Нима учун иссиқ нондан кўра суви қочган нонни истеъмол қилиш фойдалироқ?

Албатта, янги нон жуда ҳам мазали. Аммо бир кунлик ёки озгина қуритилган нон организм учун анча фойдали. Ушбу тавсияни кўпроқ парҳезшунослардан эшитиш мумкин. Хўш, чиндан ҳам қуритилган нонни истеъмол қилиш фойдалими? “Новий очаг” нашри мазкур мавзуда сўз юритди. 

Нима учун кўпинча янги иссиқ нонни истеъмол қилиш тавсия этилмайди?

Маълум бўлишича, бундай нонни истеъмол қилиш соғлиқ учун унчалик фойдали эмас. Чунки у қуритилганидан кўра ёмонроқ ҳазм қилинади. Бунинг эса бир қанча сабаблари бор. Биринчиси, янги нон деярли чайнамасдан истеъмол қилинади. У юмшоқ, лекин бу нотўғри. Нонни ошқозонга юборишдан олдин ферментлар билан намлаш учун уни яхшилаб чайнаш керак.

Иккинчи сабаб, дўконларда сотиладиган оддий нонда замонавий термофил хамиртуруш ишлатилади. Хамиртуруш инсон организмида ферментация жараёнларининг ривожланишини қўзғатади. Энг муҳими, янги, иссиқ нон истеъмол қилингач, айтилганидек, худди шундай ферментация жараёнлари давом этади. Улар ошқозон ва ичакларга олиб борилади, бу эса хлорид кислотанинг ортиқча ишлаб чиқарилишига олиб келади. Ферментация табиий микрофлорага зарар етказади, ошқозонда оғирлик, кўнгил айнишига олиб келади ва ҳатто дисбактериоз ҳам кузатилиши мумкин. Ошқозон ширасининг кислоталилиги юқори, сурункали гастрит ёки ошқозон яраси бўлган одамлар учун бу зарарли. Шунинг учун нон пиширилгандан сўнг дарҳол эмас, балки бир неча соатдан кейин сотилиши керак.

Нега нонни қуритиш керак?

Бошида қуритилган нонни тановул қилиш янги нонга қараганда анча қийин туюлади. Бу шуни англатадики, уни ютишдан олдин, жағлар билан қаттиқ ишлаш керак бўлади. Шундай қилиб, сўлак ёрдамида овқат ҳазм қилиш жараёни бошланади. Совитилган ва қуритилган нон ошқозон-ичак тракти учун жуда фойдали, у янги нонга қараганда анча яхши сўрилади, ундан органик кислоталар буғланади, чунки улар кислоталилик ва газ ҳосил қилади. Қуритиш ортиқча намлик ҳамда хамиртуруш таъсирини камайтиради. Бундан ташқари, қуритилган нон пастроқ глисемик индексга эга, бу қонда шакар даражасига таъсир қилади.

Қай ҳолатда қуритилган нон фойдали?

Биринчидан, нонни қаттиқ ҳолатда қуритиш шарт эмас. Бундай нон тиш эмалига зарар келтириши мумкин. Парҳезшунослар ҳам тайёр қуритилган нонларни сотиб олишни маслаҳат бермайди, улар кўпинча маргарин билан тайёрланади. Нонларни уй шароитида қуритиш мумкин. Кесилган бўлакларни печда қисқа вақт ушлаб туриш ёки нонни тостер машинасида қуритиш тавсия этилади. Шунингдек, микротўлқинли печда ҳам бунинг иложи бор. Агар улар янада мазали бўлишини истасангиз, ўсимлик мойи ҳамда зираворлар ҳам қўшиш мумкин.