2018 йилнинг 23 октябрь куни «Пойтахт» бизнес марказида БМТТД/АФ ва Фавқулодда вазиятлар вазирлиги ҳузуридаги Гидрометеорология хизматининг «Ўзбекистоннинг қурғоқчил ҳудудларида жойлашган фермер ва деҳқон хўжаликларининг иқлимий барқарорлигини таъминлаш» қўшма лойиҳаси доирасида ташкил этилган «Қурғоқчилик ҳақида олдиндан огоҳлантириш тизимини такомиллаштириш: имкониятлар ва амалда қўллашнинг истиқболлари» мавзусида семинар бўлиб ўтди. Бу ҳақда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Тараққиёт дастури «Дарё»га маълум қилди.
Сўнгги икки йил мобайнида Ўзбекистон бир неча экстремал қурғоқчиликни бошидан кечирди, натижада ҳосилнинг 50 дан 70 фоизгачаси йўқотилди. 2000—2001 йиллардаги оғир қурғоқчилик даврида ғалла маҳсулотини ишлаб чиқариш 14 фоизга, бошқа экинлар ҳосили эса 45—75 фоизгача пасайди. Етказилган зарар тахминан 130 миллион АҚШ доллари миқдорида баҳоланган. Иқлим ўзгаришларини сценарийсини башоратига кўра, Ўзбекистонда қурғоқчиликни қайтарилиш тезлиги ва унинг жадаллиги суръати бундан буён ҳам ошиб бораверади.
2017 йилда лойиҳанинг фаолияти давомида илгари ахборотни қўлда йиғиш шароитида ишлаган Қорақалпоғистоннинг барча метеорологик тармоқлари автоматлаштирилди. Семинар ташкилотчиларининг қайд этишича, бу олдиндан огоҳлантириш тизимларини такомиллаштириш ва экстремал гидрометеорологик ҳолатлар оқибатларига тайёргарликни таъминлаш имконини берди.
Қурғоқчилик ҳақида олдиндан огоҳлантириш тизими Ўзбекистоннинг сувни табиий оқимини шаклланиш ҳудуди бўлган тоғ дарёларининг юқори қисми, ҳамда турли эҳтиёжлар, авваламбор, қишлоқ хўжалиги ерларини суғориш учун сувдан қизғин фойдаланадиган минтақа бўлмиш Амударёнинг қуйи қисмида сув ресурсларининг мавжуд ҳажмини башоратлаш имконини беради. Амударёнинг қуйи қисмидаги сувнинг оз-кўплиги миқдорини башоратлаш турли муддатларда — январь, февраль ва май ойларида амалга оширилади.
«Қурғоқчилик ҳақида олдиндан огоҳлантириш тизимини роли шундан иборатки, авваламбор, сув тақчиллиги ва қурғоқчилик юзага келиши мумкинлиги ҳақида Қорақалпоғистоннинг нафақат мутасадди вазирлик ва идораларини, балки қишлоқ уй хўжалиги ва фермерлар каби истеъмолчиларга ҳам сувнинг оз-кўплиги борасидаги узоқ муддатли башоратларни етказишдан иборатдир. Бунинг учун маҳаллий ҳамжамиятлар вакилларини оммавий ахборот воситалари, Қорақалпоғистонда ташкил этилган маслаҳат-ахборот марказлари ва ФВВ ҳузуридаги Гидрометеорология хизматининг қурғоқчиликни мониторинг қилиш маркази орқали Амударёнинг қуйи қисмида сувнинг оз-кўплиги миқдори борасидаги башоратлардан хабардор бўлиш имкониятларини кенгайтириш зарур», — деди ўз тақдимотида ФВВ ҳузуридаги Гидрометеорология хизмати ҳузуридаги гидрометеорология илмий-тадқиқот институтининг илмий ходими Александр Пак.
Семинар иштирокчилари орасида — соҳа вазирликлари, идоралари, Нодавлат нотижорат ташкилотлари, таълим муассасалари, ҳамда Ўзбекистон Экологик ҳаракати, «Сирдарё» ҳавзаси сув хўжалиги ташкилоти, Фермерлар, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари кенгаши вакиллари ва бошқалар бор.
Ўзбекистондаги Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Тараққиёт дастури қурғоқчилик хатарига энг кўп дучор бўлган ҳудуд — Қорақалпоғистоннинг фермер хўжаликлари барқарорлигини таъминлашга кўмак бериб келмоқда. Лойиҳа ФВВ ҳузуридаги Гидрометеорология хизмати билан ҳамкорликда амалга оширилмоқда ва иқлим ўзгариши ҳақидаги БМТнинг доиравий конвенцияси Адаптацион фонди томонидан молиялаштирилмоқда.
Изоҳ (0)