Пенс ва Эрдўғон келишувидан кимлар манфаатдор?

АҚШ Туркиядан узоқлашиб кетмади ва бу Вашингтон учун яхши янгилик. Москва эса фурсатдан фойдаланиб Анқарага яқинлашишни бошлаганди.

Туркиянинг «Тинчлик булоғи» операцияси муваффақиятли ўтдими, кўзланган мақсадлар амалга ошдими? Мақсадларнинг айримлари амалга ошмади. Сабаби турклар аввалига Сурия билан чегаранинг 420 км масофасини эгаллаб, қўшни давлат ҳудудидаги 30 км кенгликдаги «хавфсиз ҳудуд» ташкил қилиб, у ерга 2 миллион қочоқни кўчирмоқчи эди. Якунда иккита аҳоли яшаш пункти эгалланди, бошқа икки объект эса расмий Дамашқ ихтиёрига ўтди. Америка эса Манбижни Туркияга эмас, балки Россияга топширди.

Анақаранинг иккинчи мақсади Курдистон ишчи партияси жангариларини Сурия чегарасидан узоқлаштириш амалга ошди. Курдлар Туркия чегараларидан 30 км жануб томонга кетади ва буни муваффақият дейиш мумкин. Туркия ҳукуматининг мухолифати ҳам ушбу ҳарбий ҳаракатларни айнан шу мақсад сабаб қўллаб-қувватлаганди. Бу борада эришилган натижани «Тинчлик булоғи»нинг ютуғи деб баҳолаш мумкин.

Анқаранинг бу борадаги иккинчи ютуғи — АҚШ курдларга берган оғир артиллерия қуроллари ортга қайтарилиши. Бу масалада Туркия ҳамда АҚШ ўртасида мунозара келиб чиқиши мумкин. Сабаби Вашингтон курдларга оғир артиллерия қуролларини бермаганлигини таъкидлаган.

Шунингдек, операциянинг тўхтатилганлигини ҳам тўғри қарор деб баҳолаш мумкин. Чунки Туркия ва курдлар ўртасидаги ҳарбий ҳаракатлар натижасида кўплаб одамлар қурбон бўлаётганди ва бу туркларнинг халқаро майдондаги обрўсини кескин тушириб, дунё жамоатчилиги Анқарани «Тинчлик булоғи» операцияси сабаб қоралашига сабаб бўлаётганди.

Эътиборни тортадиган яна бир жиҳат бу ИШИДнинг қайта туғилишига шароит яратиш масъулияти ҳам Туркиянинг зиммасига тушганлиги бўлди. Трамп ҳам дунёнинг бошқа етакчи давлатларининг раҳбарлари ҳам жараён учун жавобгарлик Анқара зиммасида бўлишини қайд этган.

120 соат давом этадиган «Тинчлик булоғи»нинг танаффусидан кейин АҚШ ҳамда Курдистон ишчи партияси, Москва ва Дамашқ, Туркия ва курдлар, Дамашқ—Анқара—Москва муносабатлари қандай бўлишини яна кузатиш мумкин.

Эрдўғон ҳамда Пенс ўртасидаги музокаралар 1 соату 40 дақиқа, АҚШ ҳамда Туркия делегацияларининг учрашуви эса 2 соату 40 дақиқа давом этган.