Ўзбекистон халқ артисти, таниқли актриса Яйра Абдуллаева Иккинчи жаҳон уруши даҳшатларини ўз кўзи билан кўрган санъаткорлардан. 86 ёшли актрисанинг хотиралари 9 май — Хотира ва қадрлаш куни муносабати билан «Даракчи» газетасида эълон қилинди.
«Ўшанда 14 ёшда эдим. Фронтга жўнатиш учун Филармонияда 19 та бригада тузилган эди. Улар орасида Тамарахоним ва Гавҳар Раҳимова раҳбарлигидаги хотин-қизлар ансамбли ҳам бор эди. Онам Луиза ансамблда ҳам балетмейстр, ҳам раққоса эди. Бувимнинг қарамоғида эдим, лекин у киши шифохонага тушиб қолган. Натижада битта ўзим қолиб кетганман. Шунда холаларим Тамарахоним, Гавҳар Раҳимова: ‘Бир ўзини қолдирмайлик’, деб мени ҳам фронтга олиб кетишган», — дейди Яйра Абдуллаева.
«Уруш йилларини эсласам, юрагим орқага тортиб кетади. Мактабга бориш қаёқда дейсиз. Ўша вақтдаги ёшларнинг фикрлаши ўзгача эди, ёшига нисбатан анча тез улғаярди. Бунинг барига уруш даҳшатлари сабаб. Болага болалигини болалигида бергин, деб бежизга айтишмайди. Биз болаликнинг ширин дамларини ‘Юртимиз тинч бўлсин, ҳаловатда яшагим келяпти’, деган ўй, орзу билан ўтказганмиз», — дейди таниқли актриса.
«Концертларда ярадор аскарларни кўриш... У манзарани эслашнинг ўзи даҳшат. Улар: ‘Онажонлар, опа-сингилларим, сизларни юзингизга боқиб, Ўзбекистонни кўргандек бўляпмиз’, деб қувонишарди. Госпиталларда нафақат концертлар берганмиз, балки махсус либослар кийиб, соғлиқ ва тозаликни сақлаш ишларида ҳам иштирок этардик. Госпиталдаги битта вагонда кир ювиш хонаси бўларди. Қонга беланган бинтларни ювардим, ярадор аскарларнинг тирноқларини олардим. Уруш нималигини госпиталга кирганда биларкан киши. Ишимизни тугатгач, яна миллий либосларимизни кийиб, вагонма-вагон юриб, турли тилларда қўшиқ куйлаб, концерт қўярдик», — деди Ўзбекистон халқ артисти.
«Шу тобда бир воқеа ёдимга тушиб кетди. Польшага борганимизда бир отхонада саҳна ўрнида супача қурилган эди. Атрофда чамаси 400 тача одам сиғадиган жой бор. Отхона бўлгани учун аскарлар ерга сомон тўшаб, концерт томоша қилган эди. 17 соат тинмай тик оёқда 3 минг аскарга битта дастурни қайта-қайта қўяверардик, улар галма-гал келиб кетаверишарди. Ўзбекистон халқ артисти Коммуна Исмоилованинг оёғи шишиб кетгани ҳамон кўз ўнгимда туради. Аскарлар кетишидан аввал: ‘Сингилларим, биз ғалаба билан қайтамиз’, дейишарди», — деди Яйра Абдуллаева.
«Ғалаба... Ўша қувончни тил таъриф этолмайди. 37-ўқчи ҳарбий қисмда эдик. Дансигга етганимизда, ‘Сизлар энди бошқа ҳарбий қисм қарамоғида бўласизлар’, деб бизни ортга қайтаришган. Шунда ғалаба қозонганимизни тушунганмиз. Ёдимда, ўшанда 27 апрель эди. Шу кунга ҳам 71 йил тўлибди», — деди актриса.
«Телевизорда дунёда бўлаётган воқеаларни кўриб, илоҳим осмонимиз мусаффо бўлсин, деб дуо қиламан. Тинчлигимизга кўз тегмасин! Нотинчликларнинг бари билимсизлик, онгсизликдан, деб биламан. Шунинг учун имкон, фурсат борида илм олиш, тил ўрганиш керак», — дея қўшимча қилди Ўзбекистон халқ артисти Яйра Абдуллаева.
Маълумот учун, Яйра Абдуллаева 1930 йили Тошкентда туғилган. 1950 йилдан ҳозирги Ўзбек Миллий академик драма театрида иш бошлаган. 1964 йили Ўзбекистон халқ артисти унвони билан тақдирланган. 1998 йили «Дўстлик» ордени билан мукофотланган.
Изоҳ (0)