«Толибон» одоб-ахлоқ қоидалари ва уй-рўзғор ишларини ўрганиш ўрта мактаб ўқувчиларини мактабларга қабул қилишнинг зарурий шарти деб атади
Афғонистондаги ўрта мактаб ўқувчи қизлари мактабларга одоб-ахлоқ, уй вазифаси ва эътиқодга оид фанларни ўз ичига олган ўқув дастури тайёрлангач, рухсат этилади, деди таълим вазири ўринбосари Саид Аҳмад Шаҳид-Хел. Бу ҳақда TOLOnews’га таяниб, «Медиазона.cа» хабар бермоқда.
Вазир ўринбосарининг сўзларига кўра, қизлар учун ўқув дастурига бола тарбияси ва қишлоқ хўжалиги фанлари ҳам киритилади.
Вазир ўринбосари юқори синф ўқувчилари учун мактаблар очилишининг кечикишига ўқув дастурининг «мукаммал ишлаб чиқилаётгани»ни сабаб қилиб келтирган.
Шаҳид Хелнинг қўшимча қилишича, қизлар учун мактабларни ёпиш қарори нафақат Таълим вазирлиги, балки Ислом Амирлигининг таълим жараёнини ислом тамойиллари асосида ташкил этиш сиёсати билан ҳам боғлиқ.
Вазир ўринбосари мактаблар шариат доирасида ўқувчи қизлар учун қайта очилишига ваъда берди.
Афғонистонда «Толибон» ҳокимиятга келганидан сўнг, 2021 йил августидан бери ўрта мактаб ўқувчилари учун мактаблар ёпилган. Сентябрь ойида дарслар фақат ўғил болалар учун тикланди. Кейин янги семестрда яна қизларга ўқишга рухсат берилиши хабар қилинди.
Бироқ 2022 йил март ойида олтинчи ва ўрта мактаб ўқувчилари уйларига қайтарилди. «Толибон» ислом қонунлари ва маҳаллий урф-одатларга асосланган ўқув дастури яратиш зарурлигини баҳона қилиб, қизлар учун мактаб очиш ҳақидаги фикрини ўзгартирди.
Мактабларнинг ёпилишига жавобан Жаҳон банки Афғонистондаги 600 миллион долларлик тўртта лойиҳани тўхтатган. Шунингдек, «Толибон» Россияга афғонистонлик талаба қизларга Россия олий ўқув юртларида ўқиш учун квотали ўринларни бермаслик талабини юборгани маълум бўлди.
Афғонистоннинг собиқ президенти Ҳамид Карзайнинг сўзларига кўра, қизларнинг таълим олишини тақиқлаш ислом қоидаларига тўғри келмайди, балки қўшни давлат расмийлари кўрсатмаси билан амалга оширилмоқда.
Покистоннинг мақсади — ҳимоясиз, кучсиз ва қашшоқ Афғонистон, — дейди Карзай.«Толибон» етакчилигида аёллар ҳуқуқларини ҳурмат қилиш билан боғлиқ вазият сезиларли даражада ёмонлашди. Афғон аёллари жамоат жойларида бурқа кийишлари талаб қилинади ва агар уйдан ташқарида қиладиган муҳим ишлари бўлмаса, уйда қолиш буюрилади. Аёлларга эркаклар эгаллаши мумкин бўлган лавозимларда ишлаш ва спорт билан шуғулланиш тақиқланган.
Бундан ташқари, афғонистонлик аёлларга самолётда учиш ва жамоат транспортида эркаклар ҳамроҳлигисиз саёҳат қилиш ҳам чекланган. 2022 йил июнь ойида «Толибон» аёлларга эркакларга нисбатан қонуний чоралар кўришга рухсат бермаслик тўғрисида буйруқ чиқарди. ОАВ маълумотларига кўра, ўнга яқин маҳаллий аёллар эрларига нисбатан уйдаги зўравонлик бўйича даъво аризалари билан маҳаллий судга мурожаат қилган, бироқ уларнинг шикоятлари кўриб чиқилмаган.
Мавзуга доир: Оқ уй: АҚШ Афғонистондаги амалиётларини давом эттиради
