• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12694.97
    • RUB161.6
    • EUR14878.5
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +24°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login

    «Биз чўчқалар ва дайди итлардек яшашни хоҳламаймиз!». Инқирозга юз тутаётган Титикака кўли

    Жанубий Америкадаги энг йирик кўллардан бири Титикака хавф остида. Шаҳарлардан чиқаётган чиқиндилар ва қирғоқ бўйида ишлаб чиқаришннинг ривожланиши туфайли кўл суви юқори даражада ифлосланган.

    Бу ҳолат нафақат экотизимда ўз аксини топмоқда, балки катта иқтисодий йўқотишни ҳам келтириб чиқармоқда. Маҳаллий аҳоли сувдан хўжалик фаолиятида фойдалана олмаяпти, сайёҳлар оқими йил сайин қисқариб бормоқда.

    «Коммерсантъ» ЮНЕСКО муҳофазасидаги кўлнинг бугунги ҳолатини акс эттирувчи фотожамланмани тақдим этди.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Титикака денгиз сатҳидан 3800 метр баландликда жойлашган. Бу дунёдаги кема сузадиган энг катта кўл ҳисобланади. Кўл бўйида Боливия ва Перунинг 1,3 миллион аҳолиси яшайди.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Ҳозирда кўл экотизими хавф остида. Биринчидан, кўл бўйида жойлашган шаҳарлар кенгайиб бормоқда. Хусусан, Боливиянинг катталиги жиҳатдан учинчи ўринда турадган Эл-Алто шаҳри аҳолиси сони сўнгги 15 йилда икки баравар ўсди. Бунинг натижасида коммунал хизмат қурилмалари талабга жавоб бермаяпти ва чиқиндилар тўғридан-тўғри кўлга тушмоқда.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Титикака бўйида яшовчи ҳинду қабилалари хўжаликда қамишдан кенг фойдаланади. Қамиш кема ва бинолар қуришда, уй ҳайвонларини озиқлантиришда ишлатилади.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Оилалар картошка ва кўлдан овланган балиқдан овқат тайёрлайди.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Associated Press агентлигининг ҳисоб-китобига кўра, кўл бўйида жойлашган Перунинг Хуляка шаҳри бир кунда 200 тонна чиқинди чиқаради. Кўлга ишлатилган игналар ва шприцлар, пластик бутилкалар, автомобиль шиналари ва бошқа чиқиндилар оқиб келади.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Перулик тадқиқотчилар 2014 йилда кўлда меркурий, кадмий, рух ва мис каби кимёвий моддалар борлигини аниқлади. Бу моддаларнинг кўл суви ва маҳаллий аҳоли томонидан истеъмол қилинадиган балиқлар таркибидаги миқдори меъёрдагидан анча ортиб кетган.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Кўлнинг ифлосланиши сув юзасида сув ўтларининг кўпайишига олиб келмоқда. Бу эса экотизимнинг бузилишига ва бир қанча балиқ турларининг йўқолиб кетишига сабаб бўлмоқда.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    2014 йилги тадқиқотдан сўнг ҳукумат балиқ овига чеклов ўрнатди. Бироқ маҳаллий қишлоқлар аҳолисининг сўзларига кўра, улар бу ҳақда огоҳлантирилмаган.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Юз йиллар давомида кўл аймира ва кечуа қабилалари учун ҳаёт манбаи бўлиб келган. Сувнинг ифлосланиши туфайли қишлоқларда болалар тез-тез касалланмоқда.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»
    Менинг аждодларим бу ерда 500 йилдан буён яшаб келган, бироқ улар ҳеч қачон бундай муаммога дуч келмаган.Мария Алива, соҳил бўйидаги қишлоқда яшовчи аёл

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Аввал маҳаллий аҳоли кўл сувидан кундалик эҳтиёж ва овқат тайёрлаш учун фойдаланган. Бироқ ҳозир улар ёмғир сувини тўплашга ёки кўлнинг ўртасига сузиб бориб чуқурликдан сув тўплашга мажбур.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Кўл ЮНЕСКО муҳофазасига олинган. Сув ҳавзасининг экотизими балиқ ва қушларнинг 60 га яқин турини ўз ичига олади. Бундан ташқари кўл бўйида ҳинду қабилаларининг анъаналари сақланиб қолган. Бу эса кўлни Перу ва Боливиядаги энг асосий кўзга кўринган жойлардан бирига айлантирган.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    Ҳар йили кўл қирғоқларига Перудан 400 минг, Боливиядан эса 350 минг сайёҳ ташриф буюради. Бироқ сўнгги йилларда сайёҳлар сони камайиб бораётгани кузатилмоқда. Икки мамлакатнинг маҳаллий аҳолиси ва маъмурияти буни айнан кўлнинг ифлосланиши билан боғламоқда.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    2016 йилда Перу ва Боливия ҳукумати келишув имзолади. Унга кўра, кўл сувини тозалаш ва биохилмахилликни сақлаш учун қарийб 500 миллион доллар сарфлаш режалаштирилган.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»

