O‘zbekistonlik yosh olimlar Belarusda superkompyuter imkoniyatlarini o‘rganmoqda

Innovatsion rivojlanish vazirligi tashabbusi bilan o‘zbekistonlik 100 nafardan oshiq yosh olim, OTMlar prorektorlari va ilmiy-tadqiqot muassasalari direktor o‘rinbosarlari Belarusda qisqa muddatli ilmiy stajirovkani o‘tamoqda. Bu haqda “Daryo”ga Fizika-texnika istituti ilmiy xodimi Xayrulla Qulmatov ma’lum qildi.

O‘zbekistondan Belarusga yuborilgan ilmiy tadqiqotchilar orasida axborot texnologiyalari bo‘yicha mutaxassislar ham bor bo‘lib, ular mazkur sohadagi yangi texnologiyalarni o‘zlashtirishni hamda olgan bilimlarini respublikada tatbiq qilishni o‘z oldilariga maqsad qilib qo‘ygan.

Belarus Milliy Fanlar akademiyasiga qarashli Birlashgan informatika muammolari institutida malaka oshirish kurslarini o‘tayotgan o‘zbekistonlik yosh tadqiqotchilar mazkur institut tomonidan yaratilgan zamonaviy qurilmalar, xususan, institutda joylashgan zamonaviy superkompyuter, robototexnika, geoaxborot tizimlari, sun’iy yo‘ldosh axborot tizimlari bilan tanishmoqda. Institut ishlanmalaridan biri ofislarda ham ishlatish mumkin bo‘lgan superkompyuterdir. Ushbu kompyuter orqali 100 dan ortiq vazifalarni amalga oshirish mumkin.

Ilmiy tadqiqotchilar tomonidan o‘rganilayotgan yo‘nalishlar orasida geoaxborot tizimlar alohida o‘rin egallaydi. Institut olimlari tomonidan taklif etilayotgan telemeditsina sohasi respublikamiz uchun dolzarb yo‘nalishlardan biri. Institutda tibbiyotga doir axborotlarni qayta ishlash, ularning bazasini shakllantirish, masofaga uzatish va tahlil qilish ishlari yo‘lga qo‘yilgan. Tizimning asosiy yutuqlaridan biri bu kasallikni aniqlashda intellektual aqlni qo‘llash va uning asosida shifokorlar uchun tashxis qo‘yish jarayonini tezlashtirishdir. Tizim raqamli rentgen, kompyuter tomografiyasi, magnitli rezonans tomografiyasi va boshqa bir qancha tekshiruvlar bo‘yicha axborotlarni o‘zida saqlaydi. Kasalliklar varaqasi avtomatik tarzda shakllanishi tizimning yana bir asosiy yutuqlaridan biri.

Hozirgi kunda mazkur tizim Belarusda keng qo‘llanilmoqda, tizimga respublikaning xar bir shifoxonalari bog‘langan. Umumiy elektron baza doimiy ravishda ma’lumotlar bilan to‘ldirib boriladi. Buning natijasida bemor uchun kasallik varaqasining va tibbiy daftarchasining qog‘oz shaklini axtarish shart emas.

O‘zbekistonlik ilmiy xodimlar Birlashgan informatika muammolari instituti tomonidan yaratilgan tizimni o‘rganarkan, shunday tizimni respublikada joriy qilish bo‘yicha amalga oshirilishi kerak bo‘lgan ishlarni institutning olimlari bilan hamkorlikda tahlil qilmoqda.

Mamlakatda mazkur tizimni qo‘llash orqali kasalliklarni aniqlash vaqtini qisqartirish bilan birgalikda, viloyatlar kesimida tahliliy natijalarni olish imkoniyatlari yaratiladi.