini yaratish kerak.}

^{— Rossiyaning bunday harakatlari uchun jazolashning eng yaxshi yo‘li — yangi mehnat bozorlarini topishimiz bo‘ladi. Kuni kecha prezidentimizning Bolgariya va Slovakiya davlati rahbarlari bilan gaplashib, aynan migratsiya masalalarida kelishuvlarga erishayotgani aynan Rossiyaning qilayotgan ishlariga juda zo‘r zarba bo‘ladi. Biz bu borada yana ham ko‘proq natijalarga erishishimiz kerak. Agar rasman bir million o‘zbekistonlik Rossiyada mehnat qilayotgan bo‘lsa, biz ularga odamdek munosabatda bo‘ladigan boshqa mehnat bozorlarini topib berishimiz kerak. Ular Markaziy Osiyoliklar qilayotgan mehnatni bu narxga uncha-buncha migrant qilmasligi juda yaxshi bilishadi. Qurilishlari to‘xtab, ko‘chalari ifloslanishni boshlasa, keyin munosabat o‘zgarishi mumkin. Baʼzi siyosatchilar “Markaziy osiyoliklar ketsa, hindiston yoki pokistonliklar ishlashga boradi”, deyishyapti. To‘g‘ri, o‘rniga kelishi mumkin, ammo ruslarning madaniyatini, feʼl-atvorini, kerak bo‘lsa tilini ham yaxshi tushunadigan ishchi kuchini ular hech qayerdan topolmaydi. U davlatlardan boradiganlar chiqindixonaga aylantirib yuboradi, buni o‘sha davlatlarga borganda o‘z ko‘zim bilan ko‘rganman.} 

^{Nazarimda, bizning bundan boshqa yo‘limiz yo‘q. Yangi mehnat bozorini yaratib, o‘zbeklik migrantini tahqirlayotgan ruslarni jazolashimiz kerak. Bizning armiyamiz yoki unga bosim qiladigan iqtisodiy richaglarimiz ham yo‘q. Diplomatlarimiz ham qo‘rqoqlik qilmay, keskin gapiraverishi kerak. Qancha rus fuqarolari O‘zbekistonda ham yashab, ishlayapti. Ularga hech kim yomon munosabatda bo‘layotgani yo‘q-ku. Indamay o‘tirish bu jazosizlikka olib kelyapti, deydi Rasul Kusherbayev.}

^{Podkastni to‘liq holda tomosha qilishingizni tavsiya qilamiz.}