2022-yil 8-sentabr kuni Buyuk Britaniya qirolichasi Yelizaveta II vafot etdi. Ushbu ayriliq nafaqat Angliya, balki butun dunyo uchun qayg‘uli, deb yozadi The Voice Mag.
Yelizaveta II — butun dunyoning mehriga sazovor bo‘lgan ayollardan biri edi. 2022-yil 8-sentabrda Buyuk Britaniya qirolichasi vafot etdi: u 96 yoshni qarshilagandi. Ushbu materialda qirolichaning hayot yo‘liga nazar tashlaymiz.
Malikaning dunyoga kelishi
Yelizaveta Aleksandra Meri Vindzor 1926-yil 21-aprelda Londonda York gersogi va gersoginyasi oilasida tug‘ilgan to‘ng‘ich qizi edi. Bo‘lajak qirolicha uyda a’lo darajada ta’lim oldi va onasi Yelizaveta I esa unga etiket qoidalarini o‘rgatdi.
Amakisi Edvard VIII taxtdan voz kechgach, uning otasi Georg VI qirol, 10 yoshli Yelizaveta esa malika va Britaniya taxti vorisiga aylandi. Tabiiyki, o‘sha paytdan boshlab bo‘lajak malika siyosiy hayotga tayyorgarlik ko‘rishni va konstitutsiyaviy tarix va huquqni o‘rganishni boshladi.
Urush yillari
1940-yilda, Ikkinchi jahon urushi paytida, Yelizaveta Vindzor saroyiga evakuatsiya qilindi va u yerda urush yillarining ko‘p qismini o‘tkazdi. Shu bilan birga, uning aholiga birinchi rasmiy murojaati amalga oshdi: u buni dahshatli yillarda azob tortayotgan Britaniya va hamdo‘stlik mamlakatlari bolalariga bag‘ishladi.
Mavzuga doir: 70 yil taxtda: Yelizaveta II ning so‘nggi yarim asrda yaratgan eng chiroyli obrazlari (foto)
1945-yil boshida Yelizaveta hududiy xizmatga kirdi, harbiy transport o‘quv markazida haydovchi bo‘lib ishladi va urush oxiriga kelib kichik komandir darajasiga ko‘tarildi.
Bir umr birga
Yelizaveta o‘zini baxtli ayol deb atash mumkin edi, chunki u yarim asrdan ko‘proq vaqt davomida turmush o‘rtog‘i bilan birga hayot kechirdi.
1947-yil 20-noyabrda u grek shahzodasi Endryuning o‘g‘li shahzoda Filipp Mauntbettenga turmushga chiqdi. Taxt merosxo‘rining eri bo‘lgan Filipp Edinburg gersogi unvonini oldi.Ikkinchi jahon urushi tugaganidan ikki yil o‘tgach, Britaniyada ochlik va vayronagarchilik davom etdi, shuning uchun bo‘lajak juftlik vabo paytida odamlarni ziyofat bilan g‘azablantirmaslik uchun juda kamtarona to‘y o‘tkazishga qaror qildi. Bu bayram odamlar uchun hayotiy ahamiyatga ega ekanligi ma’lum bo‘lganda, ular hayratda qoldi.
Buning uchun gazetaxonlar o‘rtasida so‘rov o‘tkazildi: “Malikaning to‘yi Britaniyadagi davlat bayramlarining an’anaviy quvonchi va qiziqligini uyg‘otadigan urushdan keyingi birinchi voqea bo‘lishi kerakmi?” degan savolga 86 foiz o‘quvchi ishonch bilan shunday dedi: “Ha, shunday bo‘lishi kerak”. Ikki mingga yaqin rasmiy mehmonlar taklif qilindi. Tomoshabinlar esa son-sanoqsiz edi. Yillar o‘tib, Yelizaveta II bu uning hayotidagi eng baxtli kunlardan biri ekanligini ta’kidladi.
Darvoqe, malikaning to‘y libosi shu qadar og‘ir ediki, u ko‘ylagida zo‘rg‘a harakatlanar edi. Shuning uchun marosimga rahbarlik qilgan arxiyepiskop kerakli vaqtda unga biroz turtki berishiga to‘g‘ri kelgan.
