Европа шаҳар марказларида ижаранинг қиммат нархлари тобора ошиб бормоқда. Deutsche Bank’нинг янги ҳисоботига кўра, уч хонали квартиралар учун ўртача ижара нархи 2 000 евродан паст бўлган атиги бешта Европа шаҳри қолган.
Бутун Европа бўйлаб ижара ҳақлари ошишда давом этар экан, сўнгги беш йилда энг кескин ўсиш Жанубий ва Шарқий Европада кузатилган. Бу Deutsche Bank томонидан ўтказилган тадқиқотда айтилади — унда бутун дунё бўйлаб 67 шаҳар, шу жумладан Европадаги 28 шаҳар таҳлил қилинган.
Eurostat маълумотларига кўра, 2020 йилнинг биринчи чорагидан 2025 йилнинг биринчи чорагигача уй-жой нархлари 27,3 фоизга ошган, ижара ҳақлари эса 2020 йил июндан 2025 йил июнгача 12,5 фоизга кўтарилган. Бироқ ушбу ҳисобот шаҳар марказларида ижаралар ўртача кўрсаткичдан анча юқори суръатларда ошганини кўрсатмоқда.
Хўш, 2025 йил ҳолатига кўра, Европанинг қайси шаҳарлари ижарада энг қимматга тушмоқда? Қаерда энг арзон? Ва 2020 йилдан бери энг катта ўсиш қайси шаҳарларда қайд этилган?
Deutsche Bank ҳисоботига кўра, ижаранинг даражасига кўра Европа шаҳарлари уч гуруҳга бўлинади:
Ижараси 3 000 евродан юқори шаҳарлари
Лондон ижараси энг қиммат бўлган шаҳар сифатида етакчилик қилмоқда. Ундан кейинги ўринларда Цюрих, Женева ва Амстердам жойлашган — бу шаҳарларда ойлик ижара нархи 3 800 евродан ошган.
Энг қиммат шаҳарлардан яна бири бу Швейцария шаҳарлари бўлиб, улар 4 250 евродан юқори ижараси билан ажралиб туради.
Шунингдек, Дубльин, Люксембург, Париж, Копенгаген ва Мюнхенда ҳам ижара ҳақлари юқори бўлиб, барчасида бу кўрсаткич 3 000 евродан ошган.
Ушбу шаҳарларда яшаш харажатларининг юқорилиги уларнинг молиявий, сиёсий ёки халқаро марказ сифатидаги аҳамияти билан боғлиқ — бу эса уйларга бўлган талабнинг доимий юқори бўлишига сабаб бўлмоқда.
Ижараси 2 000 дан 3 000 еврогача бўлган шаҳарлар
Бу тоифага бир нечта ривожланган Европа шаҳарлари киради. Милан, Эдинбург ва Лиссабон — ушбу оралиқнинг юқори чегарасига яқин туради.
Мадрид, Стокгольм, Берлин, Франкфурт ва Барселонада эса ўртача ижара ҳақлари 2 500 евро атрофида бўлиб, улар нисбатан арзонроқ саналади.
Бирмингем, Брюссел, Вена ва Прагада эса ойлик ижара нархлари 2 100 евро атрофида. Бу шаҳарларда яшаш нархи юқори даражадаги шаҳарларга нисбатан анча қулайроқ ҳисобланади.
Ойлик ижара ҳақи 2 000 евродан паст бўлган шаҳарлар
Фақат бешта Европа шаҳри уч хонали квартира учун ўртача ижара ҳақини 2 000 евродан паст даражада сақлаб қолмоқда. Энг арзон шаҳар бўлган Афина билан бирга Будапешт (1,225 евро), Истанбул (1,614 евро), Варша ва Ҳелсинкида ҳам шундай ижара ҳақи қайд этилган.
Бу рақамлар Ғарбий ва Шимолий Европада ижара нархлари энг юқори эканини кўрсатади. Кучли иқтисодиёт, юқори ҳаёт даражаси ва уй-жой танқислиги бу шаҳарларда асосий омиллардир. Жанубий ва Марказий Европада ижара нархлари аралаш бўлиб, Шарқий ва Жануби-шарқий Европа энг арзон ҳисобланади.
