Жаҳон банки: Ўзбекистон ялпи ички маҳсулоти 2020 йилда 1,5 фоизга ўсади

Жаҳон банки жаҳон иқтисодиёти бўйича янги прогнозларини эълон қилди. Унга кўра, дунё иқтисодиёти 2020 йилда Иккинчи жаҳон урушидан бери рекорд даражада — 5,2 фоизга пасаяди.

Шунингдек, Жаҳон банки Марказий Осиё минтақасига оид прогнозларини ҳам берган. Унга кўра, Ўзбекистон ялпи ички маҳсулоти 2020 йилда 1,5 фоиз, 2021 йилда эса 6,6 фоизга ўсади.

Банк ҳисоботида қайд этилишича, COVID-19 пандемияси хом ашё маҳсулотлари нархининг тушиб кетиши, глобал ва минтақавий қиймат занжирида узилишлар пайдо бўлишига олиб келгани Европа ва Марказий Осиё мамлакатларига салбий таъсир кўрсатган.

Таъкидланишича, минтақа мамлакатларида коронавирус тарқалишининг кенгайиши ички талабнинг қисқаришини кучайтирди, таъминотдаги узилишларни чуқурлаштирди ва иқтисодий фаолиятнинг катта қисми тўхташига, валюталарнинг нисбий заифлиги қарз харажатлари ошишига ва экспортнинг кескин пасайиши тўловлар балансидаги зўриқиш кучайишига олиб келган.

Қайд этилишича, ушбу инқирозга жавобан минтақадаги кўплаб мамлакатларнинг марказий банклари пул-кредит тизимини қўллаб-қувватламоқда, ҳукуматлар ўз мамлакатларининг валюталарини барқарорлаштириш ва ўзгарувчанликни камайтириш мақсадида валюта бозорларига кириб бормоқда.

Маълум қилинишича, минтақа иқтисодиёти 4,7 фоизга пасайиши кутилмоқда, рецессия деярли барча мамлакатларга таъсир қилади. Ушбу прогноз йилнинг иккинчи ярми бошида ҳукуматлар томонидан жорий этилган чеклов чораларини босқичма-босқич бекор қилишига асосланган. Пандемия таъсирини босқичма-босқич юмшатиш ва савдо ва инвестицияларни тиклашни ўз ичига олган сценарийга кўра, Европа ва Марказий Осиё иқтисодиёти 2021 йилда тикланиб, 3,6 фоиз ўсиш кутилмоқда.

«Минтақа иқтисодиёти савдо ва молиявий оқимлар, жумладан, пул ўтказмалари учун очиқлиги билан ажралиб туради ва шу боис глобал инқирозларнинг ножўя таъсири олдида ҳимоясиздир. Бундан ташқари, минтақанинг энергия манбаларини экспорт қилувчи мамлакатлар, шунингдек, Россия, Қозоғистон ва Озарбайжон иқтисодиётига нефть нархларининг паст даражада сақланиб туриши таъсир қилиши кутилмоқда», — дейилади ҳисоботда.

Коронавирус инфекцияси тарқалиши оқибатида хусусий истеъмол ва сармоялар тўхтайди, натижада Марказий Осиёда иқтисодий фаоллик 2020 йилда 1,7 фоизга пасайиши кутилмоқда. Европа ҳудуди ёки Россия билан савдо ва молиявий алоқалар, жумладан, пул ўтказмалари орқали чамбарчас боғлиқ мамлакатлар бундан энг кўп жабрланади.

Аввалроқ Ўзбекистон S&P Global Ratings кредит рейтинги прогнозида «барқарор»дан «салбий»га ўзгаргани ҳақида хабар берилганди.