Mavzuga doir: Qirollik oilasi hayotining o‘ziga xos afzalliklari
1952-yil 6-fevralda qirol Georg VI vafot etdi va bu vaqtda turmush o‘rtog‘i bilan Keniyada ta’tilda bo‘lgan Yelizaveta o‘sha kuni Buyuk Britaniya qirolichasi deb e’lon qilindi. 1953-yil 2-iyunda rasmiy toj kiyish marosimi bo‘lib o‘tdi.
Shu paytdan boshlab uning hukmronligi Buyuk Britaniya, Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligi va 15 ta hamdo‘stlik davlatlari (Avstraliya, Antigua va Barbuda, Bagama orollari, Barbados, Beliz, Grenada, Kanada, Yangi Zelandiya, Papua Yangi Gvineya, Sent-Vinsent va Grenadin orollari, Sent-Kitts va Nevis, Sent-Lyusiya, Solomon orollari, Tuvalu, Yamayka) da rahbar sifatida boshlandi. Shuningdek, Anglikan cherkovi rahbari, Qurolli Kuchlar Oliy Bosh Qo‘mondoni va Man orolining Lordi ham hisoblandi. 1953-yil 29-maydan 1961-yil 31-maygacha Yelizaveta II Janubiy Afrika qirolichasi ham bo‘ldi.
Qiziqarli fakt: qirolicha sifatida Yelizaveta II mamlakat siyosatiga hech qanday ta’sir ko‘rsatmasdan faqat vakillik vazifalarini bajargan.
Qirolicha — ona va buvi
Yelizaveta II ning to‘rt farzandi bor: o‘g‘li Charlz Filipp Artur Georg, Uels shahzodasi (1948-yilda tug‘ilgan); Malika Anna Elizabet Elis Luiza (1950-yilda tug‘ilgan); Shahzoda Endryu Albert Kristian Edvard, York gersogi (1960-yilda tug‘ilgan); va shahzoda Edvard Entoni Richard Luis, Uesseks grafi (1964-yilda tug‘ilgan).
Mavzuga doir: “Qirolicha zarur mezonlarga mos kelaman, deb hisoblamaydi”: Yelizaveta II “Yil kampiri” mukofotini olishdan bosh tortdi
Yelizaveta II haqida qiziqarli faktlar:
- Qonunga ko‘ra, Angliya qirolichasi soliq to‘lashi shart emas. Biroq Yelizaveta II buni o‘z ixtiyori bilan bajardi.
- Qonun qirolichaga teginib ko‘rishni hamma uchun taqiqlaydi. Ammo bu taqiq boshqa davlatlar rahbarlari tomonidan rasmiy uchrashuvlarda bir necha bor buzilgan.
- Har kuni Yelizaveta II ga minglab xatlar keladi va u bir qancha xatlarni o‘qib chiqib, doimo javob yozgan. Hammasi bo‘lib u 3 milliondan ortiq xat yuborgan.
- Yelizaveta II ni super agent Jeyms Bond haqidagi filmlardan birida ko‘rish mumkin. U yerda qirolicha o‘zining epizod rolini ijro etgan.
- Etiket qoidalariga ko‘ra, Yelizaveta II bir libosda ikki marta ko‘chaga chiqishi mumkin emas. Ammo malika bu taqiqni ikki marta buzgan.
- Bir kuni malika London bo‘ylab o‘zini tanitmasdan aylanib yurganda ba’zi sayyohlar undan Yelizaveta II ni biror marta ko‘rganmisiz deb so‘rashgan.
- Yelizaveta II faqat yubka kiygan, hayotida bor-yo‘g‘i uch marta omma oldida shimda chiqqan.
- Qirolicha hech qachon ustki kiyimini omma oldida yechmagan.
- XX asr o‘rtalarida Yelizaveta II dunyo bo‘ylab sayohat qildi va bu ishni bajargan dunyodagi birinchi monarxga aylandi.
- 1991-yilda Yelizaveta II ni tanimagan qo‘riqchi uni bir tadbirda VIP-lojaga kiritmagan.
- Yelizaveta II ning pasporti bo‘lmagan, chunki barcha pasportlar uning nomidan berilardi.
- 2012-yilda Qirolicha hukmronligining 60 yilligi sharafiga Londondagi Big Ben soat minorasi rasman “Yelizaveta minorasi” deb o‘zgartirildi.
Izoh (0)