14 декабрь куни Туркманистондаги «Аваза» миллий сайёҳлик зонасида Туркманистон, Туркия ва Озарбайжон раҳбарларининг саммити бўлиб ўтди, унинг асосий мавзуси туркман газини Озарбайжон ва Туркия орқали Европа бозорига транзит қилиш масаласи бўлди.
«Бутун дунё, айниқса Европа учун энергия хавфсизлиги янада муҳим. Бу борада Боку–Тбилиси–Жайҳон нефть қувури ва Жанубий газ коридори алоҳида ажралиб туради. Биз бу йўлак орқали Каспий газини Европага етказамиз. Энди Туркманистон табиий газини худди шундай тарзда Ғарб бозорларига узатиш устида иш бошлашимиз керак», — деганди Эрдўғон.
Унинг бу гапларини Туркманистондан Озарбайжонга Каспий денгизи орқали газ қувури ўтказиш нияти деб талқин қилиш мумкин, деб ёзади «Хроника Туркменистана».
Middle East Eye нашри Туркия раҳабрининг бошқа гапларидан иқтибос келтирди, унда томонлар янги газ қувури қуриш имкониятини ўрганаётгани ҳақида тўғридан-тўғри айтилади: «Ҳозир ҳамкасбларимиз янги қувур қуриш имкониятини, қандай қадамлар қўйиш кераклигини муҳокама қилмоқда».
Бироқ Turkmen news қайд этишича, 16 декабрь куни россиялик сенатор Александр Башкин «Астраханские Новости» нашрига изоҳ бериб, Россия Каспий орқали газ қувури қурилишига розилик бермаслигини айтган.
Шуниси қизиқки, сенатор бунга рози бўлмасликдан мақсад — Россиянинг Европага муқобил газ манбаларини топишга халал бериш истаги эканини, аммо баҳона Каспий учун салбий экологик оқибатлардан хавотирланиш бўлишини очиқдан очиқ айтган.
«Европада Туркманистондан Бокуга транскаспий газ қувурини қуриш, у ердан эса Туркия орқали Европага ташиш истиқболлари яна муҳокама қилина бошлади. Баъзи Ғарб экспертлари бу Европани Россия газига боғлиқликдан қутқариш йўли деб, буни хурсандчилик билан кутмоқда.
Шуни билиш керакки, бешта Каспийбўйи давлатлар томонидан имзоланган Каспийнинг мақоми бўйича ҳужжатга мувофиқ, экологик хавфсизлик соҳасига таъсир қиладиган лойиҳаларни амалга ошириш учун Каспий бешлигининг барча давлатлари розилик бериши керак. Газ қувурининг сув остидан ўтадиган қисми Каспий денгизи экологик хавфсизлигига таҳдид солиши мумкинлигини ҳисобга олиб, Россия уни қуришга розилик бера олмайди», — деди Башкин.
Туркманистон томонини эса сенатор «бизга дўст бўлган ушбу мамлакатда қазиб олинаётган ҳар қандай ҳажмдаги газни Хитой, Ҳиндистон ва Россия тўлиқ ҳажмда қабул қилишга қодир» экани билан тинчлантиришга уринди.
Изоҳ (0)