Butunjahon iqtisodiyoti ikkinchi jahon urushidan beri eng katta sinov oldida turibdi — XVJ

Xalqaro valyuta jamg‘armasi (XVJ) rahbari Davosdagi Jahon iqtisodiy forumi boshlanishida jahon iqtisodiyoti, ehtimol, ikkinchi jahon urushidan keyingi eng katta sinovga duch kelayotgani haqida ogohlantirdi. Bu haqda Financial Times xabar berdi.

Urush iqtisodiy o‘sish sur’atini sekinlashtirdi va inflyatsiyani oshirdi, — deydi XVJ boshqaruvchi direktori Kristalina Georgiyeva.

Shuningdek, u mamlakatlarni “dunyoni yanada qashshoqroq va xavfliroq qiladigan geoiqtisodiy parchalanish kuchlariga taslim bo‘lmaslikka” chaqirdi.

Dushanba kuni ertalab forumda so‘zga chiqqan Ukraina bosh vaziri o‘rinbosari va iqtisodiyot vaziri Yuliya Svyridenko butun dunyo Ukrainani qayta qurish va Rossiyaga qarshi sanksiyalarni qo‘llab-quvvatlashi kerakligini aytdi.

Neytral pozitsiyaga o‘rin yo‘q, qarorlarni kutishga vaqt yo‘q, chunki bu urush har bir mamlakatga ta’sir qiladi, — deya qo‘shimcha qildi u.

Svyridenko iqtisodiy sanksiyalar qo‘llamagan mamlakatlar va kompaniyalarni tanqid qilib, dunyo oziq-ovqat, neft va gaz narxlarining oshishi tufayli aziyat chekayotganini aytdi.

Ukrainani rekonstruksiya qilish uchun yangi Marshall rejasini chaqirib, u Rossiya davlatining muzlatilgan aktivlari va oligarxlar hisobidan moliyalashtirilishi mumkinligini aytdi.

Sizda Rossiyaning butun dunyo bo‘ylab muzlatilgan aktivlari bor va biz Ukrainani qayta tiklash uchun ushbu aktivlarni qanday sotish bo‘yicha aniq yechim topishimiz kerak, — dedi u.

Bu ilgari qilingan narsa emasligini tan olgan holda, u Rossiyaning qayta qurish uchun mablag‘ ajratilishi haqidagi pozitsiyasini “bu mojaro emas” deya asosladi.

Ukrainaning sobiq moliya vaziri Natali Jaresko bo‘ylab har kecha bombalar yog‘ayotgani sababli, qayta qurish xarajatlari Kiyevning hozirgi taxminlaridan 560-600 mlrd dollar ko‘proq bo‘lishi mumkinligini aytdi.

Men buni 1 trillion dollarga baholayman, — dedi Jaresko.

Ukrainaning Jahon Iqtisodiy forumidagi vakillari Rossiyaga qarshi sanksiyalar boshqa davlatlar uchun iqtisodiy zarar keltirgan taqdirda ham kuchaytirilishi kerak, degan qat’iylik bilan chiqdi.

Ukraina delegatlari AQSH va Yevropa davlatlarining harakatlaridan, shuningdek, boshqa yirik iqtisodiyotga ega davlatlar, xususan, Hindiston va Xitoy tomonidan ko‘rilayotgan choralarning yo‘qligidan norozilik bildirdi.

Svyridenkoning aytishicha, Yevropa zudlik bilan Rossiyadan neft importini taqiqlash taklifini ilgari surishi va Rossiya gazidan uzoqlashishni tezlashtirishi kerak.

Biroq sanksiyalar global iqtisodiyotning yanada notinch davrga o‘tayotgani haqidagi xavotirni kuchaytirdi.

Ko‘plab iqtisodchilar dunyo resessiya xavfi ostida ekanidan xavotirda: Xitoyning ishlab chiqarishi koronavirusga qarshi kurashayotganda keskin pasaymoqda, Yevropa narx inqirozidan aziyat chekmoqda va rivojlanayotgan bozorlar oziq-ovqat taqchilligiga duch kelmoqda.

Avvalroq mutaxassislar Xitoy va Ukraina tufayli global resessiya xavfidan ogohlantirgan edi.