Париждаги Лувр музейида 22 ноябрь куни «Ўзбекистон воҳаларининг мўъжизалари. Карвон йўллари чорраҳасида» кўргазмаси очилди. CNN телеканали ушбу намойишга оид репортаж тайёрлади.
Кўргазмада намойиш этилган тарихий бойликлар қаторида энг қадимий Қуръон саҳифалари ва ўзбекча «Мона Лиза» деб номланган суръат ҳам ўрин олган. «Ўзбекистон воҳаларининг мўъжизалари» мамлакат ўтмишига назар ташлайдиган 170 дан ортиқ асарлар, жумладан, машҳур девор расмлари, будда ҳайкаллари ва қадимий цивилизацияларга оид уй-рўзғор буюмларини ўз ичига олади. Кўргазма кураторларидан бири 2009 йилдан буён Бухорода қазиш ишлари билан шуғулланиб келаётган археолог Рокко Ранте ҳисобланади.
«Ўзбекистонлик ҳамкасбларимизнинг кўмаги билан VIII асрга оид энг қадимий Қуръонлардан бирини топдик ва қайта тикладик, бу жуда катта кашфиёт», — дейди Рокко Ранте.
Ўзбекистонлик мутахассислар билан биргаликда Лувр кўплаб экспонатларда кенг кўламли реставрация ишларини амалга оширган. Улар қаторидан Самарқанд шаҳридаги XIV асрга оид Гўри Амир мақбарасининг эшиги ҳам ўрин олган.
«Эшикда биз Самарқанд жамиятини акс эттирувчи катта иконография аниқладик», — дейди Ранте.
Луврдаги ислом санъати бўлими ҳаммуаллиф ва собиқ директор Янник Линзнинг сўзларига кўра, Ипак йўли карвон йўллари бўйлаб топилган ёдгорликларга бағишланган кўргазманинг марказида жойлашган.
«Ҳамма биладики, бу йўллар Шарқ ва Ғарб ўртасидаги иқтисодий алоқалар учун мўлжалланган, аммо шу билан бирга, улар интеллектуал, бадиий ва технологик алоқалар учун ҳам хизмат қилган», — дейди Линз.
У XIV асрда Марказий Осиё империясига асос солган Искандар Зулқарнайн, Чингизхон ва Амир Темур (шунингдек Темурлан номи билан ҳам машҳур) давридаги хазиналар билан одамларни ўтмишга олиб боришга умид қилмоқда.
«Мен учун ташриф буюрувчиларга дунёнинг бу қисмида Хитой, Ҳиндистон ва Эрон ўртасида маданий, диний ва бадиий мулоқот бўлиши мумкинлигини кўрсатиш муҳим, чунки Ўзбекистон ўртада жойлашган», — дейди Линз.
Шунингдек, IX асрга оид сўғд фрескаси қадимий Афрасиёб шаҳри тасвирланган деворий суратлар туркуми билан кўргазмадан жой олган. Соғд фрескаси «Элчилар сурати» номи билан ҳам машхур бўлган.
«Бу суратнинг қисмлари йўқ ва унинг маъноси фақат қисман тушунилади, лекин шунга қарамай, у энг яхши асар сифатида қабул қилинади. Элчилар расми ўзбек халқи учун миллий бойликдир. Уни ўзбек Мона Лизаси дея оламан», — деди Линтз.
Репортажда келтирилган Рокко Рантенинг сўзларига кўра, ушбу объектларни сақлаш, ушбу тариҳни янги авлодларга ҳикоя қилиш жуда муҳим. Шу билан бирга мамлакат учун, мамлакат аҳолиси учун ягона ҳудудда турли даврларда аралашиб кетган маданиятларни англаш ҳам алоҳида аҳамиятли.
Кўргазманинг ташкил этилишида бош бўлган Саида Мирзиёева таъкидлаганидай, уни ўтказиш ғояси туғилганидан то уни рўёбга чиқаргунча тўрт йил вақт талаб этилган.
«‘Шарқ карвони’» худди минг йил аввалгидек, Европага етиб келиб, барчани ҳайратга солмоқда. Бу эса биз учун маданиятимизни жаҳон тарихига киритиш йўлидаги яна бир катта қадамдир», — деган эди у.
Луврдаги мазкур кўргазма 2023 йил 6 мартгача давом этади
Мавзуга доир: Туркиянинг TRT канали Лувр музейидан Катта Лангар Қуръони намойишига оид репортаж тайёрлади (видео)
Изоҳ (0)