Беларусда референдум якунлари бўйича мамлакат конституциясига ўзгартиришлар киритиш қабул қилинди — МСК

Беларусда ўтказилган референдумда мамлакат конституциясига ўзгартириш киритиш маъқулланди. Дастлабки натижаларга кўра, овоз берувчиларнинг 65,16 фоизи ўзгартириш киритишни маъқуллаб овоз берган. Бу ҳақда Беларусь Марказий сайлов комиссияси раиси Игорь Карпенкога таяниб, «Интерфакс» хабар берди.

«Беларусь Конституциясига ўзгартириш ва қўшимчалар киритишни овоз берувчилар рўйхатидаги референдум иштирокчиларининг 65,16 фоизи ёқлади», — дейди МСК раҳбари. Унинг сўзларига кўра, ўзгартиришлар киритилишига қарши 10,07 фоиз одам овоз берган.

Марказий сайлов комиссиясининг аниқлик киритишича, референдумда умумий овоз берувчиларнинг 78,63 фоизи иштирок этган.

27 февраль куни овоз бериш жараёнларининг асосий босқичи бўлиб ўтди. 22—26 февраль кунлари муддатидан олдин ўтказилган овоз бериш жараёнларида, сайловчиларнинг 42,93 фоизи иштирок этганди. МСК якуний йиғилишини 3 мартга режалаштирган. Референдумга биргина савол киритилган: «Беларусь конституциясига ўзгартириш ва қўшимчалар киритишни қабул қиласизми?».

Агар сайловчилар рўйхатига киритилганларнинг ярмидан кўпи референдумда иштирок этса, у ҳақиқий деб топилади. Қарор қабул қилиши учун сайловчиларнинг 50 фоиздан ортиқ уни ёқлаб овоз бериши керак.

Янги конституция билан президент лавозимига сайланиш ёшини 35 дан 40 ёшга, шунингдек, Беларусда муқим яшаган даврини 10 йилдан 20 йилга кўтариш таклиф қилинмоқда. Хорижий давлат фуқаролиги ёки хорижда яшаш ҳуқуқига эга бўлмаган инсонгина президент этиб сайланиши мумкин. Битта номзод иккита муддатдан ортиқ президент бўла олмайди. Бундан ташқари, конституцияга давлат раҳбарининг дахлсизлигини киритиш белгиланмоқда.

Ўз ваколатларини якунлаган президент президентлик вақтида амалга оширган ҳаракатлари учун жавобгарликка тортилмайди. У умрбод парламент юқори палатаси — республика кенгаши аъзоси бўлиб қолади.

Янги конституция билан Бутун Беларусь халқ ассамблеяси ваколатлари кенгайтирилмоқда. Унинг Беларусда халқ ҳокимиятининг олий вакиллик органи сифатидаги мақоми мустаҳкамланмоқда. Халқ ассамблеяси делегатлари республиканинг амалдаги ва собиқ президентлари, қонун чиқарувчи, ижро этувчи ва суд ҳокимиятлари ҳамда фуқаролик жамияти вакилларидан иборат.

Бутун Беларусь халқ ассамблеяси мамлакат президентини лавозимидан четлаштириш, МСК, Конституциявий ва Олий судлар раҳбари ва аъзоларини сайлаш, мамлакат ҳудудида фавқулодда ёки ҳарбий ҳолат жорий этиш ҳуқуқига эга.

Конституцияга Беларусь ўз ҳудудидан бошқа давлатларга қарши ҳарбий тажовузни истисно қиладиган қоидани киритиш таклиф этилмоқда. Шунингдек, Беларусда аёл ва эркакнинг иттифоқи никоҳ ҳисобланади деган тезисни мустаҳкамлаб қўйиш таклиф этиляпти.

Беларусь мухолифати янги конституция бўйича ўз лойиҳасини ишлаб чиққан, унга кўра мамлакат парламент республикасига айланиши керак.