Ҳисоботга Европадан ташқари давлатлар қўшилганда, Нью- орк ўртача 7,676 евро билан энг қиммат, Қоҳира эса фақат 377 евро билан энг арзон шаҳар сифатида ажралиб туради.
Дубай ва Сидней шаҳар марказларидаги ўртача маошлар 4,000 евродан ошади, бу уларни кўплаб Европа шаҳарлари билан солиштирганда қимматроқ қилади. Торонто, Сеул, Токио, Москва ва Шанхай эса ўртача 2,500 евро атрофида ижара ҳақи билан ўрта даражадаги шаҳарларга киради.
Марказий ҳудудда бир хонали квартира ижара ҳақи
Бир хонали квартира ижара нархлари кўпинча уч хонали квартирага ўхшаш тенденцияни намойиш этади, аммо баъзи шаҳарлар рейтингда жойлашувини ўзгартиради. Нарх нисбатлари ҳам фарқ қилади.
Шундай бўлса-да, Лондон (2,732 евро ёки 2,297 фунт стерлинг) Европада энг қиммат ижара нархига эга бўлиб қолмоқда, Афина (595 евро) эса энг арзон шаҳарлардан биридир.
Умуман олганда, бир хонали квартиралар нархи уч хонали квартираларга нисбатан тахминан икки баравар кам бўлади. Бу нисбат Осло шаҳрида 64 фоиз, Сан Францискода 62 фоизга етади, аммо Сеулда эса 37 фоизгача тушади. Шу сабабли, Сан Франциско дунёда бир хонали квартира ижара нархи бўйича Лондонни ортда қолдиради.
Ижара нархлари энг кўп ўсган шаҳарлар
Ҳисобот АҚШ долларида кўрсатилган рақамларни еврога айлантирди, шунда таққослаш аниқроқ бўлди. Маҳаллий валютада ўзгаришлар бошқача бўлиши мумкин.
2020 йилдан 2025 йилгача Европанинг шаҳар марказларида уч хонали квартира учун ойлик ижара нархи Ҳелсинки шаҳрида 3 фоизга, Истанбулда эса 206 фоизга ошди.
Умуман олганда, жанубий ва шарқий Европада ижара нархлари энг кўп ўсди. Истанбулдан кейин Лиссабон (81 фоиз), Прага (73 фоиз) ва Эдинбург (71 фоиз) шаҳарлар келади — барчаси 70 фоиздан ортиқ ўсиш кўрсатди.
Испанияда ҳам ижара нархлари сезиларли даражада ошди — Барселона 65 фоиз, Мадрид эса 59 фоиз. Афина ва Варшава ҳам 50 фоиздан ошиқ ўсиш билан яна икки йирик Европа шаҳарлари бўлди.
Ижара нархлари квартира ўлчамига қараб фарқ қилади
2020 йилдан 2025 йилгача Европада шаҳар марказидаги бир хонали квартира учун ижара нархлари энг юқори ва энг паст ўсишлари Истанбулда (191 фоиз) ва Ҳелсинкида (18 фоиз) қайд этилди. Ҳелсинкида ўсиш уч хонали квартирага нисбатан (3 фоиз) анча юқори бўлди.
Баъзи шаҳарлар учун уч хонали квартиралар нархи кўпроқ ошди, масалан, Истанбулда 15 фоиз пунктга, Прагадаги 23 фоиз пунктга, Амстердамда 10 фоиз пунктга кўпроқ. Бошқа шаҳарлар эса бир хонали квартиралар нархининг ўсиши катта бўлди, масалан, Милан (20 фоиз пункт) ва Варшава (10 фоиз пункт).
“Катта шаҳарлар, катта турар жой харажатлари” ибораси мамлакат ичида уй-жой нархлари сезиларли даражада фарқ қилиши мумкинлигини кўрсатади. Масалан, Лондон шаҳрида уй-жой нархлари Буюк Британия ўртача даражасидан 50 фоиз қимматроқ.
Даромад даражаси ижара нархининг маъқул бўлишида муҳим омил ҳисобланади. “Европанинг шаҳарларида ижара нархининг маошга нисбати” ибораси ўртача даромад ва ижара нархларини таққослайди.
Изоҳ (0)