Жамоатчилик муҳокамаси учун тақдим этилган “Ўзбекистон-2030” стратегиясида банк соҳаси учун белгиланган мақсадли кўрсаткичлардан бири сифатида кредит фоизларини 10-12 фоизгача пасайтириш кўрсатилган. Ҳозирда мамлакатдаги кредитларнинг ўртача фоиз ставкалари йиллик 22-23 фоиз атрофида шаклланган.
“Ўзбекистон-2030” стратегиясида банк тизимида ислоҳотларни жадаллаштириш, банк хизматлари бозори ҳажмини ошириш ва соҳада рақобатни ривожлантириш банди мавжуд. Унга келгуси кўра, етти йил ичида кредит фоизларини 10-12 фоизгача тушуруш кўзда тутилмоқда.
Иқтисодчи Отабек Бакировнинг фикрича, кредит фоизларини пасайтириш учун бозорга қарши бўлган маъмурий бюрократик воситаларни қўллашга тўғри келади. Бу эса салбий оқибатларга олиб келиши мумкин.
“Бу мақсадли кўрсаткич ижрочиси ўлароқ ким тайинланади, ҳукуматми ё Марказий банкми, билмайман. Лекин кимга юклансаям, ижрочи бу йўлда бозорга қарши бўлган маъмурий бюрократик воситаларни ишга солишига тўғри келади. Чунки кредит нархини, яъни кредит фоизларини нормал иқтисодиетга эга нормал давлатларда фақат бозор белгилайди. Муаллифлари хафа бўлишмасин-у, лекин бу 2030 йилда доллар курси фалон сўм, гўшт фустон сўм бўлиши таъминлансин, дейиш билан баробар.
Агар муаллифлар кредитлар фоизини бозорга қарши юрмасдан пасайтириб боришни исташганида Стратегиянинг банк тизимига оид қисмида рақобатни қўллаб-қувватлаш, бозор сегментларида концентрацияни пасайтириш, имтиёзли кредитлашдан бутунлай воз кечиш, айрим тоифа қарздорлар фоиз мажбуриятларини субсидиялашни тўхтатиш орқали тенг имкониятлар яратиш, банкларнинг мулк ҳуқуқини кафолатлаш, гаров ундиришни осонлаштириш каби вазифаларни қўйишган бўлишарди. Бундай вазифалар эса йўқ. Бўлишиям даргумон. Фоизларни маъмурий пасайтириш таргетлари аввал ҳам қўйилган. Натижалари фақат тескари оқибатлар билан якунланган. Бундан кейин ҳам шундай бўлади”, — деб ёзган иқтисодчи.
Аввалроқ Ўзбекистонда миллий валютадаги кредитлар бўйича ўртача фоиз ставкалари сўнгги бир неча чоракларда йиллик 22-23 фоиз атрофида мувозанатлашгани хабар қилинганди.
Изоҳ (0)