Шароф Рашидов. Буюк сулоланинг муносиб давомчиси

«Sangzor.uz» нашри Шароф Рашидовга бағишланган «Фахр туйғуси ёки буюк сулола» номли мақолани тақдим этди.

Хотиралар она тили ва адабиёт фани ўқитувчиси Комила Абдураимова тилидан ҳикоя қилинади.

Сулола... Бу сўз замирида катта маъно-мазмун бор. Жиззахнинг «Совунгарлик» маҳалласида «Ҳалил тўпи» деб ном олган ака-укалар яшаган. Ҳалил бобонинг етти нафар ўғиллари бўлган. Улар: Соат, Рашид, Холмат, Расул, Қўшоқ, Зуҳур ва Ҳидир боболар. Ака-укалар ниҳоятда иноқ, меҳнаткаш инсонлар бўлган. Шу боис уларнинг фарзандлари ўқимишли, зиёли ва халққа нафи тегадиган инсонлар бўлиб етишган.

Соат бобонинг фарзанди Маҳкам Соатов техника фанлари номзоди эди. Рашид бобонинг фарзандлари Шароф Рашидов атоқли давлат арбоби ва ёзувчи, Саҳоб Рашидов ҳуқуқшунос олим, Асил Рашидов адабиётшунос, Носир Рашидов техника фанлари доктори, академик, Холмат бобонинг фарзандлари Турсунбой Холматов Ўзбекистонда хизмат кўрсатган ўқитувчи (мен у инсоннинг қизи эканимдан бутун умр фахрланиб келяпман), Расул бобонинг фарзандлари Асад Расулов ва Қобилжон Расулов халқ маорифи аълочилари, Қўшоқ бобонинг фарзанди Низом Қўшоқов Ўзбекистонда хизмат кўрсатган ўқитувчи, Зуҳур бобонинг ўғли Туроб Зуҳуров Ўзбекистонда хизмат кўрсатган ўқитувчи, зиёлилар бўлиб етишди. Бундай сулола билан фахрланмай бўладими?

Соат бобонинг ўғиллари Маҳкам Соатовнинг рафиқаси Хайринисо Соатова Шароф Рашидов билан бир неча бор учрашганини хотирлаб шундай дейди:

—Мен Соат бобонинг ўғлига 1960 йилда турмушга чиқдим. Тошкентда яшаб ишладик. Ўша даврларда биз учун Шароф Рашидов оиласи ибрат эди. Ҳар гал уларникига борганимизда бир-бирига бўлган ҳурматини ва фарзандлар тарбиясини кўриб ҳавасимиз келарди. Биз ҳам улардек бўлишга интилар эдик. Эсимда, биз Шароф Рашидовнинг 50 йиллик юбилейида бўлганимизда қариндошлардан бири у кишининг турмуш ўртоғи Хурсанд ойидан сўради:

—Биз Шароф аканинг туғилган кунларини биламиз, лекин сизнинг туғилган кунингизни билмаймиз.Хурсанд ойим шундай жавоб берди:

—Шароф акангиз билан яшаган ҳар бир кунимни туғилган куним деб биламан.

1955 йилда Шароф Рашидов хизмат сафаридан Тошкентга қайтиб келганида қадрдон дугоналарни учратади. Ўшанда уларга бағишлаб «Дугоналар бормисиз, омонмисиз?» деб номланган шеърни ёзади. Хушовоз хонанда Саодат Қобулова қўшиқни маромига етказиб ижро этади.

— Дам олиш кунлари уйларига борганимизда Хурсанд ойим қайнонам Хосият онани қучоқ очиб кутиб олар эди, — дея сўзини давом эттиради суҳбатдошим. «Келинг дугона, сизни кўрсам аямни кўргандай бўламан» дерди.

Мен қайнонамдан «Сизни нега у киши дугона дейди?» деб сўраганимда «Овсинлар жуда иноқ яшар эдик, бир-биримизни дугона деб чақирар эдик. Шарофжон шунинг учун онасидан эшитиб қолган бу сўзни ардоқлаб бизга шундай мурожаат қилади» деди.

1962 йилда биз ўғил фарзанд кўрдик. Ўшанда Маҳкам акам Шароф Рашидовникига борган. Хонадон соҳиби «Ўғлингнинг отини Анвар деб қўйгин. Мен куни кеча ‘Қудратли тўлқин‘ номли асаримни тугатдим. Ундаги бош қаҳрамоннинг исми Анвар», деб ўғлимизнинг исмини Анвар деб қўйиб берганлар. Йиллар ўтиб Анваржон улғайди, у ҳам ўғил кўрди. Набирамизнинг исмини Шароф аканинг хотираси учун Шарофжон деб қўйдик. Ниятимиз, Шароф Рашидовнинг ҳаёти давом эцин.

Ўчмас хотираларни онамдан, яқин қариндош-уруғлардан жуда кўп эшитаман, тинглаб хулоса чиқараман. Боболаримнинг соддадиллиги, камтарлиги, халқ хизмати учун жон-дили билан хизмат қилгани тўғрисида мактабда шогирдларимга, уйда фарзандларим ва набираларимга сўзлаб беришдан чарчамайман.