    2017 йил бошида Перунинг янги президенти Педро Пабло Кучински кўл бўйида 10 та тозалаш иншооти қурилишини маълум қилди. Президентнинг ҳисоб-китобига кўра, бунинг учун 437 миллион доллар талаб қилинади.

    Фото: «Коммерсантъ»

    Фото: «Коммерсантъ»
    Биз чўчқалар ва дайди итлар каби яшашни хоҳламаймиз. Бироқ ҳозир айнан шундай яшашимизга тўғри келмоқда.

    Маҳаллий аҳоли вакиллари

    «Дарё»нинг Telegram’даги расмий канали — @toshqindaryo’га аъзо бўлинг!

    04.03.2017, 23:07   Изоҳ (0)   22797
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    Тошкент ва Бангкок ўртасида тўғридан-тўғри авиақатнов: Centrum Air янги халқаро йўналишни ишга туширади 


    Қашқадарё ва Бухорода амалга оширилган қуёш энергияси лойиҳаларига 1 йил тўлиши муносабати билан расмий тадбир бўлиб ўтди


    BI Group ва Асакабанк Ўзбекистонда тижорат кўчмас мулки учун бизнес ипотекасини ишга туширди


     Навоий инновациялар университети: замонавий билим сари ишончли қадам 


    Маркет Yandex Go Самарқандда ишга тушди


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    Kapitalbank инвестициялари – Ўзбекистон ёшлари келажагига сармоя


    Савдо, финтех ва “яшил” лойиҳалар: Octobank Хитой билан ҳамкорликни қандай йўлга қўймоқда


    Фақат текширилган фойдаланувчилар: нима учун тўлов иловалари  шахсни тасдиқлашни сўрайди


    “АлоқаБанк” ёшлар билан ишлашга оид дастурларни кенгайтирмоқда


    Тошкентда Стинг бренди ҳомийлигида "Формула-1" фильмининг премераси бўлиб ўтди


    Ёз осмоннинг ўзидаёқ бошланади: Silk Avia Тошкентдан Иссиқкўлга кунлик авиақатновларни йўлга қўймоқда


    Қаерга инвестиция киритиш мумкин? Қандай актив турлари мавжуд? 


    Қашқадарёнинг Чимёни – Мираки ҳақида сиз билмаган фактлар

     

    Тавсия этамиз

    НАТО тарихи – дунёдаги энг қудратли ҳарбий ташкилотнинг обрўси пасаймоқдами?

    26 июн, 20:31
    Audio Icon

    Жой ҳаммага етарди: Жеймс Кемеронга кўра, “Титаник” йўловчиларининг омон қолиш имконияти бўлган

    25 июн, 23:50

    “Трампнинг Титаниги тўхтайди” — Эрон элчиси

    25 июн, 13:39

    АҚШнинг Яқин Шарқдаги ҳарбий базалари сони нечта ва қаерда жойлашган?

    24 июн, 19:05
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    “Дарё” видеорепортажи: Озодбек Назарбеков Наманганда катта саҳнага қайтди

    Ўзбекистон | 1 июл, 00:10

    Таиландда будда роҳиби ўз ҳамкасбини отиб ўлдирди

    Дунё | 30 июн, 23:55

    Шаҳрисабзда иккита дўкон ёниб кетди (видео)

    Ўзбекистон | 30 июн, 23:40

    Британияда ChatGPT туфайли иш ўринлари билан боғлиқ муаммолар пайдо бўлди

    Дунё | 30 июн, 23:25

    Японияда қора айиқ туфайли аэропорт фаолияти тўхтаб қолди (видео)

    Дунё | 30 июн, 23:10

    “Дарё” дайжести: 30 июннинг энг муҳим хабарлари

    Ўзбекистон | 30 июн, 23:00

    “Операчи бўлиш осон эмас” — Ақлбек Пиязов италян тилини ўргангани, мусофирчиликдаги ҳаёти ва энг кўп олган гонорари ҳақида гапирди (фото, видео)

    Шоу-бизнес | 30 июн, 22:45
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.