Markaziy bank avtomashina xarid qilishda uni garovda turgan yoki turmaganligini tekshirib olishni so‘radi
Markaziy bank avtomashina xarid qilishda uni garovda turgan yoki turmaganligini tekshirib olishga chaqirmoqda.
Qayd etilishicha, Bank xizmatlari iste’molchilarining huquqlarini himoya qilish xizmatiga yo‘llanayotgan ayrim murojaatlarda, fuqarolar avtomashinani lizing yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lash hisobiga sotgan shaxslar bilan kelishilgan pul mablag‘lari to‘lab berilgandan so‘ng, avtomashina bank krediti bo‘yicha garovda turganligi to‘g‘risida xabarlar kelib tushmoqda.
Markaziy bank tomonidan ushbu murojaatlar o‘rganilganda, muammo yuzaga kelgan avtomashinalar bankning kredit mablag‘lari hisobiga sotib olinganligi yoki avtomashina bankdan olingan boshqa kredit turi bo‘yicha o‘rnatilgan tartibda garovga qo‘yilganligi ma’lum bo‘lmoqda.
O‘z navbatida, mazkur holat bank, avtomashinani lizing yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lash hisobiga sotib olgan fuqaro hamda uni sotgan shaxslar o‘rtasida sud tartibida ko‘rib chiqiladigan nizoli munosabatlarni keltirib chiqarmoqda.
Yuqorida keltirilgan muammoli vaziyatlarga duch kelish ehtimolini kamaytirish maqsadida quyidagilarga amal qilish tavsiya etiladi:
Avtomashinani sotib olish maqsadida tuzilgan har qanday shartnomani notarial tasdiqlashni talab qilish (shartnoma tuzuvchilar bunga qonuniy huquqqa ega).
Bunda notarial idorada shartnoma tuzilayotgan paytda avtomashina taqiqda turganligini tekshirish imkoniyati paydo bo‘ladi va shartnoma matni qonunchilik hujjatlari talabiga muvofiq bo‘lishi ta’minlanadi.
Sotib olinayotgan avtomashina garovda turganligini garov reyestri bazasidan aniqlashtirish (tekshirishga haq olinmaydi).
Buning uchun sotib olinayotgan avtomashina kuzov raqamini yoki sotuvchi – avtomashina egasiga tegishli soliq to‘lovchining identifikatsiya raqamini (STIR) yohud uning shaxsiy identifikatsiya raqamini (JSHSHIR) “garov.uz” saytiga kiritgan holda qidirish mumkin.
Lizing shartnomasiga yoki to‘lovni bo‘lib-bo‘lib to‘lagan holda avtomashinani oldi-sotdi qilish bo‘yicha shartnomaga asosan avtomashinaga bo‘lgan huquq to‘g‘risidagi yozuvni garov reyestriga kiritish.
Mazkur vaziyatda lizingga yoki bo‘lib-bo‘lish to‘lash hisobiga olinayotgan avtomashina keyinchalik kredit ta’minoti uchun garovga qo‘yilmasligining oldini olish lozim.
Shu maqsadida lizing yoki to‘lovni bo‘lib-bo‘lib to‘lagan holda avtomashinani oldi-sotdi qilish shartnomasiga asosan avtomashinaga bo‘lgan huquq to‘g‘risidagi yozuvni fuqaro “garov.uz” sayti orqali garov reyestriga kiritishi mumkin.
